Phương pháp TEACCH là gì? Ưu và nhược điểm của TEACCH trong giáo dục trẻ tự kỷ

Phương pháp TEACCH là một trong những phương pháp dạy trẻ tự kỷ hiện nay. Đây là phương pháp giảng dạy có cấu trúc tập trung vào nhu cầu phát triển, các kỹ năng và sở thích để trẻ phát triển tính tự chủ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về phương pháp TEACCH.

Phương pháp TEACCH là gì?

Tự kỷ là một chứng rối loạn phát triển đặc trưng gây ảnh hưởng đến hành vi và giao tiếp của một cá nhân. Những người tự kỷ hầu hết phải đấu tranh với việc sử dụng ngôn ngữ và hành động theo các tiêu chuẩn xã hội. Người mắc chứng tự kỷ có thể thiếu nhận thức về mặt xã hội, sự tương hỗ về mặt cảm xúc và khả năng duy trì các cuộc trò chuyện đối với những người xung quanh. 

Hiện nay có nhiều phương pháp can thiệp và điều trị cho chứng tự kỷ khác nhau, trong đó có phương pháp TEACCH đã được thành lập vào cuối những năm 1970 tại Đại học Bắc Carolina. TEACCH (Treatment and Education of Autistic and Communication Handicapped Children method) - viết tắt của phương pháp điều trị và giáo dục cho trẻ bị tự kỷ hoặc khó khăn về giao tiếp, đây là phương pháp phát triển đặc biệt cho trẻ rối loạn phổ tự kỷ. 

Phương pháp TEACCH được phát triển với mục tiêu tiếp cận tích hợp và hiệu quả để giúp đỡ những người bị tử kỷ. Chương trình học của phương pháp TEACCH dựa trên quan điểm người tự kỷ là những người học bằng hình ảnh, vậy nên người dạy phải điều chỉnh phương pháp giảng dạy và chiến lược can thiệp một cách phù hợp nhất. 

Nguyên tắc áp dụng phương pháp TEACCH

Mục tiêu của phương pháp TEACCH là giúp trẻ tự kỷ có được các kỹ năng xã hội và thay đổi nhận thức về môi trường xung quanh theo hướng tích cực. Tuy nhiên để phương pháp đạt được kết quả tốt nhất thì cần xác định rõ những kỹ năng trẻ đã có và những kỹ năng trẻ còn thiếu hụt. Dựa trên kết quả đó sẽ có kế hoạch, chương trình điều trị và phương pháp giáo dục phù hợp nhất.

Các chuyên gia và gia đình có thể xây dựng kế hoạch can thiệp cho từng trẻ dễ dàng và phù hợp nhất thông qua các câu hỏi như:

• Trẻ đang gặp khó khăn về ngôn ngữ, kỹ năng sống, hành vi, khả năng hòa nhập,... hay một phương diện nào khác?
• Những phương diện trẻ gặp khó khăn có chức năng và nhiệm vụ như thế nào đối với đời sống của trẻ?
• Phương pháp can thiệp và giáo cụ gồm những gì?
• Mục tiêu nào cần đạt được trước và mục tiêu cuối cùng của phương pháp can thiệp là gì?

Ưu và nhược điểm của phương pháp TEACCH trong giáo dục trẻ tự kỷ

Phương pháp TEACCH phù hợp với tất cả các đối tượng từ trẻ mới tập đi cho đến người trưởng thành mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ. Những lợi ích mà phương pháp TEACCH mang lại như: Hỗ trợ phát triển, trang bị những kỹ năng xã hội, rèn luyện khả năng ngôn ngữ, điều chỉnh các hành vi tiêu cực, hỗ trợ hình thành và phát triển các hành vi tích cực, gia tăng sự tập trung trong công việc và nhiệm vụ. Ngoài ra, phương pháp TEACCH còn giúp hỗ trợ trẻ ghi nhận thông tin nhanh chóng thông qua giáo dục trực quan và sinh động, hỗ trợ giảm căng thẳng và các rối loạn cảm xúc ở trẻ tự kỷ, gia tăng mối liên kết giữa ba mẹ và trẻ. Tuy phương pháp TEACCH mang lại nhiều lợi ích trong giáo dục trẻ tự kỷ, song phương pháp nào cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng, cụ thể như:

Ưu điểm của phương pháp TEACCH

Phương pháp TEACCH không đơn thuần chỉ là phương pháp mà có cả một chương trình đáp ứng nhu cầu của từng trẻ tự kỷ. Ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là có chương trình dạy đa dạng, có thể cá nhân hóa theo từng trẻ. TEACCH giúp củng cố những kỹ năng trẻ đã có và giúp phát triển những kỹ năng mới từ cơ bản đến nâng cao. Cụ thể phương pháp TEACCH giúp trang bị cho trẻ những kỹ năng cơ bản như rửa mặt, đánh răng, mặc quần áo cho đến các kỹ năng năng cao hơn như khả năng hòa nhập, khả năng giao tiếp, kỹ năng xử lý tình huống,... Giúp hỗ trợ trẻ tăng tính tự lập, chủ động trong cuộc sống. Ngoài ra, phương pháp TEACCH có chương trình học đa dạng, đáp ứng được nhu cầu của từng trẻ.

Nhược điểm của phương pháp TEACCH

Bên cạnh những ưu điểm mà phương pháp TEACCH mang lại thì phương pháp cũng còn một số hạn chế như: Chương trình dạy thiếu linh hoạt, rất gò bó. Chuyên gia hoặc giáo viên cần chuẩn bị nhiều giáo cụ để thực hiện chương trình dạy cho mỗi trẻ. Ngoài ra, chuyên gia hoặc giáo viên dạy phải có chuyên môn và được đào tạo sâu.

Tự kỷ là rối loạn phát triển thần kinh kéo dài suốt cuộc đời của người bệnh và phương pháp TEACCH ra đời như một hy vọng giúp người bệnh chủ động hơn trong cuộc sống cũng như có thể hòa nhập với cộng đồng và tìm được công việc trong tương lai. Đây cũng là phương pháp được đánh giá là mang đến hiệu quả cao trong quá trình can thiệp, phù hợp cho nhiều trường hợp bệnh khác nhau. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp ba mẹ hiểu được phần nào về phương pháp TEACCH cũng như có thể lựa chọn phương pháp điều trị cho con phù hợp.