Phương pháp điều trị gãy Monteggia hiệu quả

Gãy Monteggia là một loại chấn thương có nhiều tổn thương phối hợp, bao gồm gãy xương, trật khớp, rách màng liên xương, tổn thương dây chằng và bao khớp. Nếu điều trị không đúng cách hoặc không khắc phục được hết những tổn thương này, có thể dẫn đến việc mất một phần hoặc hoàn toàn khả năng vận động của tay. Vậy đâu là phương pháp điều trị gãy Monteggia hiệu quả, chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Gãy Monteggia là gì?

Gãy Monteggia là tình trạng gãy xương trước cánh tay, có đi kèm trật khớp quay trụ. Chấn thương này thường xảy ra ở xương cánh tay gần khu vực trụ, đa phần là gãy xương trụ kèm theo trật khớp quay. Đôi khi cũng có thể dẫn đến tình trạng chỏm xương quay bị lệch vị trí so với vị trí ban đầu của nó.

Xương quay là xương dài nối với xương trụ (xương cánh tay) thông qua khớp ngón tay. Trật khớp chỏm xương quay là tình trạng vị trí của đầu xương quay bị dịch chuyển ra khỏi vị trí bình thường khiến khớp chỏm xương quay bị thay đổi từ đó gây ra đau nhức, sưng, không thể vận động, ảnh hưởng đến chức năng của xương.

Gãy Monteggia thường xảy ra ở trẻ em và người trưởng thành sau những va chạm mạnh với cánh tay, khiến xương trụ bị xoay mạnh, dẫn đến gãy xương và trật khớp quay trụ. Nguyên nhân thường dẫn đến tình trạng gãy Monteggia đó là do có sự đứt dây chằng vòng gây chấn thương.

Phân loại

Người ta chia gãy Monteggia thành 4 loại cơ bản, bao gồm:

• Tuýp 1 (thể ưỡn): Khi chỏm xương quay bị trật ra phía trước và xương trị bị gãy gập góc mở ra phía sau.
• Tuýp 2 (thể gập): Khi chỏm xương quay bị trật ra phía sau trong khi xương trụ bị gãy gập góc mở ra phía trước. Tuy nhiên trường hợp này khá ít gặp.
• Tuýp 3 (sang bên): Khi chỏm xương quay trật sang một bên (vào trong hoặc ra ngoài) kèm với ổ gãy xương trụ mở góc ra ngoài hoặc vào trong.
• Tuýp 4: Gãy 1/3 trên hai xương cẳng tay có đi kèm trật chỏm quay ra trước.

Triệu chứng của chấn thương

Trong gãy Monteggia, người bệnh sẽ xuất hiện một số triệu chứng sau:

• Đau và sưng là dấu hiệu điển hình của những chấn thương, người bệnh thường bị sưng và đau ở vùng cổ tay hoặc các khu vực trên của xương trụ. Thông thông sẽ sưng đau ở 1/3 trên xương trụ, tình trạng đau sẽ nghiêm trọng hơn khi vận động cổ tay.
• Chỏm quay xương không còn nằm ở vị trí bình thường nữa, người bệnh gặp khó khăn trong việc sấp ngửa cẳng tay.
• Khi nhấn vào vùng chấn thương sẽ có cảm giác xương khớp kêu rắc rắc...
• Sau khi bị chấn thương, người bệnh sẽ gặp khó khăn hoặc thậm chí là không thể sử dụng cổ tay một cách bình thường trong sinh hoạt, cầm nắm, sử dụng đồ vật thông thường. Hơn thế nữa, người bệnh còn xuất hiện tình trạng giảm khả năng di chuyển tự do của cổ tay và cánh tay, khó khăn khi xoay cổ tay hoặc mở rộng và co ngón tay, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Vùng da xung quanh vị trí chấn thương có thể sẽ bị đổi màu, đôi khi có đi kèm các vết trầy xước, bầm tím.

Những triệu chứng của gãy Monteggia có thể đa dạng và mức độ sẽ có sự khác nhau trong từng trường hợp cụ thể. Để chẩn đoán xác định cần có sự thăm khám và kết luận từ bác sĩ chuyên khoa.

Phương pháp điều trị

Mục tiêu và nguyên tắc của điều trị gãy Monteggia là hồi phục tình trạng gãy xương, khớp quay trụ trên được điều chỉnh về đúng vị trí, phục hồi chức năng vận động của cẳng tay, bất động vùng bị tổn thương, cố định vững chắc và tập phục hồi chức năng sớm.

Dưới đây là các phương pháp điều trị gãy Monteggia:

Điều trị bảo tồn

Điều trị bảo tồn thường được chỉ định trong trường hợp gãy với độ lệch ít, gãy vững di lệch gập góc đơn thuần hoặc gãy xương ở trẻ em. Bác sĩ sẽ nắn chỉnh xương bị gãy, kiểm tra vị trí chỏm xương quay đúng vị trí rồi tiến hành bó bột cánh tay - bàn tay khuỷu gập 90 độ với cẳng tay để ngửa. Thời gian bó bột thường kéo dài trong khoảng 6 tuần.

Phẫu thuật

Phẫu thuật được chỉ định trong trường hợp gãy có độ lệch lớn, gãy hở phức tạp hoặc không điều chỉnh được bằng phương pháp nắn chỉnh. Các bác sĩ sẽ cố định xương trụ bằng đinh Rush trong trường hợp gãy ngang hoặc nẹp vít trong trường hợp gãy chéo hoặc gãy thành nhiều mảnh. 

Trong trường hợp chỏm xương quay bị trật khi nắn lại, các bác sĩ sẽ tái tạo lại dây chằng. Đối với trường hợp cấp cứu muộn khiến chỏm xương quay khó nắn vào đúng vị trí, các bác sĩ có thể sẽ tư vấn để cắt bỏ chỏm quay.

Quy trình chẩn đoán và chăm sóc người bệnh

Quá trình chẩn đoán và điều trị gãy Monteggia, cần tiến hành theo các bước sau:

Quan sát triệu chứng trên lâm sàng

Các bác sĩ cần kiểm tra cẩn thận tình trạng của người bệnh bao gồm hình dạng bàn tay, cổ tay, khu vực xung quanh tay, xác định tình trạng sưng, mất hình dạng, màu sắc da hay có sự thay đổi bất thường nào.

Chụp X-quang

Có thể nói, đây là bước quan trọng nhất để xác định chính xác vị trí, tình trạng cũng như mức độ gãy xương. Từ đó sẽ giúp cho các bác sĩ nắm rõ tình trạng của người bệnh, đánh giá vị trí của các cụm xương và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Can thiệp điều trị

Mục tiêu quan trọng nhất là đưa rối loạn trật khớp quay trụ về đúng vị trí ban đầu bằng cách nội soi hoặc phẫu thuật. Sau đó, kẹp và cố định xương trụ bằng các thanh kim loại hoặc vật dụng cố định khác đảm bảo vị trí của xương là cố định không bị xê dịch trong suốt thời gian hồi phục. 

Ngoài ra, trong một số trường hợp, các bác sĩ có thể lựa chọn biện pháp nắn chỉnh xương quay trụ bằng găng tay kết hợp với bó bột để đảm bảo xương phục hồi đúng như mong muốn mà không cần can thiệp phẫu thuật. Trong trường hợp gãy Monteggia ở trẻ em, bác sĩ thường lựa chọn biện pháp phẫu thuật để đảm bảo sự hồi phục chức năng hoàn toàn của xương và mô xung quanh.

Theo dõi và phục hồi

Sau can thiệp, người bệnh sẽ được theo dõi thường xuyên để đánh giá sự hồi phục của tổn thương. Quá trình phục hồi có thể sẽ kéo dài từ vài tháng đến vài năm, đòi hỏi sự kiên nhẫn và cố gắng của cả người bệnh và người nhà. Sau can thiệp, người bệnh cần thực hiện một số bài tập giãn cơ và vật lý trị liệu để tăng hiệu quả phục hồi, đảm bảo chức năng vận động, cải thiện sự linh hoạt, sức mạnh cũng như chức năng tổng thể của cánh tay và khớp tay.

Trong suốt quá trình điều trị và phục hồi thì việc tuân thủ những hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng, bên cạnh việc tập luyện hỗ trợ hồi phục chức năng thì vấn đề chăm sóc, vệ sinh vết thương cũng cần được chú trọng để phòng ngừa những biến chứng không mong muốn xảy ra.

Trên đây là những thông tin chi tiết về gãy Monteggia và phương pháp điều trị gãy Monteggia hiệu quả. Hy vọng sẽ giúp ích cho bạn có thêm kiến thức trong việc bảo vệ sức khoẻ trước những chấn thương và biết cách xử lý để không gây ra những biến chứng nguy hiểm. Khi gặp bất kỳ vấn đề về sức khỏe hoặc chấn thương, hãy nhanh chóng đến bệnh viện để nhận được sự thăm khám, kiểm tra và điều trị từ những bác sĩ chuyên khoa bạn nhé!

Xem thêm:

• Các bệnh về xương khớp thường gặp và triệu chứng của bệnh
• Viêm xương chậu là gì? Nguyên nhân, biến chứng và cách phòng ngừa