PTBD đường mật​ là gì và một số thông tin cần biết về PTBD đường mật

PTBD đường mật là một phương pháp can thiệp giúp dẫn lưu dịch mật khi đường mật bị tắc nghẽn, thường do sỏi mật, khối u hoặc các bệnh lý khác. Phương pháp này đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chức năng gan và giảm biến chứng do ứ mật. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề PTBD đường mật cũng như một số vấn đề về phương pháp này.

Tìm hiểu về PTBD đường mật

PTBD đường mật (Percutaneous Transhepatic Biliary Drainage – dẫn lưu đường mật qua da) là một phương pháp can thiệp quan trọng trong điều trị tắc nghẽn đường mật. Đây là một kỹ thuật xâm lấn được thực hiện nhằm giải quyết các tình trạng tắc nghẽn đường mật do nhiều nguyên nhân khác nhau, giúp giảm tình trạng ứ mật, cải thiện chức năng gan và phòng ngừa những biến chứng nghiêm trọng. Phương pháp này được thực hiện bằng cách sử dụng kim chọc qua da vào gan và đường mật, sau đó đặt một ống thông để dẫn lưu dịch mật ra ngoài cơ thể hoặc vào ruột non, giúp giải phóng ứ đọng và hỗ trợ quá trình điều trị bệnh.

Khi nào cần thực hiện PTBD đường mật?

PTBD được chỉ định khi bệnh nhân mắc các bệnh lý đường mật gây tắc nghẽn dòng chảy của mật, dẫn đến tình trạng ứ mật trong gan và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Sỏi mật: Sỏi hình thành trong túi mật có thể di chuyển vào đường mật và gây tắc nghẽn, làm dịch mật không thể chảy ra ngoài, dẫn đến vàng da, vàng mắt và các vấn đề về tiêu hóa.
• Khối u đường mật hoặc ung thư tuyến tụy: Các khối u, dù là lành tính hay ác tính, có thể chèn ép đường mật, gây tắc nghẽn và làm mật không thể lưu thông.
• Hẹp đường mật: Do viêm nhiễm hoặc các bệnh lý khác, đường mật có thể bị thu hẹp lại, cản trở sự lưu thông của dịch mật.
• Tổn thương đường mật: Các chấn thương do tai nạn hoặc biến chứng sau các phẫu thuật có thể làm tổn thương đường mật, dẫn đến tắc nghẽn và cần phải can thiệp PTBD.

Quy trình thực hiện PTBD đường mật

Quy trình thực hiện PTBD đường mật là một thủ thuật can thiệp quan trọng để điều trị tắc nghẽn đường mật, giúp giảm tình trạng ứ mật và phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Phương pháp này đòi hỏi sự thực hiện cẩn thận và chính xác, nhằm đảm bảo an toàn cho bệnh nhân và hiệu quả điều trị. Dưới đây là quy trình khi thực hiện phương pháp PTBD đường mật mà bạn nên biết:

• Gây tê: Trước khi thực hiện thủ thuật, bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ hoặc gây mê nhẹ để giảm cảm giác đau đớn. Bác sĩ cũng sẽ thực hiện các xét nghiệm cần thiết để đánh giá tình trạng sức khỏe và chức năng gan của bệnh nhân.
• Chọc kim qua da: Bác sĩ sẽ chọc một kim qua da vào gan và tiếp cận đường mật dưới sự hướng dẫn của X-quang hoặc siêu âm. Điều này giúp đảm bảo độ chính xác và an toàn trong việc xác định vị trí chọc kim.
• Đặt ống dẫn lưu: Sau khi kim đã tiếp cận được đường mật, một ống thông nhỏ sẽ được đặt vào trong đường mật để dẫn lưu dịch mật ra ngoài cơ thể hoặc vào ruột non. Ống thông này có thể được gắn cố định trong cơ thể bệnh nhân để duy trì sự dẫn lưu.
• Theo dõi sau thủ thuật: Sau khi thủ thuật hoàn tất, bệnh nhân sẽ được theo dõi cẩn thận để phát hiện sớm các biến chứng như nhiễm trùng, chảy máu hoặc rò rỉ mật.

Lợi ích và rủi ro của phương pháp PTBD đường mật

PTBD mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong điều trị tắc nghẽn đường mật. Phương pháp này giúp giảm nhanh tình trạng ứ mật, cải thiện các triệu chứng vàng da, ngứa và đau bụng. Đồng thời, PTBD ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng đường mật và hỗ trợ điều trị các bệnh lý gan mật hiệu quả. Đặc biệt, đối với những bệnh nhân không thể thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP), PTBD là một giải pháp thay thế tối ưu.

Tuy nhiên, phương pháp này cũng tiềm ẩn một số rủi ro như chảy máu, nhiễm trùng hoặc rò rỉ dịch mật. Một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng đau tại vị trí đặt ống dẫn lưu hoặc ống bị tắc nghẽn, tuột ra ngoài, đòi hỏi phải thay thế hoặc điều chỉnh. Vì vậy, việc theo dõi sát sao sau khi thực hiện thủ thuật là rất quan trọng để phát hiện sớm các biến chứng.

Cách chăm sóc sức khỏe sau khi thực hiện PTBD đường mật

Sau khi thực hiện PTBD đường mật, việc chăm sóc sức khỏe đúng cách đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng. Bệnh nhân cần được theo dõi kỹ lưỡng và thực hiện những biện pháp chăm sóc đặc biệt để đảm bảo ống dẫn lưu hoạt động hiệu quả, đồng thời giữ gìn sức khỏe gan mật. Dưới đây là một số thủ thuật chăm sóc sau khi thực hiện PTBD đường mật:

• Giữ vệ sinh vùng đặt ống: Đảm bảo vùng da nơi chọc kim và đặt ống dẫn lưu luôn sạch sẽ và khô ráo để tránh nhiễm trùng.
• Theo dõi dịch mật: Bệnh nhân cần theo dõi màu sắc và lượng dịch mật chảy ra từ ống thông, nếu có dấu hiệu bất thường như dịch đục hoặc có máu, bệnh nhân cần thông báo ngay cho bác sĩ.
• Hạn chế vận động mạnh: Trong vài ngày đầu sau thủ thuật, bệnh nhân nên tránh các hoạt động mạnh, đặc biệt là các bài tập thể dục hoặc các hoạt động có thể làm tổn thương ống dẫn lưu.
• Tái khám định kỳ: Bệnh nhân cần thực hiện các cuộc tái khám theo lịch trình để bác sĩ kiểm tra tình trạng sức khỏe và hiệu quả của ống dẫn lưu. Các xét nghiệm cần thiết như siêu âm hoặc chụp X-quang sẽ giúp đánh giá sự thông thoáng của đường mật.

PTBD đường mật là một phương pháp quan trọng và hiệu quả trong điều trị tắc nghẽn đường mật, giúp cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, thủ thuật này cũng đi kèm với một số rủi ro nhất định, đòi hỏi sự theo dõi và chăm sóc kỹ lưỡng sau khi thực hiện. Việc hiểu rõ về PTBD giúp bệnh nhân và người thân có sự chuẩn bị tốt hơn, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe gan mật.