Sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer giống hay khác nhau?

Hầu hết mọi người đều cho rằng sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer là bệnh lú lẫn, suy giảm trí nhớ của người già nhưng tình trạng này đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Chứng sa sút trí tuệ và Alzheimer là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau. Trong đó, sa sút trí tuệ là một hội chứng chỉ sự suy giảm chức năng nhận thức ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của người bệnh. Có đến hàng trăm dạng sa sút trí tuệ khác nhau và bệnh Alzheimer là một trong số đó.

Sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer hoàn toàn khác nhau

Mặc dù là 2 khái niệm khác nhau nhưng các triệu chứng của sa sút trí tuệ và Alzheimer có thể giống nhau. Việc phân biệt 2 khái niệm rất quan trọng đối với quá trình kiểm soát và điều trị bệnh.

Sa sút trí tuệ

Sa sút trí tuệ là một hội chứng lâm sàng do tổn thương não với các biểu hiện đặc trưng của suy giảm nhận thức gồm trí nhớ, suy nghĩ, ngôn ngữ, phán đoán, điều hành, khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày,...

Theo thống kê, có rất nhiều dạng sa sút trí tuệ, trong đó một số dạng phổ biến gồm bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ mạch máu, sa sút trí tuệ thể Lewy, sa sút trí tuệ thùy trán thái dương, suy giảm nhận thức nhẹ,... Một người có thể mắc một hoặc nhiều chứng sa sút trí tuệ cùng lúc, tình trạng này được gọi là sa sút trí tuệ hỗn hợp.

Sa sút trí tuệ không chỉ gồm các bệnh thoái hóa thần kinh mà còn liên quan đến nhiều nguyên nhân khác như bệnh Lyme, suy giáp, chấn thương sọ não, cơ thể thiếu vitamin B12,...

Dấu hiệu của chứng sa sút trí tuệ sẽ khác nhau tùy thuộc vào tác động của bệnh và tính cách của người bệnh khi còn khỏe mạnh. Sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer đều gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ và khả năng tự chăm sóc. Các dấu hiệu sa sút trí tuệ sẽ thay đổi theo từng giai đoạn bao gồm hay quên, không nhớ các sự kiện gần, không nhớ tên mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, người bệnh thường gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp, cảm thấy lạc lõng, hay đi lang thang và lặp lại những câu hỏi quen thuộc. Nếu không can thiệp kịp thời, bệnh sẽ tiến triển vào giai đoạn cuối khiến người bệnh phải phụ thuộc vào người thân trong gia đình.

Bệnh Alzheimer

Như đã đề cập ở trên, sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer là hoàn toàn khác nhau. Theo đó, bệnh Alzheimer chỉ là một dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất hiện nay. Những triệu chứng của Alzheimer rất dễ bị nhầm lẫn với suy giảm trí nhớ thông thường ở người cao tuổi dẫn đến chủ quan không điều trị sớm.

Các triệu chứng thường gặp của bệnh Alzheimer có thể bao gồm:

• Giảm trí nhớ trong ngắn hạn và giảm khả năng nhận thức.
• Gặp khó khăn khi diễn đạt bằng ngôn ngữ, thường lặp đi lặp lại một câu hỏi và sử dụng các từ không phù hợp với ngữ cảnh.
• Tâm trạng và tính cách của người bệnh bị thay đổi như dễ cáu gắt, chán nản, sợ hãi, ngại giao tiếp,...
• Người bệnh hay quên và nhầm lẫn về thời gian, địa điểm.
• Người bệnh dễ làm mất đồ và không thể nhớ mình đã để ở đâu.

Tiên lượng sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer

Cả sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer đều không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, tiên lượng bệnh sẽ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và thời điểm phát hiện. Nếu phát hiện mắc bệnh ở giai đoạn sớm, điều trị tích cực, tuổi thọ sẽ kéo dài hơn và ngược lại.

Theo thống kê, một người được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer thường chỉ kéo dài tuổi thọ được vài năm sau đó. Tuy nhiên vẫn có nhiều trường hợp người bệnh có thể sống chung với căn bệnh này từ 10 đến 20 năm, đặc biệt ở những người mắc bệnh ở tuổi trung niên.

Cách phòng ngừa sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer

Việc phòng ngừa sa sút trí tuệ và Alzheimer là vô cùng quan trọng bởi nguy cơ mắc bệnh cao hay thấp, bệnh đến sớm hay muộn đều phụ thuộc vào thói quen sinh hoạt. Do đó, mọi người có thể thực hiện một số cách phòng bệnh và kiểm soát bệnh dưới đây:

• Ăn uống khoa học: Người cao tuổi nên thực hiện chế độ ăn lành mạnh, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, omega-3, dầu thực vật,... giúp tăng cường sức khỏe não bộ. Bên cạnh đó, nên hạn chế ăn thịt đỏ và đường.
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Chất lượng giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh. Một giấc ngủ ngon 8 tiếng mỗi đêm sẽ giúp thần kinh và trí não khỏe mạnh, tránh nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ và Alzheimer.
• Tập luyện thể thao: Các hoạt động thể chất phù hợp sức khỏe sẽ giúp trì hoãn sự khởi phát của chứng sa sút trí tuệ, đồng thời giúp giảm các triệu chứng của bệnh.
• Thường xuyên rèn luyện trí não: Người cao tuổi nên tham gia nhiều hoạt động phát triển trí não như đọc sách, chơi trò chơi đố chữ, ghép hình,...
• Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất: Người cao tuổi cần đảm bảo lượng vi chất cần thiết mỗi ngày, trong đó quan trọng nhất là vitamin C, vitamin B và vitamin D.
• Kiểm soát các bệnh lý tim mạch: Nhiều nghiên cứu cho thấy có tới 80% người bệnh sa sút trí tuệ và Alzheimer đều có vấn đề về tim mạch. Do đó, phòng ngừa và kiểm soát tốt sức khỏe tim mạch cũng giúp giảm nguy cơ mắc sa sút trí tuệ.

Tóm lại, sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer là 2 bệnh khác nhau. Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn đọc dễ dàng phân biệt các bệnh này. Trường hợp người thân có những dấu hiệu nghi ngờ bị sa sút trí tuệ hay Alzheimer, hãy đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời nhé.

Xem thêm:

• Tìm hiểu dấu hiệu Alzheimer xuất hiện ở tuổi nào?
• Rối loạn giấc ngủ là dấu hiệu báo trước bệnh Alzheimer?