Scoby là gì? Tác dụng và cách nuôi Scoby tại nhà

Ngày nay, Kombucha đã trở thành một thức uống phổ biến nhờ vào lợi ích sức khỏe mà nó mang lại và Scoby là yếu tố không thể thiếu để sản xuất loại đồ uống này. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết Scoby là gì và vai trò của nó trong quá trình lên men Kombucha. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên liệu này và cách nuôi dưỡng Scoby tại nhà.

Scoby là gì?

Scoby là sự cộng sinh giữa vi khuẩn và nấm men, được biết đến trong khoa học là Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast. Chúng hình thành trong quá trình lên men của vi khuẩn axit lactic (LAB), vi khuẩn axit axetic (AAB) và nấm men, nhằm sản xuất các loại thực phẩm chua và đồ uống.

Scoby có hình dạng đa dạng, nhưng thường là hình đĩa mập, màu sữa đục, có mùi nhẹ giống như giấm. Kích thước của Scoby phụ thuộc vào độ tuổi và điều kiện sinh trưởng. Khi một Scoby có mùi như nấm mốc hoặc phô mai, đó có thể là dấu hiệu của quá trình phân hủy và không còn thích hợp để sử dụng.

Cấu trúc chính của Scoby là dạng đĩa, được hình thành từ chất xơ cellulose. Scoby chứa một số lượng lớn vi khuẩn và nấm men, chủ yếu đóng vai trò quan trọng trong quá trình lên men của trà Kombucha.

Tác dụng của Scoby

Do Scoby chứa lượng lớn men vi sinh và chất chống oxy hóa, khi được sử dụng để lên men trà Kombucha, không chỉ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ trong việc phòng ngừa một số bệnh nguy hiểm. Dưới đây là một số ứng dụng của Scoby trong Kombucha mà bạn nên biết.

Cung cấp lợi khuẩn probiotic

Probiotic là những vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa và sức khỏe chung. Trà Kombucha, trong quá trình lên men, được biết đến với khả năng cung cấp probiotic cùng lượng lớn vitamin và axit có thể cải thiện sức khỏe theo nhiều cách. Do đó, việc sử dụng trà Kombucha đều đặn có thể giúp bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể.

Chống oxy hoá

Một trong những lợi ích chính của Scoby là chứa một lượng lớn chất chống oxy hóa. Những chất này giúp bảo vệ cơ thể bằng cách chống lại các gốc tự do, từ đó hỗ trợ quá trình trao đổi chất và đốt cháy mỡ thừa một cách hiệu quả hơn.

Nghiên cứu trên chuột cho thấy rằng, việc tiêu thụ Kombucha thường xuyên có thể giúp giảm đáng kể lượng chất độc tích tụ từ các hóa chất độc hại, với hiệu quả thải độc lên đến ít nhất 70%. Mặc dù chưa có nghiên cứu chính thức nào trên người, nhưng những phát hiện này mở ra tiềm năng mới cho việc sử dụng Kombucha trong việc hỗ trợ điều trị bệnh gan và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Giúp bảo vệ tim mạch

Scoby trong Kombucha đã được chứng minh có lợi cho sức khỏe tim mạch bằng cách tăng cường mức cholesterol tốt (HDL) và giảm mức cholesterol xấu (LDL). Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người uống trà xanh thường xuyên có tỷ lệ mắc bệnh tim mạch thấp hơn 31% so với những người không uống. Điều này cho thấy Kombucha và chứa Scoby có thể mang lại những lợi ích cho tim mạch.

Hỗ trợ kiểm soát bệnh đái tháo đường loại 2

Bệnh đái tháo đường loại 2 xuất phát từ việc cơ thể có lượng đường trong máu cao hơn mức bình thường và kháng insulin. Kombucha, đặc biệt khi làm từ trà xanh, có thể giúp giảm đường huyết nhờ các hợp chất có khả năng cải thiện mức đường trong máu. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trà xanh giúp kiểm soát và điều hòa đường huyết, do đó, uống Kombucha có thể hỗ trợ trong việc quản lý và kiểm soát bệnh đái tháo đường loại 2.

Hỗ trợ phòng ngừa ung thư

Ung thư là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, bắt nguồn từ sự đột biến và gia tăng không kiểm soát của tế bào. Trong các nghiên cứu trên ống nghiệm, Kombucha đã cho thấy khả năng ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư. Điều này được cho là nhờ nồng độ cao của polyphenol và chất chống oxy hóa có trong Kombucha.

Polyphenol là các hợp chất hữu cơ tự nhiên có khả năng chống lại quá trình đột biến gen và sự phát triển của tế bào ung thư. Nhờ đó, những người uống trà thường xuyên, bao gồm cả trà Kombucha, có thể giảm nguy cơ phát triển ung thư. Tuy nhiên, điều này chủ yếu dựa trên các nghiên cứu trên ống nghiệm và cần có thêm các nghiên cứu lâm sàng trên người để xác nhận chính xác hiệu quả này của Kombucha.

Cách nuôi Scoby tại nhà

Nuôi Scoby không phức tạp như bạn nghĩ. Chỉ cần sở hữu một con giống Scoby chất lượng, việc nuôi dưỡng và chăm sóc nó tại nhà sẽ trở nên khá dễ dàng.

Để bắt đầu nuôi Scoby tại nhà, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:

• 2 túi trà xanh hoặc trà đen: Trà là nguồn dinh dưỡng chính cho quá trình lên men, giúp tạo ra môi trường sống lý tưởng cho Scoby.
• 100g đường trắng: Đường là chất dinh dưỡng quan trọng giúp Scoby phát triển và lên men.
• 1 con giống Scoby: Đây là yếu tố cần thiết nhất. Bạn có thể mua Scoby từ các cửa hàng chuyên bán nguyên liệu làm Kombucha hoặc từ những người đã nuôi Scoby.
• 1 lít nước: Nước sẽ hòa tan trà và đường, tạo môi trường lên men.
• 1 bình thủy tinh miệng rộng (3 - 5 lít): Bình thủy tinh giúp dễ dàng theo dõi quá trình lên men và cung cấp không gian đủ lớn cho Scoby phát triển.

Với những nguyên liệu trên, bạn đã sẵn sàng để bắt đầu nuôi Scoby tại nhà! Dưới đây là trình tự nuôi Scoby cho bạn tham khảo.

Bước 1: Chuẩn bị trà đường

• Đun 1 lít nước sôi, sau đó cho 2 túi trà xanh hoặc trà đen vào cùng với 100g đường trắng.
• Khuấy đều cho đến khi đường tan hoàn toàn.
• Ngâm túi trà trong nước khoảng 5 phút để trà hòa quyện vào nước.

Bước 2: Làm nguội trà

• Để trà nguội hoàn toàn xuống nhiệt độ phòng. Nước trà quá nóng có thể làm chết con Scoby.
• Sau khi trà nguội, đổ vào bình thủy tinh miệng rộng đã chuẩn bị.

Bước 3: Thả Scoby vào bình

• Rửa tay thật sạch trước khi tiếp xúc với Scoby để tránh lây nhiễm vi khuẩn không mong muốn.
• Rửa nhẹ con Scoby qua nước lọc để loại bỏ tạp chất.
• Cẩn thận thả Scoby vào bình trà đường. Hãy làm nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương hoặc rách Scoby.

Bước 4: Bảo vệ bình khỏi vi khuẩn và côn trùng

• Dùng một miếng vải mỏng hoặc khăn mùng phủ lên miệng bình.
• Cố định vải bằng dây thun hoặc dây buộc để tránh côn trùng hoặc vi khuẩn xâm nhập.

Bước 5: Bảo quản bình ở nơi thoáng mát

• Đặt bình thủy tinh ở nơi rộng rãi, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi có nguồn nhiệt cao.
• Nhiệt độ lý tưởng là từ 20°C đến 30°C.

Bước 6: Kiểm tra độ chua

• Kiểm tra vị của trà sau mỗi 3 ngày để theo dõi quá trình lên men. Tránh khuấy bình bằng muỗng để không làm rối loạn môi trường lên men.
• Tiếp tục kiểm tra cho đến khi đạt được độ chua mong muốn.

Bước 7: Thu hoạch thành quả

• Khi trà đã đạt độ chua như bạn mong muốn, bạn có thể lấy nước và thưởng thức. Nếu không uống hết, bạn có thể bảo quản trong tủ lạnh.
• Scoby còn lại có thể được dùng lại để nuôi mẻ Kombucha tiếp theo, theo các bước từ đầu.

Scoby không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất trà Kombucha mà còn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Trong thời đại mà sức khỏe và lối sống lành mạnh ngày càng được quan tâm, Scoby và Kombucha nổi lên như một lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn bổ sung dinh dưỡng tự nhiên vào cuộc sống hàng ngày.

Hãy khám phá và trải nghiệm quá trình nuôi Scoby không chỉ để thưởng thức trà Kombucha mà còn để tận hưởng những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.