Thở máy không xâm nhập và những điều cần lưu ý trong quá trình thực hiện

Khó thở là triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh mạn tính khác nhau, đặc biệt là bệnh về phổi. Tình trạng này sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy mệt mỏi và lo sợ. Nhưng hiện nay đã có nhiều phương pháp để giúp cho bạn thở tốt hơn. Và phương pháp thở máy không xâm nhập là một trong những liệu pháp được sử dụng rộng rãi hiện nay. 

Thở máy không xâm nhập là gì?

Thở máy không xâm nhập (hay thở máy qua mặt nạ) là phương pháp thở bằng máy mà không cần phải tiến hành đặt nội khí quản hay mở khí quản. Với phương pháp này, người bệnh vẫn thở tự nhiên nhưng bị đặt một áp lực dương trong suốt chu kỳ hô hấp. Thở máy không xâm nhập bao gồm có 2 loại:

• Máy thở CPAP chỉ tạo một mức áp lực dương liên tục khi bơm không khí.
• Máy thở BiPAP có hai mức áp lực dương, thay đổi giữa thì hít vào và thì thở ra.

Thở máy không xâm nhập là phương pháp thở bằng máy mà không cần đặt nội khí quản hay mở khí quản

Áp lực này sẽ giúp nở phổi, cải thiện trao đổi khí và đảm bảo người sử dụng có thể thở đúng cách để nhận đủ lượng oxy cần thiết cho cơ thể. Từ đó sẽ giúp cải thiện mức độ oxy trong máu, giảm lượng carbon dioxide để giải quyết tình trạng khó thở. Cả hai loại máy thở không xâm nhập BiPAP và máy thở CPAP đều sẽ có kích thước nhỏ gọn, dễ sử dụng ngay tại nhà, chi phí thấp nhưng mang lại hiệu quả tốt.

Khi nào cần dùng đến phương pháp thở máy không xâm nhập

Ngoài người bị mắc chứng ngưng thở khi ngủ thì phương pháp thở máy không xâm nhập còn được chỉ định đối với một số người mắc các bệnh lý nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng như: 

• Viêm phổi;
• Suy hô hấp trong đợt cấp của người bị phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD);
• Phù phổi cấp do suy tim sung huyết;
• Hội chứng giảm thông khí do béo phì;
• Bệnh hen suyễn bùng phát;
• Thở kém sau khi phẫu thuật;
• Đợt cấp của bệnh rối loạn thần kinh – cơ làm rối loạn nhịp thở;
• Suy hô hấp, giảm oxy máu ở bệnh nhân có suy giảm miễn dịch.

Khi sử dụng chế độ thở này, người bệnh buộc phải tỉnh táo và cơ hô hấp còn hoạt động. Việc lựa chọn phương pháp này sẽ giúp làm giảm nguy cơ biến chứng và những tác dụng phụ không mong muốn. 

Trong một số trường hợp, phương pháp thở không xâm lấn còn được sử dụng ngay sau khi rút nội khí quản sớm, để người bệnh vẫn có thể hô hấp bình thường trước khi cai máy thở hoàn toàn. Những người không muốn đặt ống thở nhưng muốn trợ thở cũng có thể áp dụng phương pháp này. 

Khi nào cần dùng đến phương pháp thở máy không xâm nhập

Những ai không được thở máy không xâm nhập?

Trong trường hợp nếu người bệnh bị khó thở nghiêm trọng, suy giảm ý thức hoặc khó nuốt, phương pháp thở máy không xâm nhập có thể không phù hợp. Phương pháp này chống chỉ định với một số trường hợp như ngừng tim, ngừng thở, người gặp bất ổn về nội khoa (thiếu máu cơ tim, rối loạn nhịp tim…), người không tự bảo vệ được đường thở, tổn thương cơ chế ho, không khạc đàm được, khó nuốt và có nguy cơ hít cao, người bị khó chịu và không hợp tác với máy thở.

Đối với những trường hợp này, các bác sĩ sẽ chỉ định đưa ống thở trực tiếp xuống cổ họng (mở khí quản hoặc đặt nội khí quản) thay vì dùng máy thở xâm nhập.

Quy trình thực hiện phương pháp thở máy không xâm  lấn

1. Cần chuẩn bị gì trước khi tiến hành?

Trước khi tiến hành thở máy không xâm lấn, cả người bệnh và người chăm sóc cần phải làm quen với các bộ phận của máy thở. Các bộ phận của máy thở BiPAP và CPAP bao gồm có động cơ thổi khí vào ống, đường ống kết nối động cơ của máy với mặt nạ, mặt nạ dạng trùm mũi hoặc trùm cả mũi – miệng của bệnh nhân. Cần phải đảm bảo tất cả các bộ phận, cách nối chúng khớp với nhau và hiểu hoạt động của máy.

Khi mua máy sử dụng tại nhà, nên chọn loại máy phù hợp và nắm rõ về cách sử dụng, tần suất làm sạch các bộ phận của máy. Ngoài ra, hãy thử và chọn ra loại mặt nạ có kích thước phù hợp.

Trước khi tiến hành thực hiện phương pháp này, cần phải hiệu chỉnh áp lực của máy thở BiPAP hoặc CPAP. Điều này cần phải được hướng dẫn bởi các bác sĩ chuyên khoa hô hấp, y tá. Các bác sĩ sẽ đề ra các thông số cụ thể của máy, phù hợp với từng tình trạng bệnh khác nhau.

Quy trình thực hiện phương pháp thở máy không xâm  lấn

2. Quá trình thở máy không xâm nhập diễn ra như thế nào?

Dù có sử dụng phương pháp này tại nhà hay bệnh viện thì bạn cũng cần phải tuân thủ theo chỉ định của các bác sĩ về thời điểm cần tiến hành. Có người chỉ cần thở máy trong khoảng thời gian nhất định nhưng vẫn có những trường hợp người bệnh có triệu chứng thì người khác lại phải duy trì mọi lúc.

Trong quá trình thở máy, bệnh nhân sẽ phải đeo mặt nạ hoặc bịt mũi được kết nối với máy thở. Thời gian đầu có thể sẽ thấy không thoải mái nhưng sẽ quen dần. Nếu bị khó thở, hãy nói ngay với nhân viên y tế hoặc người chăm sóc để điều chỉnh lại cài đặt áp suất trên máy.

Một điều quan trọng nữa là không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong khi thở máy không xâm nhập, bởi sẽ làm tăng nguy cơ khiến người bệnh hít phải thức ăn hoặc chất lỏng vào phổi. Tiếng ồn từ hầu hết các máy thở đều rất nhẹ nhàng, vì vậy nếu nó kêu lớn thì hãy gọi nhân viên y tế kiểm tra lại. Nếu bạn bị khó ngủ vì âm thanh từ máy, nên thử sử dụng nút bịt tai để ngủ ngon giấc hơn.

3. Điều gì xảy ra sau khi tiến hành thở máy

Nếu các triệu chứng khó thở được cải thiện, các bác sĩ sẽ giảm dần áp lực luồng khí trên máy hoặc giảm thời gian sử dụng máy thở trước khi ngừng hẳn.

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã hiểu hơn về phương pháp thở máy không xâm nhập và những lưu ý khi tiến hành phương pháp này ngay tại nhà nhé!

Thủy Phan

(Nguồn: Tổng Hợp)