Thuốc điều trị rung nhĩ là gì? Các phương pháp điều trị rung nhĩ ngoài thuốc

Tình trạng rung nhĩ khiến nhịp tim vừa không đều và vừa nhanh. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Do đó, việc điều trị rung nhĩ cần đúng cách và kịp thời. Vậy thuốc điều trị rung nhĩ là gì? Có những phương pháp điều trị rung nhĩ hiệu quả nào?

Tổng quan về bệnh rung nhĩ

Trước khi tìm hiểu về các loại thuốc điều trị rung nhĩ, bạn đọc nên hiểu rõ về bệnh rung nhĩ. Theo đó, rung nhĩ là một trong những rối loạn nhịp tim thường gặp và chiếm khoảng từ 0,4 - 1% các trường hợp bị rối loạn nhịp tim trong cộng đồng. Bệnh lý này phổ biến ở nhóm người trên 80 tuổi với tỷ lệ đạt khoảng 10%.

Dựa vào tình trạng tiến triển trên lâm sàng của rung nhĩ mà có thể chia thành các thể như sau:

• Cơn rung nhĩ kịch phát: Thể này thường kéo dài từ 7 ngày trở lại, sau đó cơn rung nhĩ sẽ tự chuyển về nhịp xoang.
• Rung nhĩ bền bỉ: Tình trạng rung nhĩ kéo dài trên 7 ngày và chỉ khi sử dụng biện pháp chuyển nhịp can thiệp thì mới cắt được cơn rung nhĩ.
• Rung nhĩ mạn tính: Là tình trạng rung nhĩ kéo dài trên 1 năm, không thể chuyển nhịp bằng các biện pháp can thiệp được.

Hầu hết các bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng bệnh vào ngày khởi phát rung nhĩ như hồi hộp, đánh trống ngực, choáng váng, vã mồ hôi, khó thở, đau ngực. Bên cạnh đó, nhịp tim của người bệnh có thể không đều, lúc nhanh, lúc chậm và tiếng tim thì lúc mạnh, lúc yếu (loạn nhịp hoàn toàn).

Có thể phát hiện được các triệu chứng của một số bệnh tim mạch trong bệnh tim thực tổn như bệnh van tim, bệnh mạch vành hoặc bệnh tim bẩm sinh.

Để chẩn đoán bệnh rung nhĩ, bác sĩ sẽ dựa vào điện tâm đồ thường quy 12 chuyển đạo thông qua sóng tim. Có nhiều phương pháp điều trị rung nhĩ, trong đó sử dụng thuốc điều trị rung nhĩ là biện pháp được chỉ định đầu tiên cho bệnh nhân rung nhĩ.

Thuốc điều trị rung nhĩ là gì?

Để bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về các loại thuốc điều trị rung nhĩ, trước tiên Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ về nguyên tắc điều trị rung nhĩ như thế nào nhé!

Theo đó, phương pháp điều trị rung nhĩ sẽ tuân theo các nguyên tắc như sau:

• Giúp kiểm soát ổn định tần số thất.
• Giúp giảm nguy cơ tắc mạch và dự phòng huyết khối.
• Giúp chuyển nhịp (từ rung nhĩ chuyển về nhịp xoang), đồng thời duy trì nhịp xoang.
• Mục đích của điều trị rung nhĩ là phòng chống đột quỵ, cải thiện triệu chứng bệnh và giảm số lần cũng như thời gian điều trị tại viện.
• Trong một số trường hợp, chỉ cần điều trị khỏi nguyên nhân gây rung nhĩ như viêm cơ tim, bệnh van tim, cường giáp… mà không cần phải tiến hành điều trị rung nhĩ lâu dài.

Do đó, các loại thuốc điều trị rung nhĩ cũng tuân theo nguyên tắc trên. Dưới đây là những loại thuốc điều trị rung nhĩ với các mục đích khác nhau, cụ thể là:

Kiểm soát nhịp thất

Thông thường, có thể sử dụng các loại thuốc làm chậm đường dẫn truyền qua nút nhĩ trái để kiểm soát nhịp thất:

• Digitalis: Loại thuốc rung nhĩ này thường được dùng theo đường tiêm tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch từ ½ - 1 ống Cedilanid hoặc Isolanid 0,4mg). Trong trường hợp khẩn cấp, có thể sử dụng dạng thuốc uống Digoxin 0,25mg với liều lượng từ 1 - 2 viên/ngày, dựa vào đáp ứng của cơ thể để điều chỉnh liều dùng phù hợp. Trong trường hợp có chỉ định điều trị rung nhĩ bằng sốc điện thì cần ngưng sử dụng Digitalis trước đó ít nhất là vài ngày.
• Chẹn Beta giao cảm: Có thể sử dụng theo đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch (Metoprolol, Esmolol). Các thuốc rung nhĩ này thường được lựa chọn dùng cho những bệnh nhân rung nhĩ nhanh, có căn nguyên rung nhĩ nhanh tiên phát hoặc bệnh mạch vành.
• Thuốc chẹn kênh Canxi: Thuốc thường dùng là Verapamil hoặc Diltiazem dạng tiêm tĩnh mạch hay dạng uống. Thuốc ở dạng tiêm tĩnh mạch sẽ có tác dụng nhanh và được đánh giá là làm giảm đáp ứng rất tốt. Tuy nhiên, nhóm thuốc điều trị rung nhĩ này chống chỉ định sử dụng khi có suy tim rõ hoặc rối loạn chức năng thất trái.

Ngăn ngừa tắc mạch

Với mục đích điều trị ngăn ngừa tắc mạch, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng các loại thuốc chống đông điều trị rung nhĩ nhằm làm giảm nguy cơ đột quỵ do nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc là có thể gây ra xuất huyết nội sọ hoặc các loại xuất huyết nguy hiểm khác.

Kháng vitamin K: Đây là loại thuốc được lựa chọn hàng đầu. Mục tiêu điều trị hướng tới khi sử dụng thuốc là phải đảm bảo được tỷ lệ INR ở mức 2 - 3. Ở những bệnh nhân < 65 tuổi hoặc chống chỉ định dùng thuốc kháng vitamin K thì có thể dùng thuốc Aspirin thay thế thuốc kháng vitamin K dưới sự chỉ định của bác sĩ điều trị. Ngoài ra, khi phối hợp Aspirin với Clopidogrel sẽ có hiệu quả cao hơn, nhưng nguy cơ xuất huyết cũng tăng cao hơn so với việc dùng Aspirin đơn độc.

Thuốc kháng đông theo đường uống không vitamin K (NOACs): Gồm có Dabigatran, Rivaroxaban, Apixaban và Edoxaban. Đây là một kháng đông đường uống trực tiếp (DOACs) đang được khuyến cáo sử dụng phổ biến hơn so với nhóm thuốc kháng vitamin K (gồm có Coumadin và các loại thuốc khác) trên những bệnh nhân rung nhĩ có căn nguyên không do van tim. 

Đối với bệnh nhân có rung nhĩ hẹp van hai lá ở mức trung bình đến nặng hoặc thay van cơ học, cần được điều trị bằng thuốc Warfarin. Đối với bệnh nhân rung nhĩ không có van cơ học, cần ngưng dùng thuốc chống đông 1 tuần trước khi thực hiện các phẫu thuật lớn có nguy cơ chảy máu cao mà không cần Heparin để thay thế.

Chuyển nhịp từ rung nhĩ về nhịp xoang và duy trì nhịp xoang

Có 2 dạng thuốc được sử dụng là thuốc tiêm tĩnh mạch và thuốc uống.

Thuốc tiêm tĩnh mạch gồm có:

• Amiodarone: Thường được sử dụng dưới dạng pha tiêm tĩnh mạch trong dung dịch đường đẳng trương hoặc muối.
• Ibutilide: Là một loại thuốc mới và có hiệu quả cao trong điều trị rung nhĩ. Tuy nhiên, có thể gặp phải biến chứng là cơn xoắn đỉnh khi sử dụng.

Thuốc dạng uống gồm có:

• Amiodarone và Procainamide: Thuốc ở dạng uống, trong đó Amiodarone là thuốc thường được sử dụng hơn, đặc biệt là trong trường hợp điều trị giúp duy trì nhịp xoang sau khi đã chuyển nhịp.
• Quinidine: Đây là thuốc được sử dụng phổ biến nhất trước đây nhằm giúp chuyển nhịp và duy trì nhịp xoang.
• Sotalol: Là thuốc thuộc nhóm III, có tác dụng trong chẹn beta giao cảm. Thuốc được sử dụng cho bệnh nhân rung nhĩ nhưng cần phải lưu ý đến tác dụng phụ có liên quan đến chẹn beta giao cảm và làm QT kéo dài khi dùng, bởi điều này có thể gây ra xoắn đỉnh.
• Flecainide và Propafenone: Đây là các thuốc thuộc nhóm IC và có tác dụng rất tốt với bệnh nhân rung nhĩ.
• Disopyramide: Đây là thuốc thuộc nhóm IA, có tác dụng tương tự như thuốc Procainamide và Quinidine. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể làm giảm co bóp cơ tim nhiều, do đó không nên dùng cho bệnh nhân có rối loạn chức năng trên thất trái.

Các phương pháp điều trị rung nhĩ khác

Ngoài việc sử dụng thuốc điều trị rung nhĩ, bệnh nhân rung nhĩ có thể được điều trị bằng các phương pháp khác như:

• Chuyển nhịp bằng sốc điện: Đây là phương pháp có hiệu quả cao trong việc chuyển nhịp rung nhĩ về nhịp xoang. Tỷ lệ thành công của phương pháp này lên đến trên 80%. Sốc điện chỉ được tiến hành trong trường hợp bệnh nhân rung nhĩ đã được sử dụng thuốc chống đông đầy đủ. Đồng thời, phương pháp này cần được thực hiện tại những nơi có khả năng theo dõi và cấp cứu tốt về tim mạch trên nền bệnh nhân đã được gây mê tốt.
• Đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn: Đối với trường hợp nhịp thất bị chậm hoặc không đáp ứng được với các biện pháp điều trị trên, bệnh nhân có thể được tiến hành sử dụng phương pháp này theo chỉ định của bác sĩ.
• Sử dụng biện pháp triệt phá rung nhĩ bằng đường ống thông.
• Phẫu thuật: Phương pháp này chỉ được tiến hành tại các cơ sở y tế có trung tâm phẫu thuật tim mạch. Có thể tiến hành phẫu thuật điều trị rung nhĩ trong khi thực hiện các cuộc phẫu khác trên bệnh nhân như phẫu thuật thay van tim, phẫu thuật làm cầu nối, sửa chữa trong bệnh tim bẩm sinh…

Tóm lại, hiện nay có nhiều loại thuốc điều trị rung nhĩ, bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe của người bệnh cũng như mức độ bệnh mà sẽ chỉ định liều dùng khác nhau. Đồng thời, người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc điều trị rung nhĩ và sử dụng tại nhà mà cần được kê đơn từ bác sĩ điều trị. 

Đối với những trường hợp bệnh tiến triển nặng và không đáp ứng với thuốc rung nhĩ, có thể chỉ định thực hiện điều trị cho bệnh nhân rung nhĩ bằng các phương pháp khác như sốc điện, đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn hoặc phẫu thuật.

Xem thêm:

• Sự khác biệt giữa cuồng nhĩ và rung nhĩ không phải ai cũng biết
• Cách phân loại rung nhĩ phổ biến và cách dự phòng bệnh rung nhĩ