Tìm hiểu về phá ối và khởi phát chuyển dạ

Phá ối thường sẽ được chỉ định trong các trường hợp sinh đẻ chỉ huy. Bấm ối hoặc tia ối là thủ thuật trong sản khoa để phá ối, khi mà bác sĩ làm vỡ màng ối của thai phụ bằng các dụng cụ đặc biệt hoặc bằng ngón tay. Nhằm giúp đẩy nhanh quá trình trình chuyển dạ.

Tìm hiểu tổng quan về về khởi phát chuyển dạ

Ở đa số thai kỳ, chuyển dạ diễn ra tự nhiên trong khoảng từ tuần thứ 37 đến 40. Khi có dấu hiệu của chuyển dạ, cơ thể thai phụ sẽ có những thay đổi như sau:

• Vùng cổ tử cung bắt đầu mềm dần, mỏng và mở ra, nhận biết được bởi chất dịch nhầy hồng thoát ra ở âm đạo.
• Thai phụ sẽ cảm nhận được các cơn đau diễn ra đều đặn, có tần suất tăng dần, do sự co thắt ở tử cung.
• Màng ối lúc này có thể vỡ và chảy dịch ối.

Quá trình chuyển dạ diễn ra không có sự hỗ trợ của nhân viên y tế sẽ được gọi là chuyển dạ tự nhiên.

Khởi phát chuyển dạ là khi chúng ta chủ động tạo ra quá trình chuyển dạ được can thiệp bởi y khoa. Các phương pháp khởi phát chuyển dạ sẽ làm mềm cổ tử cung, tạo ra những cơn co thắt tử cung khiến nó mở rộng ra. Quá trình khởi phát chuyển dạ chỉ được thực hiện khi đã đến thời điểm sinh ngả âm đạo nhưng chưa có dấu hiệu chuyển dạ tự nhiên.

Những chỉ định thường gặp khi phải dùng đến phương pháp khởi phát chuyển dạ:

• Thai nhi đã quá ngày dự sinh.
• Chấm dứt thai kỳ vì sức khỏe của thai nhi: Thai nhi đã đến giai đoạn chậm tăng trưởng trong tử cung, ối vỡ non, thiếu ối,...
• Chấm dứt thai kỳ để đảm bảo sức khỏe cho mẹ: Khi thai phụ xuất hiện dấu hiệu của tiền sản giật,...

Những phương pháp khởi phát chuyển dạ hiện nay

Có nhiều cách thực hiện khởi phát chuyển dạ. Để có thể lựa chọn được phương pháp phù hợp với thai phụ, bác sĩ cần phải khám âm đạo để biết được tình trạng cổ tử cung ở thời điểm đó.

Dựa vào kết quả này, các bác sĩ sẽ đưa ra một trong những phương pháp khởi phát chuyển dạ sau:

• Sử dụng hormone Prostaglandin tổng hợp (Propess);
• Lóc ối hoặc bấm ối;
• Phương pháp đặt bóng;
• Sử dụng hormone Oxytocin tổng hợp.

Có nhiều trường hợp cũng cần phối hợp nhiều phương pháp theo tuần tự để có thể đạt được hiệu quả cao.

Prostaglandin

Prostaglandin giúp cổ tử cung mềm ra và dễ dàng mở rộng, thúc đẩy quá trình chuyển dạ diễn ra thuận lợi hơn. Thuốc được sản xuất ở nhiều dạng như viên uống, ngậm hoặc đặt vào âm đạo,... Tùy vào tình trạng thai kỳ, tuổi thai, có sẹo mổ lấy thai trước đó hoặc bóc nhân xơ tử cung từ trước hay không mà bác sĩ sẽ khuyến nghị bạn nên dùng loại Prostaglandin nào cho phù hợp.

Quá trình chuyển dạ bằng Prostaglandin cần phải nhập viện, vì khi sử dụng phương pháp này bác sĩ phải theo dõi cơn gò tử cung trên monitoring sản khoa.

Oxytocin

Đây là chất nội tiết tổng hợp có tác dụng tương tự như oxytocin nội sinh có trong cơ thể. Chất này sẽ được truyền vào cơ thể bằng đường tĩnh mạch, sau đó cơ thể sẽ được kích thích để tạo ra các cơn co thắt tử cung. Tốc độ truyền oxytocin được điều chỉnh tùy thuộc vào cơn gò tử cung có hiệu quả gây xóa mờ cổ tử cung.

Đặt bóng nong cổ tử cung

Sử dụng 1 ống cao su dài (catheter) với một đầu đã được bơm thành một bóng nhỏ để đặt vào kênh cổ tử cung, tạo ra áp lực chèn lên vị trí này. Áp lực này sẽ giúp làm mềm và làm mở cổ tử cung. Bóng được lưu lại tại cổ tử cung trong khoảng vài giờ cho đến khi nó rơi ra ngoài (trường hợp này cho thấy cổ tử cung đã mở ra) hoặc cho tới lần khám tiếp đến.

Bên cạnh đó còn có một dụng cụ khác cũng có tác dụng gần giống với đặt bóng đó là Laminaria. Dụng cụ nay cũng có tác dụng làm khởi phát chuyển dạ khi chúng ta đặt nó vào cổ tử cung.

Tác động đến màng ối

Lóc ối hoặc bấm ối sẽ giúp kích thích cơ thể tổng hợp và giải phóng ra hormone Prostaglandin nội sinh, giúp làm mềm cổ tử cung, làm co thắt cơ tử cung.

Tìm hiểu về thủ thuật bấm ối để phá ối trong khởi phát chuyển dạ

Bấm ối được thực hiện như thế nào?

Bấm ối được thực hiện nhằm mục đích làm vỡ màng ối một cách chủ động, từ đó cho nước ối thoát ra ngoài, giúp làm giảm áp lực buồng ối và rút ngắn thời gian chuyển dạ. Bên cạnh đó còn giúp loại bỏ đầu ối khi không còn có tác dụng.

Khi phá ối, bác sĩ sẽ đưa ngón trỏ và ngón giữa của bàn tay thuận vào âm đạo thai phụ sao cho tiến dần tới lỗ cổ tử cung, chạm vào ngay đầu ối. Tay còn lại sẽ sử dụng dụng cụ bấm ối đưa vào âm đạo, đi theo sự chỉ dẫn của bàn tay thuận đang tiếp xúc với đầu ối. Lúc này, dụng cụ bấm ối đi giữa khe của hai ngón tay và thời điểm bấm ối sẽ là ngay khi sau đỉnh cơn gò. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ bấm ối để chọc thủng màng ối, giúp cho nước ối chảy ra từ từ rồi xé rộng màng ối.

Bấm ối để phá ối được chỉ định trong trường hợp nào?

Phá ối thường sẽ giúp làm giảm bớt áp lực của buồng ối và còn rút ngắn thời gian chuyển dạ. Tuy nhiên, khi thực hiện thủ thuật bấm ối để phá ối có thể xảy ra các biến chứng không mong muốn như nhiễm trùng ối, nhiễm trùng thai, nhất là ở những thai phụ đang bị viêm nhiễm phụ khoa (hoặc do đã bấm ối quá 6 giờ mà thai nhi vẫn chưa ra ngoài). Đồng thời còn có thể gặp nhiều tình huống xấu khác. Do đó, có thể chỉ nên cân nhắc thực hiện phá ối trong các tình huống sau:

• Khi có cơn gò tử cung cường tính.
• Khi phải thực hiện làm giảm áp lực của buồng ối trong đa ối, nhau bám mép đang bị chảy máu nhiều hoặc nhau bị bong non.
• Khi thực hiện nghiệm pháp sanh ngả âm đạo.
• Sanh ngôi thứ hai trong song thai.
• Khi đã vào giai đoạn chuyển dạ mà đầu ối phồng làm cản trở quá trình chuyển dạ, cổ tử cung mở chậm và ngôi đầu cao.
• Trước khi tăng co trong chuyển dạ do gò tử cung thưa thì phá ối giúp làm giảm tỉ lệ tăng co oxytocin.
• Sản đồ bên phải đường báo động, cơn co tử cung đủ.

Hy vọng qua bài viết trên đã giúp bạn hiểu hơn về khởi phát chuyển dạ, các phương pháp khởi phát chuyển dạ và đặc biệt là phương pháp bấm ối để phá ối. Từ đó có thêm thông tin để giúp sản phụ có một quá trình sinh em bé thành công!