Tôm bạc: Thành phần dinh dưỡng và chế biến các món từ tôm bạc

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách nhận biết tôm bạc và thành phần dinh dưỡng có trong loại thực phẩm thơm ngon này. Đồng thời, bài viết cũng gợi ý về một số cách chế biến giúp giữ nguyên giá trị dinh dưỡng có trong tôm bạc.

Tổng quan về tôm bạc

Tìm hiểu tôm bạc là gì?

Tôm bạc hay còn được gọi là “tôm sú bạc” là một loài giáp xác sinh trưởng trong môi trường tự nhiên, thường phân bố ở các vùng biển duyên hải miền Trung Việt Nam. Nhờ điều kiện sống tự nhiên, tôm bạc biển có cấu trúc cơ thịt săn chắc, chứa hàm lượng protein cao, giàu vitamin A, E, B6, B12, niacin, riboflavin, thiamin và khoáng chất như canxi, sắt, kẽm, selen, phốt pho, ma-giê, kali. 

Đặc biệt, so với các loài tôm nuôi, tôm bạc không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao mà còn mang lại hương vị đậm đà đặc trưng, phù hợp với nhiều phương pháp chế biến trong ẩm thực.

Nhận biết tôm bạc như thế nào?

Tôm bạc biển có hình thái đặc trưng giúp phân biệt tôm bạc biển với các loài tôm khác như:

• Về kích thước tôm bạc thường đạt từ 2 đến 3 ngón tay, cơ thể tôm có màu trắng hơi trong, điểm các chấm sắc tố xanh, đen và lục nhạt.
• Phần chân đuôi có màu lục nhạt, được viền bởi các lông tơ màu đỏ tía, trong khi chân hàm và chân bụng có sắc tố xanh. Đồng thời, phần chân ngực mang màu đỏ hồng, tạo điểm nhấn.

Tác dụng sinh học của tôm bạc đối với sức khỏe

Hỗ trợ giảm cân

Tôm bạc là thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng lại chứa ít carbs và calo, phù hợp với chế độ ăn kiêng lành mạnh. Nhờ hàm lượng protein cao, tôm giúp duy trì cảm giác no lâu, hạn chế thèm ăn và hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả. 

Tuy nhiên, cách chế biến cũng đóng vai trò quan trọng. Các phương pháp như hấp, luộc hoặc nướng sẽ giữ được giá trị dinh dưỡng mà không làm tăng lượng chất béo dư thừa. Ngược lại, tôm bạc chiên giòn hoặc kết hợp với nước sốt béo có thể làm mất đi lợi ích giảm cân của thực phẩm này.

Chống oxy hóa và làm chậm lão hóa

Tôm bạc chứa nhiều chất chống oxy hóa quan trọng, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác động của các gốc tự do gây viêm và tổn thương tế bào. Một trong những chất chống oxy hóa đáng chú ý nhất trong tôm là astaxanthin, có tác dụng ngăn ngừa nếp nhăn, giảm tác hại của tia UV và làm chậm quá trình lão hóa da.

Ngoài ra, astaxanthin còn giúp cải thiện sức khỏe tim mạch bằng cách tăng cường độ đàn hồi của động mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Đồng thời, hoạt chất này còn có lợi cho hệ thần kinh, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và hỗ trợ cải thiện trí nhớ.

Cung cấp dưỡng chất ngăn ngừa bệnh

Tôm bạc là nguồn cung cấp nhiều khoáng chất và axit béo có lợi cho sức khỏe, bao gồm:

• I-ốt: Hỗ trợ chức năng tuyến giáp và phát triển trí não.
• Selen: Chống viêm, bảo vệ tim mạch và có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư.
• Omega-3 và Omega-6: Hỗ trợ sức khỏe tim mạch, tăng cường chức năng não bộ và giảm viêm hiệu quả.

Nhờ vào giá trị dinh dưỡng vượt trội, tôm bạc không chỉ là thực phẩm thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe nếu được bổ sung hợp lý trong chế độ ăn uống hàng ngày.

Những lưu ý khi bổ sung tôm bạc vào chế độ ăn hàng ngày

Ăn tôm nhiều có sao không?

Mặc dù tôm mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro.

• Dị ứng với tôm: Tôm có thể gây dị ứng ở một số người, do các protein như tropomyosin, arginine kinase và hemocyanin. Các triệu chứng dị ứng có thể bao gồm phát ban, ngứa, nghẹt mũi và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy hô hấp. Do đó, người bị dị ứng với tôm không nên ăn tôm.
• Dư lượng kháng sinh có trong tôm: Việc sử dụng kháng sinh kích thích tăng trưởng trong quá trình nuôi tôm để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ cao, do đó nhưng người tiêu dùng cần lưu ý về nguồn gốc và chất lượng của tôm để tránh nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Các lựa chọn và sơ chế tôm bạc

Để mua được tôm bạc tươi sống hãy chọn những con có thân săn chắc, vỏ trong mờ và màu sắc tươi sáng như xanh xám, nâu hồng hoặc hồng nhạt. Tránh những con có đốm đen hoặc các cạnh bị đen, vì đây là dấu hiệu của tôm có chất lượng kém. 

Tôm nên có mùi nhẹ, giống mùi biển tự nhiên. Nếu tôm có mùi khai như amoniac hoặc mùi tanh nặng, đó là dấu hiệu tôm đã bị vi khuẩn xâm nhập, có thể bị hỏng và không an toàn để ăn. Nếu không có kinh nghiệm, bạn hãy lựa chọn những nhà cung cấp uy tín và có kinh nghiệm lâu năm trong ngành hải sản tươi sống. Việc mua tôm từ những nguồn tin cậy giúp bạn an tâm về độ tươi ngon của tôm, đồng thời tránh được nguy cơ mua phải sản phẩm kém chất lượng.

Cần rửa sạch và ngâm tôm trong nước lạnh để loại bỏ cặn bẩn, hoặc dùng nước muối để làm sạch kỹ hơn. Sau đó, kéo chân tôm và tách vỏ khỏi phần thịt. Bạn có thể tùy ý bỏ phần đầu và đuôi tôm.

Khi sơ chế, hãy loại bỏ phần chỉ đen chạy dọc lưng tôm. Để làm điều này, bạn dùng dao nhỏ chẻ dọc lưng tôm, sau đó dùng đầu nhọn của dao hoặc tăm để rút phần chỉ đen ra. Sau khi sơ chế xong, rửa sạch tôm và để ráo nước, sẵn sàng cho các bước chế biến tiếp theo.

Cách chế biến tôm bạc không làm mất đi giá trị dinh dưỡng

Tôm bạc là một thực phẩm có thể chế biến theo nhiều cách khác nhau, nhưng để đảm bảo giữ nguyên giá trị dinh dưỡng, một số phương pháp chế biến tôm lành mạnh được khuyến nghị bao gồm luộc, hấp, nướng và xào. Tuy nhiên, để bảo vệ sức khỏe, nên hạn chế chế biến tôm bạc bằng phương pháp chiên ngập dầu, vì cách này có thể tăng lượng calo không cần thiết đồng thời mất đi một số dưỡng chất có trong tôm.

Khi chế biến tôm, cần đảm bảo tôm được nấu chín hoàn toàn để tránh rủi ro cho sức khỏe. Dấu hiệu nhận biết tôm đã sẵn sàng để thưởng thức là khi tôm cuộn tròn giống chữ "C" và màu sắc chuyển từ xám sang hồng cam.

Cách bảo quản tôm bạc được lâu

Nếu không thể mua tôm tươi còn sống, bạn có thể lựa chọn tôm đông lạnh bán tại các siêu thị, nhưng nên chế biến càng sớm càng tốt để giữ được độ tươi ngon. Các chuyên gia thực phẩm khuyến cáo không nên trữ đông tôm thêm lần nữa sau khi đã rã đông, vì việc này sẽ làm ảnh hưởng đến độ dai và hương vị của tôm. Tôm đông lạnh thường có chất lượng kém hơn so với tôm tươi, nhưng nếu được chế biến đúng cách, vẫn có thể tạo ra món ăn ngon.

Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về giá trị dinh dưỡng, lợi ích sức khỏe và những lưu ý khi lựa chọn, chế biến tôm bạc. Với những thông tin này, bạn có thể lên thực đơn hàng ngày với các món ăn từ tôm bạc vừa ngon miệng lại bổ dưỡng cho sức khỏe. Hãy lựa chọn tôm từ những nguồn uy tín và áp dụng các phương pháp chế biến lành mạnh để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.