Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp điều trị

Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến nhưng thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp. Khi không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của trẻ. Vậy trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là gì, nguyên nhân ra sao và làm thế nào để điều trị hiệu quả? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là gì?

Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là hiện tượng axit trong dạ dày bị đẩy lên thực quản, gây kích ứng cổ họng và dẫn đến các cơn ho kéo dài. Hiện tượng này có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, ngay cả ở trẻ sơ sinh. Ho do trào ngược dạ dày thường kéo dài, xuất hiện sau các bữa ăn, khi trẻ nằm xuống hoặc trong khi ngủ. Ho do trào ngược dạ dày thường không có dấu hiệu bệnh lý rõ ràng như cảm cúm hay viêm họng, khiến nhiều bậc phụ huynh dễ nhầm lẫn.

Việc phát hiện sớm và điều trị trào ngược dạ dày ở trẻ em là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu triệu chứng ho mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng đối với sức khỏe của trẻ. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu điều chỉnh chế độ ăn uống và sử dụng thuốc để kiểm soát tình trạng này.

Nguyên nhân trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Ho do trào ngược dạ dày chủ yếu xảy ra khi axit trong dạ dày bị trào ngược lên thực quản và tác động trực tiếp đến cổ họng. Có hai cơ chế chính gây ho trong trường hợp này:

• Phản xạ bảo vệ: Khi axit trào ngược lên thực quản, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách ho để bảo vệ đường thở khỏi tác động của axit.
• Trào ngược thanh quản: Axit dạ dày trào lên và kích thích thanh quản (dây thanh âm) và cổ họng, gây ho, khàn tiếng, viêm họng, hoặc viêm amidan kéo dài. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, sự hiện diện của vi khuẩn và virus trong dạ dày có thể làm tăng cường tình trạng viêm nhiễm, khiến trẻ ho có đờm.

Triệu chứng trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Trào ngược dạ dày có thể gây ra các triệu chứng khác nhau ở trẻ em. Ngoài cơn ho kéo dài, các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Ợ nóng và cảm giác nóng rát ở cổ họng;
• Đau hoặc khó chịu ở cổ họng, thường xảy ra sau khi ăn;
• Khó thở hoặc ho có đờm;
• Đau lưng sau bữa ăn;
• Buồn nôn, nôn hoặc ợ hơi;

Trẻ có thể ho nhiều vào ban đêm hoặc sau khi ăn, đặc biệt là khi nằm xuống hoặc khi tham gia các hoạt động nhẹ.

Bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em có gây ho mãn tính không?

Ho mãn tính là một trong những triệu chứng điển hình của trào ngược dạ dày. Trẻ có thể ho kéo dài mà không có dấu hiệu nhiễm trùng đường hô hấp. Những dấu hiệu cho thấy cơn ho có thể liên quan đến trào ngược dạ dày bao gồm:

• Ho dai dẳng, đặc biệt là ho vào ban đêm hoặc sau khi ăn.
• Ho xuất hiện khi trẻ nằm xuống hoặc sau khi thay đổi tư thế.
• Ho kéo dài mà không có nguyên nhân khác như dị ứng hay nhiễm trùng đường hô hấp.
• Ho không kèm theo dịch mũi hoặc hen suyễn.

Nếu trẻ có các triệu chứng này, phụ huynh nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Chẩn đoán trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Chẩn đoán trào ngược dạ dày ở trẻ em có thể gặp khó khăn, đặc biệt khi triệu chứng không rõ ràng như ợ nóng. Các phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng bao gồm:

• Nội soi dạ dày: Phương pháp này giúp quan sát tình trạng niêm mạc thực quản và dạ dày, từ đó phát hiện các dấu hiệu trào ngược.
• Thăm dò pH 24 giờ: Đây là phương pháp theo dõi độ pH trong thực quản để kiểm tra mức độ axit trào ngược.
• Thử nghiệm điều trị bằng thuốc: Nếu triệu chứng giảm bớt sau khi sử dụng thuốc ức chế bơm proton (PPI), bác sĩ có thể xác nhận trẻ mắc bệnh trào ngược dạ dày.

Điều trị trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em

Việc điều trị trào ngược dạ dày ở trẻ em bao gồm nhiều phương pháp, từ thay đổi lối sống đến dùng thuốc và thậm chí là phẫu thuật trong những trường hợp nặng.

Thay đổi lối sống

Dưới đây là một số gợi ý thay đổi lối sống giúp cải thiện tình trạng trào ngược dạ dày ở trẻ em:

• Chia nhỏ các bữa ăn: Trẻ nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ba bữa lớn để giảm áp lực lên dạ dày.
• Giữ đầu cao khi ngủ: Đặt gối hoặc nâng cao giường của trẻ để ngăn ngừa axit trào ngược khi nằm.
• Tránh các thực phẩm kích thích: Các thực phẩm cay, chiên, nhiều dầu mỡ hoặc đồ uống có gas có thể làm triệu chứng trào ngược trầm trọng hơn.

Điều trị bằng thuốc

Nếu các biện pháp thay đổi lối sống không hiệu quả, bác sĩ có thể kê đơn thuốc như:

• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Giúp giảm sản xuất axit dạ dày và làm giảm các triệu chứng trào ngược.
• Thuốc kháng acid: Giúp trung hòa axit trong dạ dày và làm giảm cơn ho do trào ngược.

Phẫu thuật

Trong trường hợp trào ngược dạ dày nghiêm trọng và không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, phẫu thuật Fundoplication có thể là lựa chọn cuối cùng. Đây là phương pháp giúp tăng cường cơ vòng thực quản dưới, ngăn chặn trào ngược axit lên thực quản.

Trào ngược dạ dày gây ho ở trẻ em là một tình trạng phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bằng cách nhận diện các triệu chứng sớm và áp dụng các phương pháp điều trị hợp lý, cha mẹ có thể giúp trẻ giảm thiểu triệu chứng ho và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ khi nghi ngờ trẻ bị trào ngược dạ dày để có phương án điều trị tốt nhất.