Triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em: Phụ huynh cần lưu ý điều gì?

Đau mắt đỏ là tình trạng nhiễm trùng hoặc kích ứng ở màng kết mạc của mắt. Trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và thói quen chạm tay vào mắt. Bệnh có thể do virus, vi khuẩn hoặc tác nhân dị ứng gây ra. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, đau mắt đỏ có thể gây biến chứng ảnh hưởng đến thị lực. Dưới đây là những triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em phổ biến giúp phụ huynh nhận biết sớm bệnh lý này.

Triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em

Đau mắt đỏ là bệnh phổ biến ở trẻ em với các triệu chứng đặc trưng. Nhận biết sớm các triệu chứng này giúp cha mẹ có biện pháp chăm sóc kịp thời, ngăn ngừa biến chứng và hạn chế lây lan cho các thành viên khác trong gia đình.

Mắt đỏ hoặc hồng

Mắt đỏ hoặc hồng là dấu hiệu điển hình ở trẻ đau mắt đỏ. Khi kết mạc bị viêm, các mạch máu giãn nở khiến mắt đỏ ở một hoặc cả hai bên. Trẻ có thể cảm thấy nóng rát, cộm mắt, khó chịu. Theo thống kê của Bệnh viện Mắt Trung ương (2023), hơn 80% trẻ mắc đau mắt đỏ có biểu hiện đỏ kết mạc ngay từ giai đoạn đầu.

Chảy nước mắt nhiều

Màng kết mạc bị kích thích cũng khiến trẻ bị chảy mắt nhiều. Đây là phản ứng tự nhiên của mắt nhằm loại bỏ tác nhân gây viêm. Triệu chứng này phổ biến trong đau mắt đỏ do virus hoặc dị ứng. Nếu chảy nước mắt kèm theo ngứa mắt, trẻ có thể bị viêm kết mạc dị ứng.

Dịch tiết mắt bất thường

Dịch tiết mắt bất thường là một dấu hiệu đau mắt đỏ ở trẻ em. Nếu dịch tiết trong hoặc loãng, bệnh thường do virus. Nếu ghèn mắt đặc, màu vàng hoặc xanh, nhiều khả năng là nhiễm khuẩn. Nghiên cứu của Bệnh viện Nhi Trung ương (2023) cho thấy hơn 60% trường hợp đau mắt đỏ do vi khuẩn có triệu chứng ghèn đặc, gây dính mí mắt vào buổi sáng.

Ngứa, cộm hoặc vướng trong mắt

Khi bị đau mắt đỏ, trẻ cũng thường cảm thấy ngứa, cộm hoặc cảm giác có dị vật trong mắt và trẻ liên tục dụi mắt. Việc chà xát có thể làm tổn thương kết mạc, làm bệnh nặng hơn và tăng nguy cơ lây nhiễm.

Nhạy cảm với ánh sáng

Khi đau mắt đỏ, trẻ trở nên nhạy cảm với ánh sáng (hay còn gọi là chứng sợ ánh sáng). Triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em này thường xuất hiện trong đau mắt đỏ do virus. Trẻ có thể nheo mắt hoặc không muốn tiếp xúc với ánh sáng mạnh. Đây là dấu hiệu cần theo dõi để tránh biến chứng viêm giác mạc.

Sốt nhẹ, mệt mỏi, sưng hạch

Sốt nhẹ, mệt mỏi, sưng hạch có thể xảy ra trong một số trường hợp đau mắt đỏ do virus. Mệt mỏi khiến trẻ có thể biếng ăn, quấy khóc nhiều hơn. Viêm hạch trước tai là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản ứng với nhiễm trùng.

Sưng mí mắt và vùng quanh mắt

Sưng mí mắt và vùng quanh mắt có thể xảy ra ở mức độ nhẹ hoặc trung bình. Đây là phản ứng viêm tự nhiên của cơ thể. Nếu sưng kèm theo đau nhức nhiều, có thể là dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng.

Cần làm gì khi có triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em?

Việc chăm sóc đúng cách giúp giảm triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ và ngăn ngừa lây lan cho các thành viên khác trong gia đình. Trong hầu hết các trường hợp, đau mắt đỏ có thể tự khỏi sau 7 - 10 ngày nếu được chăm sóc hợp lý. Dưới đây là các biện pháp quan trọng mà cha mẹ cần thực hiện khi phát hiện triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em:

Rửa mắt bằng nước muối sinh lý hàng ngày

Nước muối sinh lý là bước quan trọng giúp làm sạch dịch tiết và loại bỏ vi khuẩn, virus trên bề mặt mắt của trẻ. Theo hướng dẫn của Bệnh viện Mắt Trung ương (2023), cha mẹ nên dùng nước muối sinh lý 0,9% để rửa mắt 3 - 4 lần/ngày, đặc biệt vào buổi sáng khi ghèn mắt nhiều. Sau khi rửa, cha mẹ hãy sử dụng bông hoặc gạc sạch, lau nhẹ nhàng từ góc trong ra ngoài để tránh làm tổn thương kết mạc.

Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Bé bị đau mắt đỏ dùng thuốc gì là thắc mắc của không ít bậc phụ huynh. Khi bé bị đau mắt đỏ, cha mẹ không nên tự ý dùng thuốc mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ. Tùy vào nguyên nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn hoặc dị ứng), bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp. Một số loại thuốc thường được sử dụng gồm:

• Thuốc nhỏ mắt kháng sinh (nếu do vi khuẩn, có chỉ định từ bác sĩ): Các loại như Tobramycin, Chloramphenicol hoặc Ofloxacin có thể được kê đơn.
• Thuốc chống viêm, giảm phù nề: Nếu bé bị sưng, viêm nặng, bác sĩ có thể kê thêm thuốc nhỏ mắt chứa kháng viêm (không nên tự ý dùng).
• Thuốc kháng histamine (nếu do dị ứng): Dùng trong trường hợp đau mắt đỏ do dị ứng, giúp giảm ngứa và chảy nước mắt.
• Thuốc hạ sốt, giảm đau: Nếu bé bị sốt hoặc khó chịu nhiều, có thể dùng Paracetamol theo liều lượng phù hợp với độ tuổi.

Quan trọng nhất là cha mẹ không tự ý mua thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid vì có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Giữ vệ sinh cho trẻ

Cha mẹ cần hướng dẫn trẻ giữ vệ sinh tay, không dùng tay dụi mắt để tránh làm lây bệnh sang mắt còn lại và làm tổn thương giác mạc. Cha mẹ cũng cần rửa tay bằng xà phòng sát khuẩn trước và sau khi vệ sinh mắt cho trẻ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm. Đồ dùng như khăn mặt, gối, cốc uống nước của trẻ bị đau mắt đỏ cần được vệ sinh riêng biệt.

Triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em khi nào cần đi khám bác sĩ?

Đau mắt đỏ ở trẻ em thường là bệnh lành tính, có thể tự khỏi sau 7 - 10 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, một số trường hợp có dấu hiệu nghiêm trọng cần được thăm khám kịp thời để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Cụ thể là:

• Trẻ bị mắt đỏ kéo dài hơn 7 ngày, không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp chăm sóc, điều trị tại nhà;
• Mắt trẻ có ghèn đặc màu vàng hoặc xanh, kèm theo sưng nề nặng;
• Mắt trẻ bị đau nhức hoặc nhạy cảm với ánh sáng quá mức, có thể gặp tình trạng viêm giác mạc kèm theo;
• Trẻ liên tục nheo mắt, khó mở mắt khi ra ánh sáng hoặc than phiền đau sâu trong mắt;
• Trẻ bị giảm thị lực, nhìn mờ hoặc có dấu hiệu viêm loét giác mạc.

Đau mắt đỏ ở trẻ em có nguy hiểm không? Theo Viện Nhãn khoa Việt Nam (2023), 5 - 10% trường hợp đau mắt đỏ có thể tiến triển thành viêm giác mạc hoặc nhiễm trùng nặng nếu không được điều trị đúng cách. Việc nhận diện triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em giúp phụ huynh có biện pháp xử lý kịp thời, hạn chế biến chứng.