Triệu chứng viêm đường tiết niệu và cách phòng ngừa

Viêm đường tiết niệu không chỉ là một vấn đề phổ biến mà còn đem lại nhiều phiền toái và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Tình trạng này có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu chi tiết về triệu chứng viêm đường tiết niệu và biện pháp phòng tránh trong bài viết dưới đây.

Viêm đường tiết niệu là gì?

Hệ tiết niệu bao gồm các cơ quan: Hai quả thận, hai niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Thận có chức năng lọc máu, loại bỏ các chất thải và các sản phẩm chuyển hóa từ protein, chất điện giải để tạo thành nước tiểu. Nước tiểu sau khi được cô đặc dần qua các ống lọc trong thận sẽ di chuyển theo niệu quản đến bàng quang để dự trữ. Khi bàng quang đầy, sự co thắt của các cơ thành bàng quang gây ra cảm giác buồn tiểu, báo hiệu cho chúng ta biết cần phải đi tiểu và nước tiểu được giải phóng ra ngoài qua niệu đạo.

Trong điều kiện bình thường, nước tiểu hoàn toàn không có vi khuẩn xâm nhập. Sự tồn tại của vi khuẩn trong nước tiểu là dấu hiệu của viêm đường tiết niệu hay còn gọi là nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

Nguyên nhân dẫn đến viêm đường tiết niệu

Viêm nhiễm đường tiết niệu có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như:

Quan hệ tình dục không an toàn

Quan hệ tình dục không an toàn là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn E.coli xâm nhập và gây bệnh. Ngoài E.coli, các loại vi khuẩn khác như chlamydia, lậu,... cũng có thể xâm nhập và gây tổn thương đường tiết niệu. Khi quan hệ, vi khuẩn từ bên ngoài bộ phận sinh dục có thể bị đẩy lên bàng quang, dẫn đến viêm đường tiết niệu.

Để phòng tránh triệu chứng viêm đường tiết niệu và các bệnh đường tình dục khác, bạn nên sử dụng bao cao su và vệ sinh vùng kín sạch sẽ trước và sau khi quan hệ.

Do vệ sinh cá nhân không cẩn thận

Nếu bạn không vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn sẽ có cơ hội xâm nhập và là một trong những nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu. Đặc biệt ở nữ giới, do cấu trúc niệu đạo ngắn và theo phương thẳng đứng, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây viêm nhiễm.

Ở nam giới, cặn bẩn thường tích tụ ở bao quy đầu. Khi không vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ, vi khuẩn sẽ sinh sôi, phát triển nhanh chóng, gây viêm nhiễm và lan vào các cơ quan đường tiết niệu như thận, bàng quang, niệu quản và niệu đạo.

Ngoài ra, vệ sinh sai cách, như thụt rửa âm đạo quá sâu hoặc sử dụng chất tẩy rửa mạnh, có thể làm thay đổi môi trường vùng kín. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, phát triển nhanh chóng và gây bệnh viêm đường tiết niệu.

Do thói quen nhịn tiểu

Nhịn tiểu cũng có thể gây ra viêm đường tiết niệu, điều này không phải ai cũng biết. Khi bạn nhịn tiểu, nước tiểu sẽ ứ đọng tại bàng quang, tạo điều kiện cho vi khuẩn có thời gian sinh sôi và phát triển, dẫn đến viêm nhiễm. Hơn nữa, khi bạn cảm thấy buồn tiểu nhưng lại nhịn, vi khuẩn có cơ hội phát triển và lây lan nhanh đến các cơ quan khác, gây ra bệnh.

Triệu chứng viêm tiết niệu

Triệu chứng tại chỗ

Một số trường hợp nhiễm trùng không có biểu hiện gì rõ ràng và chỉ được phát hiện tình cờ khi xét nghiệm nước tiểu. Bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi hoạt động tình dục, phụ nữ mang thai, người bị đái tháo đường và các nhóm khác.

Người bệnh thường cảm thấy khó chịu khi đi tiểu với các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu nhiều lần và cảm giác vẫn còn nước tiểu trong bàng quang dù vừa mới đi tiểu. Nước tiểu có thể có màu đục, mùi hôi và có thể lẫn máu hoặc mủ. Một số người đi khám vì cảm giác đau ở vùng hạ vị khi bị viêm bàng quang, hoặc đau ở vùng hông và lưng khi bị viêm thận - bể thận, áp - xe thận. Khi có sỏi ở thận gây ứ nước, nhiễm trùng hoặc áp - xe thận, người bệnh cảm thấy đau đớn khi được khám lâm sàng tại vị trí này.

Triệu chứng toàn thân

Thận là cơ quan tiếp xúc trực tiếp với máu, nhận một lượng máu lớn để lọc và tạo thành nước tiểu. Do đó, vi khuẩn khi xâm nhập vào hệ niệu cũng dễ dàng xâm nhập vào máu, lan ra toàn cơ thể, gây ra tình trạng nhiễm khuẩn huyết nặng. Điều này có thể dẫn đến sốc nhiễm khuẩn và nguy cơ tử vong. Bệnh nhân sẽ có các biểu hiện như sốt cao, rét run, môi khô, lưỡi dơ và gương mặt hốc hác.

Triệu chứng ở nam giới

Một số triệu chứng viêm đường tiết niệu chỉ xuất hiện ở nam giới như:

• Nước tiểu vàng đục, mùi lạ hôi nồng, có thể lẫn máu hoặc mủ.
• Tiểu tiện khó kiểm soát, đôi khi tiểu lắt nhắt chỉ vài giọt.
• Đau rát tại niệu đạo, có thể xuất hiện mủ trên miệng sáo.
• Đau bụng dưới dữ dội khi quan hệ tình dục.

Triệu chứng ở nữ giới

Một số triệu chứng xuất hiện ở nữ giới như:

• Tiểu nhiều với tần suất 15 - 20 phút/lần, cảm giác khó chịu về đêm, đôi khi tiểu nhỏ giọt kèm theo cảm giác nóng rát.
• Tiểu rắt, tiểu buốt: Có cảm giác nóng rát khi tiểu.
• Bụng dưới đau quặn thắt do viêm nhiễm lan đến niệu quản và thận.
• Có thể sốt cao, buồn nôn, ớn lạnh.

Biến chứng của viêm đường tiết niệu

Phụ nữ không có triệu chứng viêm đường tiết niệu quá bất thường có thể điều trị khỏi. Tuy nhiên, nhiễm trùng niệu ở những bệnh nhân có sẵn yếu tố thuận lợi có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đôi khi đe dọa tính mạng. Các nguy cơ và biến chứng của nhiễm trùng niệu bao gồm:

• Phá hủy chủ mô thận, gây hoại tử nhú thận, tắc nghẽn hoặc suy giảm chức năng thận.
• Nếu tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến suy thận vĩnh viễn hoặc phải cắt bỏ thận.
• Sự tồn tại dai dẳng của vi khuẩn trong hệ niệu nếu không được điều trị đúng và đủ liều kháng sinh có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng và tử vong.
• Nhiễm trùng tiểu ở phụ nữ mang thai có nguy cơ gây nhiễm trùng ối, nhiễm trùng bào thai, tăng nguy cơ vỡ ối sớm và sinh non.

Ở nam giới, viêm đường tiết niệu có thể tiến triển đến áp-xe tiền liệt tuyến, viêm tinh hoàn, viêm mào tinh, gây bít tắc ống dẫn tinh và tăng nguy cơ vô sinh.

Phòng ngừa viêm tiết niệu

Các biện pháp phòng ngừa viêm đường tiết niệu bao gồm:

• Uống đủ nước: Đảm bảo uống từ 1,5 - 2,5 lít nước mỗi ngày tùy theo cân nặng. Thói quen này giúp thận tăng cường bài tiết nước tiểu, loại bỏ vi khuẩn ra khỏi cơ thể và hạn chế sự lây nhiễm ngược dòng.
• Giữ gìn vệ sinh cơ quan sinh dục: Đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt, giữ gìn vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách để ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập.
• Kiểm tra định kỳ: Những người từng bị hoặc đang mắc sỏi thận - tiết niệu cần thường xuyên kiểm tra và tầm soát nhiễm trùng tiểu để có biện pháp can thiệp kịp thời.
• Điều trị đúng phương pháp: Khi bị viêm đường tiểu, cần điều trị đúng phương pháp và triệt để ngay từ đầu để ngăn ngừa tình trạng tái phát.

Trên đây là các triệu chứng viêm đường tiết niệu và biện pháp phòng ngừa. Hãy chia sẻ tới người thân, bạn bè để cùng tìm hiểu về bệnh lý này nhé.