U độc tuyến giáp là gì? Triệu chứng, nguy cơ, chẩn đoán và điều trị

U độc tuyến giáp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe nếu không được phát hiện là điều trị kịp thời. Vậy triệu chứng của u độc tuyến giáp là gì? Có những phương pháp chẩn đoán và điều trị nào?

U độc tuyến giáp là gì?

U tuyến độc của tuyến giáp là một dạng bướu tuyến giáp hoạt động, tạo ra quá nhiều hormone tuyến giáp. U độc tuyến giáp còn được gọi là bướu giáp nhân độc. Tuyến giáp là một tuyến nhỏ nằm ở cổ, sản xuất hormone tuyến giáp. Hormone tuyến giáp kiểm soát nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và sự trao đổi chất.

U tuyến độc tuyến giáp có thể bắt nguồn từ bướu cổ đơn giản và thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ trên 55 tuổi. Trẻ em hiếm khi mắc bệnh này. Hầu hết những người mắc u tuyến độc tuyến giáp đều có bướu cổ với các nốt hoặc nhân trong nhiều năm. Đôi khi, tuyến giáp chỉ to lên một chút và bệnh bướu cổ chưa được chẩn đoán.

Triệu chứng u độc tuyến giáp

Các triệu chứng của u tuyến giáp có thể tương tự như các triệu chứng của cường giáp:

• Giảm cân;
• Tăng khẩu vị;
• Lo lắng, bồn chồn;
• Tăng tiết mồ hôi;
• Mệt mỏi;
• Chuột rút cơ bắp;
• Đi tiêu thường xuyên;
• Kinh nguyệt không đều (ở phụ nữ).

Ở người cao tuổi, bệnh nhân có thể gặp các dấu hiệu như run rẩy, tim đập nhanh, mạch nhanh, rung nhĩ, suy tim, mệt mỏi, giảm cân, trầm cảm và mất trí.

Nguy cơ mắc u độc tuyến giáp

Nguy cơ mắc u độc tuyến giáp cao hơn ở những đối tượng sau:

• Phụ nữ có nguy cơ mắc u độc tuyến giáp cao hơn nam giới, đặc biệt là phụ nữ ở độ tuổi trung niên.
• Tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp. Nếu bạn có người thân trong gia đình mắc bệnh tuyến giáp, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Người bị thiếu hụt i-ốt. I-ốt là một khoáng chất cần thiết cho sản xuất hormone tuyến giáp. Thiếu hụt i-ốt có thể dẫn đến suy giáp, một tình trạng mà tuyến giáp không sản xuất đủ hormone.
• Nguy cơ phát triển các u độc tuyến giáp tăng lên theo tuổi tác.
• Tiếp xúc với bức xạ từ các phương pháp điều trị y tế có thể làm tăng nguy cơ mắc u tuyến giáp.
• Đã từng mắc các rối loạn tuyến giáp.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc u độc tuyến giáp, bao gồm: Hút thuốc lá, béo phì, hội chứng chuyển hóa, rượu bia,...

Chẩn đoán u độc tuyến giáp

Hầu hết các bệnh nhân u độc tuyến giáp thường không có dấu hiệu đặc trưng. Vì vậy hãy thường xuyên tầm soát và đến gặp bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường để được chỉ chẩn đoán và có phương pháp điều trị.

Khám sức khỏe định kỳ vùng cổ

Khám sức khỏe định kỳ vùng cổ là một cách hiệu quả để phát hiện các nốt tuyến giáp, kể cả u tuyến độc tuyến giáp. Khi bác sĩ khám vùng cổ, họ sẽ kiểm tra kích thước, hình dạng và vị trí của tuyến giáp. Nếu bác sĩ phát hiện một nốt bất thường, họ có thể yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm bổ sung để chẩn đoán.

Xét nghiệm hình ảnh

Xét nghiệm hình ảnh có thể giúp bác sĩ xác định kích thước, hình dạng và vị trí của nốt tuyến giáp. Các xét nghiệm hình ảnh thường được sử dụng để chẩn đoán u tuyến độc tuyến giáp bao gồm:

• Siêu âm tuyến giáp: Siêu âm là một xét nghiệm không xâm lấn sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của tuyến giáp.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT) tuyến giáp: CT là một xét nghiệm sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh của tuyến giáp.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI) tuyến giáp: MRI là một xét nghiệm sử dụng từ trường và sóng radio để tạo ra hình ảnh của tuyến giáp.

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ đánh giá chức năng của tuyến giáp. Các xét nghiệm máu thường được sử dụng để chẩn đoán u tuyến độc tuyến giáp bao gồm:

• TSH: TSH là hormone kích thích tuyến giáp do tuyến yên sản xuất. TSH giúp điều chỉnh sản xuất hormone tuyến giáp.
• T4: T4 là một hormone tuyến giáp được sản xuất bởi tuyến giáp.
• T3: T3 là một hormone tuyến giáp được sản xuất bởi tuyến giáp và gan.

Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNAC)

Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNAC) là một thủ thuật đơn giản, an toàn, được thực hiện tại phòng khám. Thủ thuật này sử dụng một kim nhỏ để lấy các tế bào từ nốt tuyến giáp để gửi đến phòng thí nghiệm phân tích. Kết quả xét nghiệm FNAC thường có thể giúp xác định xem nốt tuyến giáp có phải là ung thư hay không. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, kết quả xét nghiệm có thể không rõ ràng và cần phải thực hiện các xét nghiệm bổ sung.

Sinh thiết tuyến giáp

Sinh thiết tuyến giáp là một thủ thuật xâm lấn hơn FNAC, trong đó một mẫu mô tuyến giáp được lấy ra để gửi đến phòng thí nghiệm phân tích. Sinh thiết tuyến giáp thường được thực hiện nếu kết quả xét nghiệm FNAC không chắc chắn hoặc nếu bác sĩ nghi ngờ rằng nốt tuyến giáp là ung thư.

Điều trị u độc tuyến giáp

Phương pháp điều trị u độc tuyến giáp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: Kích thước, loại nhân giáp, tuổi tác, sức khỏe, yếu tố nguy cơ ung thư tuyến giáp. Dưới đây là một số phương pháp điều trị u độc tuyến giáp:

Thuốc kháng giáp

Thuốc kháng giáp là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho u độc tuyến giáp. Thuốc này giúp giảm sản xuất hormone tuyến giáp, từ đó làm giảm các triệu chứng của cường giáp. Thuốc kháng giáp thường được dùng trong thời gian 1 - 2 năm để kiểm soát bệnh.

Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp

Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp là phương pháp điều trị cần thiết nếu u tuyến giáp có kích thước lớn hoặc có nguy cơ cao trở thành ung thư. Phẫu thuật này thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân và có thể được thực hiện bằng đường mổ mở hoặc nội soi.

Liệu pháp iod phóng xạ

Liệu pháp iod phóng xạ là phương pháp điều trị sử dụng iod phóng xạ để tiêu diệt các tế bào tuyến giáp. Liệu pháp này thường được sử dụng để điều trị u tuyến giáp nhỏ hoặc u tuyến giáp không thể phẫu thuật được.

Vậy chúng ta đã tìm hiểu được u độc tuyến giáp thường xuất hiện triệu chứng gì. Tiên lượng sống sót của bệnh nhân u độc tuyến giáp là một bệnh có thể điều trị được. Với phương pháp điều trị thích hợp, hầu hết bệnh nhân đều có thể kiểm soát bệnh và sống khỏe mạnh. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích được cho bạn trong quá trình chăm sóc sức khoẻ.

Xem thêm: Chăm sóc sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp cần lưu ý gì?