Viêm da cơ địa có di truyền không?

Trong số các bệnh lý ngoài da phổ biến thì viêm da cơ địa là tình trạng nhiều người mắc phải, bao gồm cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Do đó, việc chẩn đoán, điều trị sớm sẽ giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng cũng như giảm nguy cơ tái phát.

Tổng quan về bệnh viêm da cơ địa

Trước khi giải đáp cho thắc mắc viêm da cơ địa có di truyền thông, chúng ta cùng tìm hiểu những kiến thức cơ bản về bệnh lý này.

Viêm da cơ địa (hay còn gọi là eczema) có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng chủ yếu là trẻ em. Bệnh thường kéo dài dai dẳng, gây không ít cảm giác khó chịu cho người bệnh và làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày.

Viêm da cơ địa có thể bùng phát thành từng đợt, nhiều giai đoạn với những triệu chứng khác nhau tùy giai đoạn. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến khi bị viêm da cơ địa điển hình như:

• Da bị khô kèm theo ngứa ngáy (nhất là vào ban đêm);
• Xuất hiện những mảng da đỏ hay nâu xám tại các vị trí như tay, cổ, chân, ngực, mi mắt, khuỷu gối có xuất hiện. Ngoài ra có thể còn kèm theo những mụn nước nhỏ li ti, nếu gãi sẽ gây chảy dịch, sưng, phù nề da.
• Trên da xuất hiện những mảng dày, có vảy.

Viêm da cơ địa thường thấy ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, dễ tái phát (khi trẻ lớn hơn sẽ thuyên giảm dần). Do đó, cha mẹ cần theo dõi khi trẻ bị viêm da cơ địa cũng như sớm đưa trẻ đến khám bác sĩ khi phát hiện các dấu hiệu như:

• Hoạt động thường ngày, bao gồm cả giấc ngủ của trẻ bị triệu chứng bệnh viêm da gây ảnh hưởng rõ rệt;
• Da có biểu hiện nhiễm trùng, xuất hiện những vảy tiết màu vàng, da sưng đỏ kèm sốt cao.
• Dù đã điều trị nhưng triệu chứng viêm da cơ địa vẫn xuất hiện trở lại.

Điều đáng lo ngại viêm da dị ứng không chỉ đơn thuần là bệnh lý về da mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng khác nhau nếu không được kiểm soát tốt, bao gồm:

• Hen phế quản: Trẻ em mắc bệnh viêm da cơ địa lúc thơ ấu sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh hen phế quản sau 13 tuổi.
• Da đóng vảy, ngứa mãn tính: Viêm da cơ địa thường kèm theo ngứa khiến trẻ gãi nhiều. Hành động này làm da tổn thương càng nặng hơn, có thể khiến cho da bị thay đổi sắc tố, dày và sạm hơn.
• Nhiễm trùng da: Bên cạnh biến chứng da dày và sạm hơn, việc trẻ gãi nhiều còn góp phần khiến vết thương hở, tổn thương sâu tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng.
• Rối loạn giấc ngủ: Các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu do viêm da cơ địa gây ra ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, nhiều trường hợp còn gây rối loạn giấc ngủ của trẻ.

Viêm da cơ địa có di truyền không?

Theo bác sĩ chuyên khoa, bệnh viêm da cơ địa phần nhiều là do yếu tố di truyền. Tuy nhiên, tùy theo từng trường hợp cụ thể mà tỉ lệ di truyền bệnh viêm da cơ địa có thể khác nhau, cụ thể:

• Trường hợp cả cha mẹ đều bị viêm da cơ địa viêm thì trẻ sinh ra tỷ lệ mắc bệnh do di truyền lên đến khoảng 80%;
• Nếu trường hợp chỉ có cha/mẹ bị viêm da thì tỉ lệ trẻ mắc bệnh do di truyền là khoảng 50 - 60%;
• Nếu trong gia đình có người có tiền sử bị viêm da cơ địa (cha mẹ không bị) thì tỉ lệ mắc bệnh do di truyền sẽ khoảng dưới 50%;
• Lưu ý, người sinh đôi cùng trứng (77%) có tần suất mắc bệnh cao hơn so với sinh đôi khác trứng (15%).

Ngoài ra, bệnh nhân bị hen suyễn và viêm mũi dị ứng cũng có khả năng bị bệnh viêm da cơ địa. Như đã nói bên trên, 35% trẻ khi còn nhỏ bị viêm da cơ địa thì lớn lên sẽ có biểu hiện hen phế quản trong cuộc đời. Trường hợp cha mẹ cùng bị hen phế quản hay viêm mũi dị ứng thì trẻ sinh ra tỷ lệ mắc viêm da cơ địa cũng cao hơn. Tóm lại, viêm da cơ địa có di truyền không thì câu trả lời là "Có" và do gen chuyên biệt. Nói cách khác, bệnh viêm da cơ địa là bệnh lý di truyền phức tạp, tương tác giữa gen - gen và gen - môi trường đều có vai trò sinh bệnh học của bệnh.

Những điều cần lưu ý khi bị viêm da cơ địa di truyền

Viêm da cơ địa thường kéo dài, nguy cơ tái phát cao, có khi đeo đẳng người bệnh đến suốt cuộc đời. Khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ dễ dàng bùng phát trở lại. Tuy gây ra nhiều triệu chứng khó chịu song bệnh nhân không nên chịu “bó tay” trước những ảnh hưởng của bệnh.

Theo các chuyên gia y tế, viêm da cơ địa chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu. Do đó, để kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng, bệnh nhân/người chăm sóc có thể dùng thuốc trị ngứa và phục hồi làn da, thuốc chống nhiễm trùng, thuốc kháng viêm,… Ngoài ra, việc chủ động điều chỉnh từ chế độ ăn uống phù hợp đến thói quen sống khoa học, tích cực là rất quan trọng. Cụ thể:

Thiết lập chế độ dinh dưỡng phù hợp

Cung cấp cho cơ thể đa dạng các loại rau củ quả tươi để bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho hệ miễn dịch. Bên cạnh đó, bệnh nhân viêm da cơ địa cần đảm bảo uống đủ 2,5 lít nước mỗi ngày. Ngoài ra, hạn chế tối đa, thậm chí kiêng thực phẩm dễ gây kích ứng như hải sản (tôm, cua, ghẹ,...), bia rượu,…

Nếu trẻ nhỏ bị viêm da cơ địa, cha mẹ càng cẩn trọng hơn trong chế độ ăn uống của trẻ. Riêng trường hợp bệnh nhân là nhũ nhi và đang bú mẹ, đảm bảo mẹ bỉm phải bổ sung chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đủ dưỡng chất để bé yêu cũng được hấp thụ một cách tốt nhất.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Bên cạnh việc chú ý đến chế độ dinh dưỡng, việc vệ sinh vùng da bị tổn thương do viêm da cơ địa là rất cần thiết:

• Không được để vùng da đang tổn thương tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng, cụ thể là xà phòng, các loại chất tẩy rửa, hóa chất độc hại.
• Tránh gãi, cào, cọ xát mạnh lên vùng da tổn thương. Nếu không, vùng da bệnh càng có nguy cơ cao bị viêm nhiễm nghiêm trọng.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa về việc dùng kết hợp các loại kem dưỡng ẩm để cải thiện tình trạng da khô, nứt nẻ.
• Hạn chế tối đa việc thức khuya, đảm bảo có được giấc ngủ ngon, ngủ sâu.
• Giữ tinh thần luôn được lạc quan, thoải mái, tư duy sống vui vẻ, tích cực.
• Mặc những loại trang phục thoáng mát, thoải mái, thấm hút tốt. Tránh mặc những đồ bó sát sẽ dễ gây kích ứng da.
• Tập thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày để giúp tăng cường hệ miễn dịch, đồng thời ngăn ngừa triệu chứng viêm nhiễm.

Khi thấy da xuất hiện những triệu chứng bất thường, nhanh chóng đến khám bác sĩ chuyên khoa để được phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Ngoài ra, quá trình điều trị bệnh phải tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ mới giúp nhanh chóng kiểm soát và phục hồi.

Tóm lại, viêm da cơ địa là bệnh da liễu phổ biến. Viêm da cơ địa có di truyền không thì câu trả lời là "Có". Bệnh nhân/người chăm sóc luôn phải tự giác trong việc điều trị bệnh ngay khi xuất hiện triệu chứng cũng như chủ động phòng ngừa vì viêm da cơ địa là bệnh rất dễ tái phát.

Xem thêm: Mách bạn cách giảm ngứa khi bị viêm da cơ địa