Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Đây là thời điểm chuyển giao mùa Thu sang Đông, thời tiết chuyển lạnh, đặc biệt ở các tỉnh phía Bắc. Ngày hôm nay, chúng ta sẽ trao đổi căn bệnh thường mắc trong mùa này - Viêm phế quản cấp tính. Căn bệnh này đã được Bộ Y Tế ban hành hướng dẫn chẩn đoán, điều trị trong quyết định số 4235/BYT-QĐ.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Văn My - Bác sĩ Chuyên khoa truyền nhiễm - hiện công tác tại trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Bác sĩ Nguyễn Văn My đã có trên 20 năm kinh nghiệm làm việc với vai trò là Bác sĩ điều trị, đặc biệt là các bệnh liên quan đến chuyên ngành Truyền Nhiễm, Nhiệt đới. Hiện Bác sĩ Nguyễn Văn My đồng thời cũng là Nghiên Cứu Sinh chuyên ngành Y học Lâm sàng các Bệnh Nhiệt đới, tại Đại học Mahidol, Vương quốc Thái Lan.
Viêm phế quản có 2 dạng là viêm phế quản cấp tính và viêm phế quản mạn tính. Bài viết này sẽ đề cập đến viêm phế quản cấp tính, đối với bệnh viêm phế quản mạn tính, sẽ được chia sẻ trong chuyên đề sắp tới.
Viêm phế quản cấp: Tình trạng viêm nhiễm cấp tính của niêm mạc phế quản ở người trước đó không có tổn thương. Bệnh khỏi hoàn toàn, không để lại di chứng.
Nguyên nhân: Thường do nhiễm vi rút (là căn nguyên chiếm khoảng 50% đến 90% tổng số ca bệnh), vi khuẩn hoặc cả hai loại hay 1 số ít trường hợp là do hít phải hơi - khí độc.
Một số dấu hiệu, triệu chứng cụ thể gồm:
Có thể chẩn đoán bệnh viêm phế quản cấp dựa vào các dấu hiệu lâm sàng như trên, hoặc cần thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng như:
Lưu ý: Ở người lớn viêm phế quản cấp đơn thuần có thể tự khỏi không cần điều trị.
Thuốc điều trị triệu chứng:
Không cần dùng kháng sinh cho viêm phế quản cấp đơn thuần ở người bình thường.
Chỉ định dùng kháng sinh khi:
Chọn kháng sinh tùy thuộc mô hình vi khuẩn và tình hình kháng thuốc tại địa phương. Có thể dùng kháng sinh như sau:
Điều trị đặc hiệu bệnh lý ổ nhiễm trùng khác.
Như chúng ta đã biết, mỗi một loại thuốc bất kỳ đều có 2 mặt lợi ích và nguy cơ. Chúng ta sẽ chỉ sử dụng thuốc khi biết rõ lợi ích lớn hơn rất nhiều so với nguy cơ. Với mỗi một loại thuốc khi sử dụng đều có thể có tác dụng phụ không mong muốn như dưới đây:
Amoxicillin + Acid clavulanic: Tiêu chảy, phát ban, ngứa.
Ít gặp: Tăng bạch cầu ái toan, buồn nôn, nôn, viêm da, vàng da ứ mật, tăng men gan.
Hiếm gặp: Phản vệ, phù Quincke, giảm nhẹ tiểu cầu, giảm bạch cầu, thiếu máu tán huyết, viêm đại tràng giả mạc, hội chứng Stevens-Johnson, ban đỏ đa dạng, viêm da tróc vẩy, hoại tử biểu bì nhiễm độc, viêm thận kẽ.
Cefalexin: Rối loạn tiêu hóa, phản ứng dị ứng.
Hiếm gặp: Giảm bạch cầu đa nhân trung tính. Tăng men gan, tăng bạch cầu ái toan, đau đầu, chóng mặt, viêm đại tràng giả mạc, viêm gan, viêm thận. Đề phòng với những người có dị ứng với Penicillin.
Cefuroxim: Thường nhẹ và ngắn ngày như rối loạn tiêu hóa, bao gồm tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa, viêm đại tràng giả mạc, nhức đầu, tăng bạch cầu ưa eosine, sự gia tăng thoáng qua của các enzyme ở gan [ALT(SGPT) và AST (SGOT)]. Một phản ứng Coombs dương tính đã được báo cáo trong quá trình điều trị bằng cephalosporin.
Azithromycin: Buồn nôn, đau bụng, co cứng cơ bụng, nôn, đầy hơi, tiêu chảy.
/Standard size - 2 loại thuốc - tập trung tác dụng phụ thường gặp/
Terpin Codein: Nhẹ và thoáng qua: Táo bón, buồn nôn, nôn, chóng mặt, ngủ gật, co thắt phế quản, dị ứng da, ức chế hô hấp, buồn ngủ. Nguy cơ lệ thuốc khi quá liều, hội chứng cai nghiện khi ngưng thuốc đột ngột.
Dextromethorphan: Mệt mỏi, chóng mặt, nhịp tim nhanh, buồn nôn, co thắt phế quản, dị ứng da. Hiếm khi: Buồn ngủ, rối loạn tiêu hóa.
Acetylcystein: Rất hiếm như rối loạn tiêu hóa, viêm miệng, ù tai.
Thuốc giãn phế quản: Rung nhẹ cơ xương đặc biệt ở bàn tay, đánh trống ngực và chuột rút cơ.
Để quá trình hồi phục nhanh hơn cần:
Để giảm nhẹ các triệu chứng, người bệnh cần chú ý:
Người bệnh viêm phế quản cấp có nên tập luyện các bài tập vận động mạnh không?
Trong giai đoạn điều trị viêm phế quản cấp, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi, tịnh dưỡng nhằm giúp quá trình bình phục nhanh hơn. Như vậy, việc tập luyện các bài tập vận động mạnh chỉ nên được thực hiện khi đã khỏi bệnh và sức khỏe bình phục hoàn toàn.
Thực phẩm nào nên tránh hoặc thêm vào chế độ ăn hàng ngày khi bị viêm phế quản cấp?
Khi bị viêm phế quản cấp bạn cần chú ý chế độ dinh dưỡng:
Bản chất của máy lọc không khí nhằm làm môi trường khí thở trong lành hơn, giảm lượng bụi trong không khí thở. Sự hỗ trợ này là rất tốt với người bệnh viêm phế quản cấp.
Hút thuốc lá: Gây hại cho cả người hút và người hít phải khói thuốc lá do các thành phần độc hại trong thuốc lá/ khói thuốc lá làm tổn thương hoặc suy giảm chức năng các tế bào biểu mô đường hô hấp, cũng như tác động làm giảm cơ chế đào thải qua hệ thống lông nhung mao, giảm tốc độ lưu thông, trao đổi không khí của Phổi. Qua đó làm tăng nguy cơ bị viêm phế quản cấp.
Tránh khói bụi trong, ngoài nhà: Bản thân khói bụi bị tích tụ lại trong lòng khí, phế quản, về lâu dài làm bít tắc đường thở gây bệnh bụi phổi.
Môi trường ô nhiễm: Nhiễm độc hơi - khí độc trong môi trường ô nhiễm cũng là 1 trong 3 nhóm căn nguyên gây viêm phế quản cấp.
Giữ ấm vào mùa lạnh: Việc giữ ấm vào mùa lạnh giúp các tế bào biểu mô hô hấp ít bị thương tổn và tấn công bởi các căn nguyên gây bệnh như vi khuẩn, vi rút và khí hơi độc hại.
Để biết được liệu pháp điều trị bệnh viêm phế quản cấp có hiệu quả không cần căn cứ vào sự thoải mái, cảm giác dễ chịu của người bệnh. Giảm, hết các triệu chứng hiện hữu trước đó như:
Việc ảnh hưởng bởi khói thuốc lá chủ động (người hút thuốc) hay bị động (người phải ngửi khói thuốc lá do người khác hút), đều có hại bởi:
Những việc cần làm gồm:
Bệnh nhân trong tình huống nào cần gặp bác sĩ?
Xin lưu ý: Ở người lớn viêm phế quản cấp đơn thuần có thể tự khỏi không cần điều trị. Tuy nhiên nếu có các triệu chứng gợi ý sau thì chúng ta nên đi gặp bác sĩ:
Nếu có các triệu chứng trên, bạn cần đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám chữa bệnh, để tránh dẫn đến các biến chứng của bệnh viêm phế quản cấp.
Trên là một số thông tin hỏi đáp về bệnh viêm phế quản cấp được bác sĩ giải đáp. Hi vọng qua bài viết trên bạn có thể hiểu thêm về bệnh viêm phế quản cấp để có biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Chúc bạn sức khỏe!
Bác sĩ Nguyễn Văn My