Xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8 cụ thể là gì?

Xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8 là xét nghiệm máu với kỹ thuật phân tích tế bào dòng chảy để đếm được tỷ lệ phần trăm cũng như số lượng của thế các tế bào CD3, CD4, CD8 trong mẫu phẩm của người bệnh. Nhờ vậy xác định được hệ miễn dịch của người bệnh. Xét nghiệm này sẽ được giải thích chi tiết trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8

Xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8 là xét nghiệm máu đánh giá hệ miễn dịch, nhất là các tế bào lympho T, một loại tế bào bạch cầu quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật. Dưới đây là thông tin chi tiết về từng chỉ số:

CD3

CD3 là một marker bề mặt có mặt trên tất cả các tế bào lympho T. Xét nghiệm đếm số lượng CD3 giúp đánh giá tổng số lượng tế bào T trong máu.

CD4

CD4 là marker bề mặt trên một phân nhóm của tế bào lympho T. Tế bào CD4 đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hệ miễn dịch, kích thích các tế bào khác trong hệ miễn dịch để đáp ứng với nhiễm trùng. Số lượng CD4 được sử dụng ở bệnh nhân HIV/AIDS để đánh giá tình trạng hệ miễn dịch. Mức CD4 giảm mạnh có thể là dấu hiệu của suy giảm miễn dịch nghiêm trọng.

CD8

CD8 là một marker bề mặt trên một phân nhóm khác của tế bào lympho T, gọi là tế bào T độc (cytotoxic T cells). Tế bào CD8 có nhiệm vụ tiêu diệt các tế bào nhiễm virus và các tế bào ung thư. Số lượng CD8 giúp đánh giá khả năng tiêu diệt tác nhân gây bệnh của hệ miễn dịch.

Ý nghĩa của các chỉ số trong xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8

Ý nghĩa của các chỉ số trong xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8 cụ thể như sau:

• CD3: Đánh giá tổng số lượng tế bào T. Giảm số lượng tế bào T có thể cho thấy suy giảm miễn dịch hoặc các vấn đề liên quan đến hệ miễn dịch.
• CD4: Tình trạng HIV/AIDS thì số lượng CD4 là một trong những chỉ số chính để theo dõi tiến triển của HIV/AIDS. Ở bệnh nhân HIV, số lượng CD4 giảm là dấu hiệu cho thấy virus đang phá hủy hệ miễn dịch. Rối loạn miễn dịch khác thì số lượng CD4 cũng có thể giảm trong các rối loạn miễn dịch khác như các bệnh tự miễn và một số loại ung thư.
• CD8: Số lượng CD8 giúp đánh giá khả năng tiêu diệt tế bào nhiễm bệnh của hệ miễn dịch. Tăng số lượng CD8 có thể xảy ra trong các tình trạng như nhiễm virus hoặc ung thư, trong khi giảm số lượng CD8 có thể cho thấy suy giảm miễn dịch.

Ứng dụng lâm sàng và những sai sót có thể gặp xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8

Đầu tiên, xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8 được yêu cầu thực hiện trong các trường hợp:

• Chẩn đoán và theo dõi HIV/AIDS: Xét nghiệm CD4 là tiêu chuẩn vàng trong việc theo dõi tiến triển của HIV/AIDS và quyết định khi nào bắt đầu điều trị kháng virus (ARV).
• Đánh giá các rối loạn miễn dịch khác: Xét nghiệm này có thể giúp chẩn đoán và theo dõi các bệnh tự miễn, ung thư, và các tình trạng khác ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.
• Theo dõi sau cấy ghép tạng: Sau khi ghép tạng, xét nghiệm này có thể được sử dụng để theo dõi tình trạng miễn dịch và phát hiện sớm sự thải ghép.
• Đánh giá các nhiễm trùng và bệnh lý khác: Tăng hoặc giảm số lượng các tế bào CD3 - CD4 - CD8 có thể giúp xác định các nhiễm trùng cấp tính hoặc mạn tính, cũng như các bệnh lý miễn dịch khác.

Xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8 có thể gặp một số sai sót trong quá trình thực hiện, bao gồm:

• Lấy mẫu máu: Sai sót kỹ thuật khi lấy mẫu có thể dẫn đến mẫu không đại diện hoặc bị hỏng. Giải pháp là đảm bảo kỹ thuật lấy mẫu đúng và bảo quản mẫu phù hợp.
• Vận chuyển và bảo quản mẫu: Mẫu máu cần được vận chuyển và bảo quản ở nhiệt độ thích hợp để tránh hư hỏng. Sử dụng phương tiện vận chuyển chuyên dụng và bảo quản mẫu ở nhiệt độ lạnh nhưng không đông cứng.
• Phân giải tế bào: Mẫu máu cần được xử lý kịp thời để tránh phân giải tế bào lympho. Xử lý mẫu ngay sau khi lấy và sử dụng chất bảo quản nếu cần.
• Kỹ thuật flow cytometry: Các lỗi kỹ thuật như cài đặt máy không đúng hoặc sử dụng chất nhuộm không phù hợp có thể xảy ra. Hiệu chuẩn máy móc, sử dụng chất nhuộm chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên là cần thiết.
• Phân tích và báo cáo kết quả: Sai sót xảy ra trong phân tích và báo cáo kết quả thủ công nên kiểm tra chéo dữ liệu và sử dụng phần mềm phân tích chuyên dụng để giảm thiểu lỗi.
• Yếu tố sinh học của bệnh nhân: Nhiễm trùng, căng thẳng, thuốc, và bệnh lý nền có thể ảnh hưởng đến kết quả. Cần thu thập thông tin chi tiết về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Để giảm thiểu các sai sót, đảm bảo kết quả chính xác thì khi thực hiện xét nghiệm đếm số lượng CD3 - CD4 - CD8, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình kỹ thuật từ khâu lấy mẫu, vận chuyển, xử lý, phân tích đến báo cáo kết quả. Đồng thời, cần đảm bảo các yếu tố liên quan đến bệnh nhân được xem xét kỹ lưỡng để đưa ra kết quả chính xác và đáng tin cậy.