Xơ vữa động mạch cảnh có nguy hiểm không?

Động mạch cảnh là động mạch chính có chức năng trong việc dẫn truyền máu từ tim để đi nuôi não bộ. Khi xảy ra hiện tượng xơ vữa ở động mạch này sẽ khiến cho lưu lượng máu đến não bị hạn chế, từ đó dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là cơn nhồi máu não và đột quỵ. Vậy xơ vữa động mạch cảnh có nguy hiểm không và mức độ nguy hiểm của nó như thế nào? Mời bạn cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Xơ vữa động mạch cảnh có nguy hiểm không?

Động mạch cảnh là thuộc hệ thống động mạch của cơ thể, xuất phát từ động mạch chủ của ngực đi lên, chia thành 2 nhánh nằm ở 2 bên của cổ rồi sau đó đổ vào nhánh của não nằm trong sọ não. Vai trò chính của động mạch cảnh là cung cấp máu để nuôi dưỡng và đảm bảo các hoạt động sống của não cũng như của toàn cơ thể.

Hệ thống động mạch cảnh được chia thành 3 phần, bao gồm:

• Động mạch cảnh chung: Xuất phát từ tim đến đoạn phân nhánh.
• Động mạch cảnh trong: Đây là động mạch chính, có vai trò cung cấp máu cho hộp sọ và ổ mắt.
• Động mạch cảnh ngoài: Cung cấp máu cho phần toàn bộ bên ngoài của hộp sọ như da đầu, mặt…

Động mạch cảnh được cấu tạo bởi lớp nội mô trơn láng và đủ rộng để đảm bảo quá trình vận chuyển máu diễn ra một cách thuận lợi, trơn tru, cung cấp cho sự sống của não bộ cũng như hệ thần kinh. Tuy nhiên, vì những nguyên nhân khác nhau khiến cho một số chất hỗn hợp tích tụ lại trên thành động mạch cảnh tạo thành các mảng xơ vữa. 

Các mảng xơ vữa này được tạo thành từ sự lắng đọng của canxi, cholesterol, các mô xơ hay một số thành phần khác trong máu. Sự tích tụ này khiến cho lòng mạch không còn trơn tru nữa, theo thời gian các mảng xơ vữa này sẽ tăng lên gây hẹp và cứng động mạch cảnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự vận chuyển máu.

Vậy xơ vữa động mạch cảnh có nguy hiểm không? Các mảng xơ vữa được hình thành trong một khoảng thời gian dài, ở những giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng, cụ thể cho đến khi những mảng xơ vữa này lớn lên và làm tắc nghẽn dòng máu đến não, gây ra tình trạng thiếu máu não hay các cơn đau đầu thoáng qua. 

Nếu các mảng xơ vữa động mạch cảnh bị vỡ ra, tạo thành các cục máu đông sẽ rất dễ tiễn thành đột quỵ nhồi máu não, gây nguy hiểm đến tính mạng. Ngoài ra, xơ vữa động mạch còn có thể dẫn đến chứng phình động mạch. Chính vì thế, tất cả mọi người cần quan tâm đến sức khoẻ của mình, đặc biệt là những người mắc phải các bệnh tim mạch.

Yếu tố nguy cơ gây xơ vữa động mạch

Theo nhiều nghiên cứu, các mảng xơ vữa có thể được hình thành khi có sự thương tổn trong lòng động mạch. Một số yếu tố nguy cơ có thể gây ra tình trạng xơ vữa động mạch, bao gồm:

Tỷ lệ cao cholesterol “xấu” trong cơ thể: Cholesterol “xấu” chính là cholesterol lipoprotein (LDL) và triglycerid. Khi nồng độ các chất này tăng cao trong cơ thể sẽ bị lắng đọng, tích luỹ thành các mảng xơ vữa trong thành động mạch cảnh, cản trở sự lưu thông của máu.

Chế độ dinh dưỡng kém khoa học: Việc dung nạp quá nhiều chất béo hoặc đồ ăn nhiều tinh bột khiến mức đường huyết và mỡ máu của cơ thể tăng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tích luỹ các mảng xơ vữa trong cơ thể. Bên cạnh đó, việc uống rượu bia hay ăn quá mặn cũng góp phần làm nặng thêm tình trạng bệnh lý hiện tại.

Bệnh đái tháo đường: Khi lượng đường trong máu tăng cao khiến cho độ nhớt của máu cũng sẽ tăng lên, dẫn đến sự di chuyển máu trong thành mạch khó khăn hơn và tạo điều kiện cho sự lắng đọng cũng như bám dính những chất béo vào thành mạch, tăng sự hình thành các mảng xơ vữa và hẹp dần động mạch.

Huyết áp cao: Những người có bệnh huyết áp cao sẽ thường xuyên tác động áp lực cao lên thành mạch, khiến lớp nội mạch bị tổn thương. Khi lớp nội mạch này bị tổn thương và suy yếu sẽ không còn khả năng chống lại sự hình thành các mảng xơ vữa mà ngược lại nó còn thu hút các cholesterol tích tụ để tăng hình thành các mảng xơ vữa.

Nghiện thuốc lá: Trong thuốc lá có chứa nicotin, một chất kích thích làm co mạch và tăng nhịp tim, tăng huyết áp. Bên cạnh đó trong khói thuốc lá còn chứa nhiều chất độc hại làm phá huỷ các tế bào nội mô của cơ thể.

Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể dư thừa sẽ là điều kiện để hình thành các bệnh lý như máu nhiễm mỡ, đái tháo đường, tăng huyết áp…

Dấu hiệu nhận biết xơ vữa động mạch cảnh

Quá trình xơ vữa động mạch cảnh diễn tiến chậm, có thể kéo dài lên đến hàng chục năm. Hầu hết những người bị xơ vữa động mạch cảnh thường không xuất hiện các triệu chứng ở giai đoạn đầu, cho đến khi xuất hiện tình trạng bị tắc nghẽn mạch máu hoặc hình thành các cục máu đông thì mới xuất hiện các triệu chứng đầu tiên. Chính vì thế, hầu hết mọi người đều không biết mình bị mắc bệnh nếu không đi kiểm tra sức khỏe tổng quát.

Một số dấu hiệu hiếm hoi xuất hiện ở trên người bệnh thường chỉ là những cơn thiếu máu não thoáng qua, kéo dài vài phút cho đến một giờ rồi trở lại bình thường. Cụ thể các dấu hiệu nhận biết như sau:

• Không kiểm soát được hoạt động của tay chân: Người bệnh thường xuất hiện cảm giác tê, yếu như bị kim châm ở một bên cơ thể, ở tay chân hoặc thậm chí liệt nhẹ nửa người dưới.
• Giảm thị lực: Nguyên nhân chính là do thiếu hụt máu lên não. Lúc này, người bệnh xuất hiện các triệu chứng như nhìn mờ, đột ngột mất thị lực tạm thời ở một hoặc cả hai bên.
• Rối loạn ngôn ngữ: Người bệnh có thể gặp vấn đề trong giao tiếp như khó nói, nói không rõ ràng, khó khăn trong việc diễn đạt, nói lắp, nói thiếu từ…
• Cơn thiếu máu não thoáng qua: Một trong những dấu hiệu cảnh báo mà người bệnh tuyệt đối không được coi thường bởi đây là dấu hiệu về một tình trạng đột quỵ thiếu máu cục bộ và chấn thương não vĩnh viễn có thể xảy ra trong thời gian gần.

Tóm lại, xơ vữa động mạch cảnh có nguy hiểm không? Xơ vữa động mạch là bệnh lý mãn tính, không có dấu hiệu cụ thể ở những giai đoạn đầu. Khi tình trạng diễn biến nặng hơn thì có thể xuất hiện một số dấu hiệu thoáng qua, kéo dài không quá lâu rồi trở về bình thường khiến nhiều người bệnh bỏ qua, vô tình dẫn đến những kết quả không mong muốn xảy ra. 

Chính vì thế, đừng chủ quan với sức khỏe của mình, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cũng là một chỉ dấu quan trọng, cảnh báo về tình trạng sức khoẻ của bạn, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, thăm khám và điều trị kịp thời bạn nhé!