Xuất huyết não ở người già: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Người già đang phải đối mặt với nhiều thách thức về sức khỏe, và xuất huyết não là một trong số những căn bệnh đáng lo ngại nhất. Với sự gia tăng tuổi tác, các mạch máu trong não trở nên yếu đi và dễ bị vỡ nứt. Thêm vào đó, các yếu tố như cao huyết áp, tiểu đường, đau đầu hay đau cổ cũng làm tăng khả năng xuất hiện xuất huyết não ở người già.

Nguyên nhân xuất huyết não ở người già

Bệnh xuất huyết não xuất hiện do những nguyên nhân chủ yếu sau đây:

Cao huyết áp

Cao huyết áp là nguyên nhân phổ biến nhất gây xuất huyết não ở người già. Khi cao huyết áp kéo dài, cường độ và tính đàn hồi của thành tiểu động mạch giảm, làm cho thành ống trở nên yếu và phình ra, tạo thành khối u trong vi động mạch. Khối u này dễ nứt vỡ, gây ra xuất huyết não. Triệu chứng thông thường bao gồm đau đầu và chóng mặt. Tuy nhiên, nhiều người bị cao huyết áp không có triệu chứng rõ rệt.

Động, tĩnh mạch bị dị dạng

Ngoài ra, sự dị dạng của động mạch và tĩnh mạch cũng có thể gây xuất huyết não. Vì động mạch và tĩnh mạch kết nối trực tiếp trong huyết quản, khi bị dị dạng, thành huyết quản trở nên mỏng và dễ nứt vỡ, dẫn đến xuất huyết não.

Não bị hoại tử

Thông thường, sau khi xảy ra hoại tử não, các huyết quản trong vùng xung quanh sẽ phục hồi và tuần hoàn lại nhanh hơn, dẫn đến dịch thấm ra bên ngoài. Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc chống đông máu sau hoại tử não cũng có thể gây tình trạng xuất huyết não.

Huyết quản biến tính dạng tinh bột

Một nguyên nhân phổ biến khác là do huyết quản biến tính dạng tinh bột. Trong người già, huyết quản có xu hướng biến tính dạng tinh bột, gây ra nhiều trường hợp xuất huyết não. Nguy cơ mắc huyết quản biến tính dạng tinh bột tăng theo tuổi tác, từ đó làm tăng nguy cơ xuất huyết não.

Sử dụng rượu bia

Sử dụng rượu bia trong thời gian dài có thể đe dọa sức khỏe Hành vi uống rượu bia trong suốt một quãng thời gian kéo dài, đặc biệt là khi người ta già đi, có thể tăng nguy cơ mắc bệnh huyết áp cao và gây tổn thương màng trong của các động mạch nhỏ trong não, tạo thành những khối u. Khi những khối u này bị vỡ, có thể gây ra xuất huyết trong não.

Triệu chứng bệnh xuất huyết não ở người già

Tùy vào vị trí bị xuất huyết trên não bộ mà người bệnh có các triệu chứng xuất huyết não tương ứng. Thông thường, các triệu chứng phổ biến là:

• Bỗng nhiên đau đầu dữ dội, bủn rủn chân tay hoặc đột ngột liệt nửa người hoặc méo miệng;
• Nói khó hoặc phát âm không rõ ràng;
• Cơ thể vã mồ hôi, tiểu tiện không tự chủ, nhịp thở không đều, rối loạn nhịp tim và huyết áp, sốt;
• Rối loạn về nuốt như nuốt khó, nuốt dễ bị sặc, không nhai được;
• Mất khả năng thăng bằng và phối hợp vận động;
• Trí nhớ giảm sút nhanh chóng, hay quên hoặc quên hoàn toàn mọi thứ nhanh chóng;
• Đột ngột cảm thấy tê bì cơ mặt, tê cánh tay, chân, đặc biệt là chỉ xảy ra ở một bên cơ thể;
• Mất khả năng thăng bằng và phối hợp vận động.

Các triệu chứng bệnh thường xảy ra đột ngột ngay cả khi ngủ, đang làm việc, sinh hoạt, sau khi hoạt động thể lực, trí não, sau khi thức dậy,... dẫn đến tình trạng hôn mê, liệt nửa người, nếu người nhà không phát hiện có thể dẫn đến tử vong.

Cần làm gì khi người già bị xuất huyết não

Khi một người bệnh bất ngờ gặp đau đầu dữ dội, choáng váng, mất tri giác hoặc rơi vào tình trạng hôn mê và không có ý thức (đặc biệt trong trường hợp nghiêm trọng với nhiều xuất huyết não hoặc tắc nghẽn mạch máu cung cấp cho một khu vực của não), đây là những dấu hiệu báo trước cảnh báo về cơn đột quỵ.

Lúc này, cần khẩn trương để đưa người bệnh đến cấp cứu càng sớm càng tốt. Nếu chúng ta có thể xử trí trong vòng 2 giờ, tối thiểu là trong vòng 6 giờ, khả năng cứu sống người bệnh rất cao và rủi ro di chứng ít, nhưng nếu chậm trễ hơn, nguy cơ biến chứng phức tạp dễ xảy ra. Trong thời gian chờ xe cấp cứu, hãy giữ người bệnh nằm im và nghiêng đầu sang một bên ngay khi có triệu chứng co giật. Để tránh việc người bệnh cắn lưỡi, bạn có thể đặt một chiếc đũa hoặc cán thìa được quấn bằng vải giữa hai hàm răng.

Cách phòng bệnh xuất huyết não ở người già

Để phòng tránh bệnh xuất huyết não ở người già:

• Cần thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ. Trong trường hợp mắc bệnh tim mạch, cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ và không được tự ý ngưng sử dụng thuốc trước khi có ý kiến từ người chuyên gia. Khi gặp các vấn đề như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu hay bị đái tháo đường, cần điều chỉnh áp lực máu, mỡ trong máu và kiểm tra đường huyết theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không nên tự mua thuốc hoặc sử dụng đơn thuốc của người khác để điều trị.
• Trong mùa hè, người già nên uống đủ lượng nước cần thiết, không chờ cho đến khi cảm thấy khát mới uống. Nếu có nghiện thuốc lá hoặc thuốc lào, cần hạn chế và tốt nhất là nên từ bỏ hoàn toàn.
• Những người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, hoặc đái tháo đường nên tránh xa bia và rượu, tăng cường việc uống nước cam, chanh và trái cây tươi.
• Luyện tập thể dục một cách hợp lý: Người già nên thực hiện những bài tập nhẹ nhàng phù hợp với sức khỏe của mình, tránh tập luyện khi ánh nắng mặt trời chói chang và nhiệt độ ngoài trời cao. Nên chọn quần áo mỏng và thoáng mát.
• Ăn nhiều rau và bổ sung đủ dinh dưỡng: Những người già mắc bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn từ bác sĩ về chế độ ăn uống, nhưng không nên kiêng khem quá mức để tránh tình trạng suy dinh dưỡng có thể xảy ra.

Xuất huyết não ở người già là một vấn đề đáng lo ngại và cần được xử lý một cách nghiêm túc. Việc tìm hiểu và nhận biết các triệu chứng cũng như thực hiện các biện pháp phòng ngừa có thể giúp giảm nguy cơ xuất huyết não và giữ cho sức khỏe của người già trong tình trạng tốt nhất.

Xem thêm:

Phân biệt tình trạng nhồi máu não và xuất huyết não

Xuất huyết não sống được bao lâu?