Long Châu

Gai đen là gì? Triệu chứng và cách điều trị gai đen

Ngày 07/04/2023
Kích thước chữ
  • Mặc định

  • Lớn hơn

Bệnh gai đen (Acanthosis nigricans) là tên gọi của các mảng da khô, sẫm màu thường xuất hiện ở nách, cổ hoặc bẹn. Nó có thể là một dấu hiệu của một tình trạng tiềm ẩn.

Nội dung chính

Tìm hiểu chung

Gai đen là gì? 

Gai đen là một tình trạng da đặc trưng bởi các vùng da đổi màu sẫm, mịn như nhung ở các nếp gấp và nếp nhăn trên cơ thể. Da bị ảnh hưởng có thể trở nên dày lên. Thông thường, acanthosis nigricans ảnh hưởng đến nách, bẹn và cổ. Sự thay đổi da của gai đen thường xảy ra ở những người béo phì hoặc mắc bệnh tiểu đường. Trẻ em phát triển tình trạng này có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn. Hiếm khi, gai đen có thể là dấu hiệu cảnh báo khối u ung thư trong cơ quan nội tạng, chẳng hạn như dạ dày hoặc gan. Các phương pháp điều trị hiệu quả nhất tập trung vào việc tìm ra và giải quyết các tình trạng bệnh lý ở gốc rễ của vấn đề. Các mảng da này có xu hướng biến mất sau khi điều trị tận gốc thành công.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của gai đen

Triệu chứng chính của bệnh acanthosis nigricans là các mảng da sẫm màu và dày hơn bình thường. Chúng có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, phổ biến nhất ở các nếp gấp trên da, chẳng hạn như nách, cổ hoặc bẹn, cùi chỏ, đầu gối, đốt ngón tay. Các mảng thường xuất hiện dần dần mà không có bất kỳ triệu chứng nào khác. Đôi khi da có thể bị ngứa.

Biến chứng có thể gặp khi mắc gai đen

Những người mắc bệnh gai đen có nhiều khả năng mắc bệnh đái tháo đường đường loại 2.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân

Nguyên nhân dẫn đến gai đen

Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh gai đen là thừa cân.

Các nguyên nhân khác bao gồm:

Bệnh đái tháo đường đường loại 2. 

Kháng insulin. Hầu hết những người mắc chứng acanthosis nigricans cũng trở nên đề kháng với insulin. Insulin là một loại hormone được tiết ra bởi tuyến tụy cho phép cơ thể bạn xử lý đường. Kháng insulin là nguyên nhân cuối cùng gây ra bệnh tiểu đường loại 2.

Tình trạng ảnh hưởng đến mức độ hormone - chẳng hạn như hội chứng Cushing, hội chứng buồng trứng đa nang hoặc tuyến giáp kém hoạt động.

Dùng một số loại thuốc như niacin liều cao, thuốc tránh thai, prednisone và các corticosteroid.

Ung thư - thường là ung thư dạ dày.

Gen bị lỗi do di truyền.

Đôi khi những người khỏe mạnh không mắc các bệnh lý khác cũng mắc bệnh gai đen. Điều này phổ biến hơn ở những người có làn da đen hoặc nâu.

Nguy cơ

Những ai có nguy cơ mắc phải gai đen?

Acanthosis nigricans phát triển ở cả nam và nữ. Nó phổ biến nhất ở:

  • Những người thừa cân; 

  • Người Châu Phi, Caribe và Nam hoặc Trung Mỹ;

  • Người Mỹ bản địa;

  • Người mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường;

  • Người có tiền sử gia đình mắc bệnh gai đen;

  • Trẻ em phát triển acanthosis nigricans có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường đường loại 2 sau này.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải gai đen

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc gai đen, bao gồm:

  • Béo phì;

  • Người Mỹ bản địa;

  • Di truyền.

Phương Pháp Chẩn Đoán & Điều Trị

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán gai đen

Gai đen thường được phát hiện khi khám da. Có thể sinh thiết da nếu cần. 

Nếu nguyên nhân của gai đen không rõ ràng, bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm máu, chụp X-quang hoặc các xét nghiệm khác để tìm nguyên nhân tiềm ẩn có thể xảy ra.

Phương pháp điều trị bệnh gai đen hiệu quả

Không có điều trị cụ thể cho gai đen. Điều trị các tình trạng cơ bản có thể khôi phục một số màu sắc và kết cấu bình thường cho các vùng da bị ảnh hưởng.

Trong nhiều trường hợp, việc điều trị các vấn đề cơ bản có thể giúp làm mờ vết đổi màu. Các ví dụ có thể bao gồm:

  • Giảm cân. Nếu gai đen là do béo phì, giảm cân có thể hữu ích.

  • Ngừng thuốc hoặc thực phẩm chức năng. Nếu tình trạng liên quan đến một loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng thì nên ngừng sử dụng chất đó.

  • Phẫu thuật. Nếu gai đen được kích hoạt bởi một khối u ung thư, phẫu thuật cắt bỏ khối u thường làm rõ sự đổi màu da.

Có thể dùng kem kê đơn để làm sáng hoặc mềm các vùng da bị ảnh hưởng.

Ngoài ra có thể dùng xà phòng kháng khuẩn, thuốc kháng sinh tại chỗ, thuốc uống trị mụn, liệu pháp laser để giảm độ dày của da.

Chế Độ Sinh Hoạt & Phòng Ngừa

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh gai đen

Chế độ sinh hoạt:

  • Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị. 

  • Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.

  • Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

  • Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

  • Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.

Chế độ dinh dưỡng:

  • Nên ăn chế độ ăn ít béo, hoặc các thực phẩm dễ gây béo phì.

  • Chế độ ăn cho người đái tháo đường nếu mắc đái tháo đường.

Phương pháp phòng ngừa bệnh gai đen hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

  • Tập thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe.

  • Giảm cân nếu thừa cân.

Nguồn tham khảo
  1. Dịch vụ Y tế quốc gia Anh - NHS: https://www.nhs.uk/conditions/acanthosis-nigricans/
  2. Mayoclinic: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acanthosis-nigricans/symptoms-causes/syc-20368983 
  3. Healthline: https://www.healthline.com/health/acanthosis-nigricans

Các bệnh liên quan

  1. Chàm

  2. Bỏng nắng

  3. Rụng tóc

  4. Lupus ban đỏ dạng đĩa

  5. Hắc lào

  6. Mụn lưng

  7. Bạch biến

  8. Viêm da mụn mủ truyền nhiễm

  9. Mụn trứng cá

  10. Dày sừng nang lông