33 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực tiêm chủng, bao gồm 21 năm quản lý. Từng đảm nhiệm vị trí Bác sĩ Trưởng tại Trạm Y tế xã Phan, Tây Ninh trước khi giữ vai trò Bác sĩ Trưởng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Bác sĩ Chuyên khoa 1Nguyễn Thị Nhiên
33 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực tiêm chủng, bao gồm 21 năm quản lý. Từng đảm nhiệm vị trí Bác sĩ Trưởng tại Trạm Y tế xã Phan, Tây Ninh trước khi giữ vai trò Bác sĩ Trưởng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.
Lichen nitidus được mô tả lần đầu tiên bởi tác giả Pinkus vào năm 1907. Đây là bệnh viêm da mạn tính với những đặc điểm lâm sàng và bệnh sử rõ ràng. Căn bệnh này thường xuất hiện ở trẻ em, thanh niên và không có liên quan với lứa tuổi hay giới tính.
Lichen là một tổn thương cơ bản trên da đặc trưng bởi một đám da dày, thẫm màu thâm nhiễm kèm theo triệu chứng ngứa mạn tính. Tuy không gây nguy hiểm nhưng căn bệnh ngoài da này lại kéo dài và rất dễ tái phát.
Lichen nitidus hay còn được biết đến với cái tên là Lichen thẳng. Đây là bệnh viêm mạn tính và lành tính đặc trưng bởi các thương tổn là các nốt sần phẳng, có màu tím, hình đa giác, có giới hạn rõ. Bề mặt nốt sần thường nhẵn bóng, đôi khi lại hơi trũng, có vảy dính. Các nốt sần này liên kết lại với nhau tạo ra các mảng rộng, bầu dục hay tròn hoặc ngoằn ngoèo kèm theo triệu chứng ngứa.
Thương tổn này có thể xuất hiện ở mọi vị trí trên cơ thể song thường gặp nhất là ở mặt trước cổ tay, cẳng tay, mặt trước cẳng chân hoặc vùng thắt lưng. Hiếm gặp ở lòng bàn tay và bàn chân. Trên thực tế, cũng có một số trường hợp mắc Lichen phẳng nhưng thương tổn lại ở niêm mạc, cũng có những trường hợp thương tổn ở miệng mà không có thương tổn trên da.
Về biểu hiện trên da, Lichen nitidus thường xuất hiện dưới dạng tía, ngứa, nổi mụn phẳng. Tình trạng này sẽ kéo dài trong khoảng vài tuần. Trong miệng, âm đạo và các khu vực khác được bao phủ bởi màng nhầy, Lichen nitidus hình thành các mảng trắng, đôi khi có vết loét gây đau đớn cho người bệnh.
Những dấu hiệu và triệu chứng thường gặp của bệnh Lichen nitidus có thể kể đến như:
Tổn thương da
Lichen nitidus xuất hiện thành từng cụm nhỏ với các nốt sần, sáng lấp lánh với các đặc điểm:
Tổn thương niêm mạc
Theo thống kê có khoảng 40 - 60% bệnh nhân mắc Lichen nitidus có tổn thương niêm mạc. Có những trường hợp người bệnh không có tổn thương da mà chỉ có tổn thương niêm mạc. Vị trí thường gặp nhất là ở niêm mạc má và lưỡi. Ngoài ra, tổn thương niêm mạc còn có thể gặp ở amidan, thanh quản, niêm mạc dạ dày - ruột, quy đầu, âm đạo và quanh hậu môn.
Tổn thương đặc trưng là các mảng trắng xuất hiện ở miệng, trên lưỡi hoặc môi, thậm chí là các vết loét ở miệng và âm đạo.
Tổn thương ở da đầu và móng
Người bệnh mắc Lichen nitidus có thể có tổn thương ở da đầu gây rụng tóc vĩnh viễn và thay đổi màu da đầu. Trong khi đó, tổn thương về móng với biểu hiện là các đường khía dọc, dày móng, teo móng hoặc tách móng, chỉ gặp ở 10% người bệnh Lichen nitidus.
Đa số các trường hợp mắc điển hình, nhẹ của Lichen nitidus có thể được quản lý tại nhà mà không cần đến sự chăm sóc y tế. Bạn có thể cần sử dụng thuốc theo toa nếu tình trạng bệnh gây đau hoặc ngứa nhiều. Căn bệnh này không truyền nhiễm.
Dưới đây là những tác động của Lichen nitidus đối với sức khỏe, bạn đọc có thể tham khảo:
Bạn cần đến gặp bác sĩ để thăm khám ngay khi phát hiện các vết sần nhỏ hoặc một tình trạng tương tự như phát ban xuất hiện trên da mà không có lý do rõ ràng như tiếp xúc với chất độc hay phản ứng dị ứng. Có nhiều tình trạng có thể gây ra phản ứng da. Chính vì thế bạn cần được chẩn đoán nhanh và chính xác.
Nếu tình trạng da đi kèm với các dấu hiệu triệu chứng dưới đây, bạn cần được chăm sóc ngay:
Lichen nitidus xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào của da hay màng nhầy. Tính đến thời điểm hiện tại, các chuyên gia vẫn chưa giải thích được tại sao phản ứng miễn dịch bất thường này lại xảy ra. Lichen nitidus cũng không truyền nhiễm.
Hiện tại, nguyên nhân chính xác của Lichen nitidus vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, bệnh được cho là kết quả của phản ứng viêm, trong đó các tế bào lympho T tấn công nhầm các tế bào da khỏe mạnh. Nguyên nhân kích hoạt phản ứng này vẫn chưa được hiểu rõ.
Lichen nitidus có thể bị nhầm lẫn với các bệnh da khác như Lichen phẳng, viêm da dị ứng hoặc bệnh vảy nến. Việc chẩn đoán chính xác thường dựa vào:
Việc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa da liễu là quan trọng để có chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Trong nhiều trường hợp, Lichen nitidus tự khỏi sau một thời gian và không tái phát. Tuy nhiên, ở một số người, bệnh có thể tái phát hoặc xuất hiện ở các vị trí khác trên cơ thể. Việc theo dõi và chăm sóc da đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ tái phát.
Để giảm ngứa do Lichen nitidus, bạn có thể:
Mặc dù Lichen nitidus thường tự khỏi và không gây biến chứng nghiêm trọng, việc theo dõi định kỳ với bác sĩ da liễu là quan trọng để đánh giá tiến triển của bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.