Lichen xơ hóa là gì? Nguyên nhân và phương pháp điều trị

Lichen xơ hóa là gì?

Lichen xơ hóa còn được gọi là bệnh bạch biến âm hộ hay vết trắng âm đạo, là một bệnh lý da liễu mãn tính không phổ biến, gây ảnh hưởng chủ yếu đến bộ phận sinh dục và hậu môn. Lichen xơ hóa có thể xảy ra ở cả nam giới và nữ giới ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên bệnh xảy ra phổ biến ở nữ giới tuổi dậy thì hoặc tiền mãn kinh trên 60 tuổi.

Lichen xơ hoá thường xảy ra ở âm hộ của người phụ nữ và ở quy đầu của người đàn ông. Đôi khi, bệnh còn có thể diễn ra ở nửa thân trên của cơ thể như cánh tay và ngực (Lichen xơ hoá ngoại sinh). Ở mỗi người bệnh, cơ địa và tình trạng bệnh lý là khác nhau. Do đó, cần trao đổi với bác sĩ về những dấu hiệu, triệu chứng bệnh để có hướng xử trí và điều trị phù hợp nhất.

Những dấu hiệu và triệu chứng của Lichen xơ hoá

Triệu chứng điển hình của bệnh Lichen xơ hoá là xuất hiện các mảng nhỏ màu trắng, mịn màng và sáng bóng trên da. Những mảng này có thể phát triển lớn hơn và khiến cho da trở nên mỏng, nhăn nheo.

Lichen xơ hoá được đặc trưng bởi những thay đổi trên vùng da ở cơ quan sinh dục ngoài. Các triệu chứng bệnh phân bố phổ biến nhất có liên quan đến âm hộ và xung quanh hậu môn. Ngoài ra, đầu dương vật và các bộ phận khác của cơ thể cũng có thể bị ảnh hưởng.

Triệu chứng tại cơ quan sinh dục

Các mảng tổn thương có trung tâm là màu trắng sứ được bao quanh bởi màu đỏ xuất hiện sớm nhất. Các mảng này phát triển cùng nhau và tạo thành các mảng lớn hơn. Bên cạnh đó, những vùng da dễ bị ma sát hoặc cọ xát có thể bị bầm tím hoặc phồng rộp.

Hậu quả lâu dài của Lichen xơ hoá là các vùng da mỏng, sáng bóng và có xu hướng khô, nứt nẻ hoặc chảy máu. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến bộ bận sinh dục bên ngoài như lỗ niệu đạo, âm đạo, hậu môn bị thu hẹp hoặc hẹp bao quy đầu ở nam giới.

Các triệu chứng khác của bệnh Lichen xơ hoá xảy ra ở bao quy đầu gồm có ngứa và đau nhức khi cương dương. Ở nam giới, rất hiếm thấy có tổn thương ở vùng quang đáy chậu mà chủ yếu là ở quy đầu.

Sự xuất hiện của những vết loét không lành hoặc vùng loét nổi lên ở cơ quan sinh dục ngoài của nữ giới có nguy cơ cao dẫn đến bệnh ung thư biểu mô tế bào vảy.

Ngoài ra, những triệu chứng bệnh xuất hiện ở vùng da âm đạo - hậu môn cũng có thể xảy ra ở da vùng thân trên như cánh tay hay vùng ngực, bao gồm:

• Sưng đỏ.
• Ngứa, thậm chí là đau hoặc chảy máu quanh hậu môn.
• Khó chịu và đau âm ỉ vùng âm hộ.
• Có dịch chảy ra từ âm đạo.
• Xuất hiện các mảng trắng trên da.
• Xuất hiện mảng lốm đốm trên da.
• Da bị trầy xước hoặc rướm máu.
• Thay đổi màu da xung quanh hậu môn hoặc âm đạo như da trắng và nhăn nheo, thâm, có vết xước, đôi khi có chảy máu.
• Da có thể bị lở loét hoặc xuất huyết ở một số trường hợp nặng.
• Đau khi quan hệ tình dục hoặc khi đi tiểu.

Tuy nhiên, ở một số bệnh nhân mắc Lichen xơ hoá có thể không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào.

Triệu chứng ở cơ quan khác

Trong một số trường hợp hiếm gặp, tổn thương da cũng có thể phát triển ở vùng miệng. Những tổn thương có thể gặp như xuất hiện các vết loang lổ không đều, phẳng, có màu trắng xanh ở vòm miệng hoặc/và mặt trong của má. Ngoài ra, Lichen xơ hoá có thể xảy ra ở môi, lưỡi và lợi.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh Lichen xơ hoá

Biến chứng của bệnh Lichen hoá hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, nếu bệnh diễn ra ở bộ phận sinh dục thì có nhiều khả năng phát triển thành bệnh ung thư tế bào vảy.

Nữ giới mắc bệnh này có nguy cơ mắc phải bệnh ung thư âm hộ cao hơn so với những người khoẻ mạnh. Đây là một bệnh ung thư có ảnh hưởng đến khu vực bên ngoài của bộ phận sinh dục và được gọi là âm hộ. Bên cạnh đó, Lichen xơ hoá cũng có thể gây ra những thay đổi về hình dạng bên ngoài của bộ phận sinh dục.

Ở một số phụ nữ có thể bị đau liên tục hoặc mãn tính ở âm hộ hoặc chít hẹp âm đạo. Những biến chứng này có thể gây ra nhiều khó khăn trong vấn đề quan hệ tình dục.

Ngoài ra, biến chứng thường gặp nhất ở cả nam giới và nữ giới là đau khi khi quan hệ tình dục, đi tiểu nhiều lần, táo bón hoặc mất khả năng kéo tụt bao quy đầu.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu thấy cơ thể xuất hiện bất kỳ dấu hiệu triệu chứng nào được nêu ở trên, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và tư vấn cụ thể hơn. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ làm giảm nguy cơ bệnh tiến triển nặng hơn, đồng thời giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Ngoài ra, sau khi điều trị, người bệnh cũng nên đến bệnh viện tái khám định kỳ từ 6 - 12 tháng/lần để đánh giá về mức độ đáp ứng điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh Lichen xơ hoá

Hiện nay, các bác sĩ vẫn chưa hiểu rõ về sinh lý bệnh của Lichen xơ hoá. Các chuyên gia chỉ biết rằng, Lichen xơ hoá có liên quan đến tình trạng viêm nhiễm và thay đổi chức năng nguyên bào sợi của lớp hạ bì dẫn đến sự xơ hoá lớp hạ bì trên. Da và niêm mạc của bộ phận sinh dục bị ảnh hưởng nhiều và thường xuyên nhất. Chỉ có một số tờ báo hiếm hoi cho thấy bệnh biểu hiện ở miệng. Do đó, nguyên nhân gây ra bệnh Lichen xơ hoá vẫn chưa được xác định.

Tuy nhiên, một số chuyên gia tin rằng, do sự hoạt động quá mức của hệ thống miễn dịch hoặc xảy ra các vấn đề có liên quan đến hormone, thành phần di truyền, chất kích thích, nhiễm trùng, chấn thương hoặc sự kết hợp những yếu tố này với nhau.

Đôi khi, Lichen xơ hoá cũng xuất hiện ở vùng da đã bị tổn thương hoặc có sẹo từ một chấn thương khác trước đây và không liên quan đến bệnh nhiễm.

Bệnh Lichen xơ hoá không di truyền và không lây qua đường tình dục. Những bất thường về da này thường gặp ở nhóm phụ nữ sau mãn kinh. Song, bênh vẫn có thể gặp ở trẻ nhỏ và đàn ông.

Đối với nam giới, bệnh xảy ra ở bộ phận sinh dục là do người bệnh chưa cắt bao quy đầu. Đôi khi, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức lúc cương cứng và niệu đạo có thể bị hẹp hoặc tắc nghẽn.

Ở trẻ em, bệnh thường xảy ra tại vùng xung quanh hậu môn và có thể dẫn đến hiện tượng táo bón.