Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Dược sĩ Đại học Nguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Xơ cứng bì toàn thể (hay còn gọi là xơ cứng bì hệ thống) là một bệnh lý mạn tính, một dạng rối loạn miễn dịch ảnh hưởng đến da và các cơ quan nội tạng trong cơ thể. Bệnh xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn bất thường khiến cơ thể sản xuất quá nhiều protein collagen. Bệnh hiếm gặp và các nhà khoa học còn chưa hiểu rõ hết về bệnh từ nguyên nhân cho đến phương pháp điều trị. Tuy nhiên, những người mắc bệnh vẫn sẽ được hỗ trợ điều trị giúp cải thiện triệu chứng, biến chứng cũng như làm chậm diễn tiến của bệnh.
Xơ cứng bì là một bệnh lý tự miễn mạn tính, ảnh hưởng tới da, mô liên kết và các cơ quan nội tạng của cơ thể. Bệnh xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tự tấn công các mô của chính mình dẫn tới việc sản xuất quá nhiều collagen và gây tích tụ trên các mô liên kết. Điều này sẽ làm cho da dày lên, xơ hóa và tích tụ mô sẹo.
Trong một số trường hợp khác người bị xơ cứng bì còn có các tổn thương kèm theo ở các cơ quan như tim, mạch máu, phổi, thận và dạ dày. Mức độ ảnh hưởng của bệnh rất khác nhau ở mỗi người, phụ thuộc vào loại xơ cứng bì mà người bệnh mắc phải thì sẽ có triệu chứng khác nhau. Xơ cứng bì được chia làm 2 nhóm chính là xơ cứng bì cục bộ (thường chỉ ảnh hưởng lên da) và xơ cứng bì toàn thể (ảnh hưởng lên da và cơ quan nội tạng).
Bệnh xơ cứng bì toàn thể chiếm khoảng 30%, có liên quan đến một số biểu hiện toàn thân và các cơ quan nội tạng. Đây là bệnh mạn tính và gặp nhiều ở phụ nữ trung niên hơn nam giới. Xơ cứng bì toàn thể được chia làm 3 nhóm dựa trên sự liên quan đến tổn thương ở da, bao gồm:
Các triệu chứng, mức độ và biến chứng xảy ra của bệnh xơ cứng bì toàn thể sẽ tùy thuộc vào mỗi người. Các triệu chứng có thể xảy, bao gồm:
Ảnh hưởng đến da
Tổn thương da là đặc điểm biểu hiện rõ ràng nhất của bệnh xơ cứng bì và xuất hiện ở hầu hết người mắc xơ cứng bì toàn thể, khoảng 98% với mức độ nghiêm trọng khác nhau. Chia làm ba giai đoạn:
Tuy nhiên sau giai đoạn này vài năm, một số bệnh nhân có biểu hiện mềm da trở lại mặc dù cho mô dưới da bên dưới da vẫn bị xơ hóa. Tình trạng calci hóa dưới da có thể dẫn đến nhiễm trùng và loét. Móng giảm kích thước, cong lại và đôi khi sẽ biến mất. Giãn mao mạch dưới da thường gặp ở bàn tay, mặt đôi khi là thân mình, thường sẽ đi kèm với tình trạng tăng áp động mạch phổi.
Hiện tượng Raynaud
Là đặc điểm ban đầu của bệnh xơ cứng bì toàn thể và chiếm tỷ lệ khoảng 95%. Là tình trạng có thắt động mạch sau khi tiếp xúc với lạnh hoặc thay đổi đột ngột.
Triệu chứng điển hình của hiện tượng Raynaud gồm ba giai đoạn: Da sẽ xanh sau đó trăng nhợt, tím tái dị cảm và sau đó là màu đỏ. Không phải tất cả người bệnh đều sẽ đều xuất hiện cả ba màu. Tình trạng này có thể gây rỗ ngón tay, loét ngón tay và mất mô ở đầu ngón tay và có thể dẫn đến thiếu máu cục bộ ngón tay và hoại thư khô, sau cùng là việc tự động cắt cụt chi.
Biểu hiện ở cơ xương khớp
Đau khớp, viêm bao hoạt dịch khớp ở các khớp nhỏ. Ở giai đoạn muộn có thể thấy tiêu xương ở đốt ngón xa. Viêm gân cũng thường gặp do tình trạng da phù nề và xơ hóa. Yếu ở gặp ở khoảng 10% bệnh nhân xơ cứng bì toàn thể.
Biểu hiện ở các cơ quan nội tạng
Ngoài ra còn tổn thương khác: Suy giáp, hội chứng Sjogren thứ phát, xơ gan mật tiên phát, trầm cảm và rối loạn tâm lý.
Biến chứng có thể gặp, bao gồm:
Nên đến gặp bác sĩ khi:
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh cũng như hạn chế các biến chứng của bệnh.
Nguyên nhân chính xác của bệnh xơ cứng bì toàn thể đến nay vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, cả yếu tố về di truyền và môi trường cũng được cho là góp phần vào sự phát triển của bệnh.
Mọi đối tượng đều có khả năng mắc bệnh xơ cứng bì toàn thể. Phụ nữ trung niên có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn so với nam giới với tỷ lệ nam/nữ: 1/4.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ bệnh xơ cứng bì toàn thể:
Chẩn đoán bệnh xơ cứng bì toàn thể là chẩn đoán lâm sàng. Việc phát hiện sớm bệnh cũng như tiếp tục theo dõi biến chứng ở các cơ quan nội tạng là rất quan trọng trong việc quản lý bệnh nhân mắc xơ cứng bì toàn thể.
Hiện chưa có xét nghiệm đặc hiệu nào cho việc chẩn đoán bệnh xơ cứng bì toàn thể. Bệnh sẽ được chẩn đoán dựa trên các thang điểm lâm sàng và một số xét nghiệm cần thiết.
Các xét nghiệm cần thiết như:
Xơ cứng bì là bệnh mạn tính. Dù chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nhưng người bệnh vẫn được bác sĩ lựa chọn có một số phương pháp phù hợp giúp người bệnh cải thiện triệu chứng đáng kể và làm chậm tiến triển bệnh. Vì thế, khi phát hiện triệu chứng như trên, người bệnh nên nhanh chóng đi đến bệnh viện để thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, để có thể ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Điều trị thường tập trung vào tình trạng viêm, tự miễn dịch, các vấn đề về mạch máu và xơ hóa mô. Tùy vào tình trạng của từng người bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị triệu chứng phù hợp.
Việc điều trị tổng quát có thể bao gồm:
Tùy thuộc vào triệu chứng của người bệnh, việc điều trị có thể gồm:
Ngoài ra, bạn cần có một chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý.
Chế độ sinh hoạt:
Duy trì thói quen sinh hoạt tốt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh, các biện pháp có thể bao gồm:
Chế độ dinh dưỡng:
Duy trì một chế độ ăn lành mạnh như:
Xơ cứng bì toàn thể là một bệnh tự miễn, vẫn chưa tìm ra được chính xác nguyên nhân gây bệnh nên rất khó để phòng ngừa bệnh.
Hỏi đáp (0 bình luận)