Viêm tủy cắt ngang: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Viêm tủy cắt ngang là gì?

Viêm tủy cắt ngang là bệnh lý thần kinh hiếm gặp do viêm tại tủy sống. Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra viêm tủy cắt ngang, bao gồm nhiễm trùng và các bệnh lý tự miễn. Nó cũng có thể được gây ra bởi các bệnh lý do thoái hóa myelin khác, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng.

Tủy sống của bạn là một cấu trúc hình trụ chạy dọc theo chính giữ cột sống, từ thân não đến lưng dưới. Đó là một cấu trúc mỏng manh chứa các bó dây thần kinh và tế bào mang thông tin từ não đến phần còn lại của cơ thể.

Viêm tủy cắt ngang làm viêm các tế bào myelin xung quanh các tế bào thần kinh trong tủy sống của bạn. Điều này làm gián đoạn tín hiệu giữa các dây thần kinh cột sống và phần còn lại của cơ thể, gây ra các vấn đề như mất cảm giác, cử động và rối loạn tiêu tiểu. Các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau tùy theo mức độ bị tổn thương của tủy sống.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm tủy cắt ngang

Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm tủy cắt ngang thường phát triển trong vài giờ đến vài ngày và đôi khi có thể tiến triển dần dần trong vài tuần.

Viêm tủy cắt ngang thường ảnh hưởng đến cả hai bên cơ thể, bên dưới vùng bị ảnh hưởng của tủy sống, nhưng đôi khi chỉ có các triệu chứng ở một bên cơ thể.

Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Đau: Cơn đau do viêm tủy cắt ngang có thể bắt đầu đột ngột ở lưng dưới của bạn. Cơn đau nhói có thể lan xuống chân hoặc cánh tay hoặc xung quanh ngực hoặc bụng của bạn. Các triệu chứng đau khác nhau tùy theo phần tủy sống bị ảnh hưởng.
• Rối loạn cảm giác: Cảm giác tê, ngứa ran, lạnh hoặc nóng rát. Một số đặc biệt nhạy cảm với sự tiếp xúc nhẹ của quần áo hoặc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh. Bạn có thể cảm thấy như có thứ gì đó đang quấn chặt vào da ngực, bụng hoặc chân.
• Yếu tay chân: Một số người nhận thấy chân nặng nề hoặc họ bị vấp hoặc lê một chân. Những người khác có thể bị suy nhược nghiêm trọng hoặc thậm chí liệt hoàn toàn.
• Vấn đề về ruột và bàng quang: Điều này có thể bao gồm tiểu không tự chủ, khó tiểu hoặc táo bón.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bạn có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nêu trên hãy gặp ngay bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân dẫn đến viêm tủy cắt ngang

Nguyên nhân chính xác của bệnh viêm tủy cắt ngang vẫn chưa được biết rõ. Đôi khi không tìm ra nguyên nhân.

Nhiễm virus, vi khuẩn và nấm ảnh hưởng đến tủy sống có thể gây viêm tủy cắt ngang. Trong hầu hết các trường hợp, rối loạn viêm xuất hiện sau khi hồi phục sau nhiễm trùng.

Các loại virus liên quan đến viêm tủy cắt ngang là:

• Virus herpes, bao gồm cả virus gây bệnh zona và thủy đậu;
• Epstein-Barr;
• HIV;
• Các loại enterovirus như poliovirus và coxsackievirus;
• Echovirus;
• Vi rút zika;
• Cúm;
• Bệnh viêm gan B;
• Quai bị, sởi và rubella;

Nhiễm trùng do vi khuẩn có liên quan đến viêm tủy cắt ngang bao gồm:

• Bệnh Lyme;
• Bệnh giang mai;
• Bệnh lao;
• Ho gà;
• Uốn ván;
• Bệnh bạch hầu;

Hiếm khi ký sinh trùng và nhiễm nấm có thể lây nhiễm vào tủy sống.

Có một số tình trạng viêm có thể gây ra viêm tủy cắt ngang bao gồm:

• Bệnh đa xơ cứng: Là một chứng rối loạn trong đó hệ thống miễn dịch phá hủy các myelin trong tủy sống và não của bạn. Viêm tủy cắt ngang có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh đa xơ cứng hoặc biểu hiện sự tái phát.
• Viêm tủy thị thần kinh: Là tình trạng gây viêm và mất myelin quanh tủy sống và dây thần kinh thị giác.
• Rối loạn tự miễn dịch có thể góp phần gây ra bệnh viêm tủy cắt ngang ở một số người. Những rối loạn tự miễn thường gặp bao gồm bệnh Lupus, hội chứng Sjogren.
• Sarcoidosis là tình trạng dẫn đến viêm ở nhiều vùng trên cơ thể, bao gồm cả tủy sống.

Những ai có nguy cơ mắc viêm tủy cắt ngang

Viêm tủy cắt ngang có thể xảy ra ở bất kỳ người nào ở mọi lứa tuổi. Nhưng nó dường như ảnh hưởng đến những người trong độ tuổi từ 10 đến 19 và 30 đến 39 tuổi hơn so với các độ tuổi khác. Khoảng 25% trường hợp ảnh hưởng đến trẻ em.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm tủy cắt ngang

Những người mắc các bệnh lý tự miễn, mắc các bệnh lý do nhiễm vi trùng hoặc virus có nguy cơ cao mắc viêm tủy cắt ngang.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán viêm tủy cắt ngang

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh viêm tủy cắt ngang dựa trên đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng, tiền sử bệnh, đánh giá lâm sàng về chức năng thần kinh và kết quả xét nghiệm.

Những xét nghiệm này có thể chỉ ra tình trạng viêm tủy sống và loại trừ các rối loạn khác, bao gồm:

• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể cho thấy tình trạng viêm tủy sống và các nguyên nhân tiềm ẩn khác gây ra các triệu chứng, bao gồm những bất thường ảnh hưởng đến tủy sống hoặc mạch máu.
• Chọc dò dịch não tủy: Sử dụng kim để rút một lượng nhỏ dịch não tủy (CSF), chất lỏng bảo vệ bao quanh tủy sống và não của bạn. Chọc dò dịch não tủy có thể để phát hiện nhiễm virus, vi khuẩn hoặc một số bệnh lý ung thư.
• Xét nghiệm máu: Giúp chẩn đoán các bệnh lý tự miễn hoặc có thể xác định các bệnh nhiễm trùng có thể góp phần gây viêm tủy cắt ngang.

Phương pháp điều trị viêm tủy cắt ngang

Một số phương pháp điều trị nhằm điều trị các dấu hiệu và triệu chứng cấp tính của viêm tủy cắt ngang:

• Steroid tiêm tĩnh mạch: Steroid giúp giảm viêm ở cột sống của bạn.
• Liệu pháp thay huyết tương: Những người không đáp ứng với steroid tiêm tĩnh mạch có thể cần liệu pháp thay huyết tương. Thay huyết tương sẽ loại bỏ các kháng thể gây viêm lưu hành trong cơ thể.
• Thuốc kháng virus: Một số người bị nhiễm virus gây viêm tủy cắt ngang có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus.
• Thuốc giảm đau: Đau mãn tính là một biến chứng thường gặp của viêm tủy cắt ngang. Các loại thuốc có thể làm giảm đau cơ bao gồm thuốc giảm đau thông thường, chẳng hạn như Acetaminophen, Ibuprofen và Naproxen. Đau dây thần kinh có thể được điều trị bằng thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như Sertraline và thuốc chống co giật, chẳng hạn như Gabapentin hoặc Pregabalin.
• Thuốc để điều trị các biến chứng khác: Bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc khác khi cần thiết để điều trị các vấn đề như co cứng cơ, rối loạn chức năng tiết niệu hoặc ruột, trầm cảm hoặc các biến chứng khác liên quan đến viêm tủy cắt ngang.
• Thuốc để ngăn ngừa các đợt tái phát của bệnh viêm tủy cắt ngang: Những người mắc các bệnh lý tự miễn cần điều trị Corticosteroid và/hoặc thuốc ức chế miễn dịch để giảm nguy cơ bị viêm tủy cắt ngang.

Các liệu pháp bổ sung tập trung vào việc phục hồi và chăm sóc lâu dài:

• Vật lý trị liệu: Điều này giúp cải thiện sức mạnh của cơ bắp và sự phối hợp các động tác. Chuyên gia vật lý trị liệu của bạn có thể dạy bạn cách sử dụng bất kỳ thiết bị hỗ trợ cần thiết nào, chẳng hạn như xe lăn, gậy hoặc nẹp.
• Trị liệu nghề nghiệp: Điều này giúp những người bị viêm tủy cắt ngang học những cách mới để thực hiện các hoạt động hàng ngày như tắm rửa, chuẩn bị bữa ăn và dọn dẹp nhà cửa.
• Tâm lý trị liệu: Nhà trị liệu tâm lý có thể sử dụng liệu pháp trò chuyện để điều trị chứng lo âu, trầm cảm, rối loạn chức năng tình dục và các vấn đề về cảm xúc hoặc hành vi khi đang mắc viêm tủy cắt ngang.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm tủy cắt ngang

Chế độ sinh hoạt:

• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Tập thư giãn, giải quyết căng thẳng.
• Ngủ đủ 8 tiếng/ngày.

Chế độ dinh dưỡng:

Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp với bản thân.

Phương pháp phòng ngừa viêm tủy cắt ngang hiệu quả

Hiện nay không có cách nào để ngăn ngừa viêm tủy cắt ngang. Hãy tập một số thói quen tốt để ngăn ngừa nhiễm vi khuẩn, virus và phát hiện sớm các bệnh lý tự miễn.

Các câu hỏi thường gặp về viêm tủy cắt ngang

Các dấu hiệu của viêm tủy cắt ngang là gì?

Các dấu hiệu của viêm tủy cắt ngang bao gồm mất cảm giác, tê, ngứa ran, yếu liệt tay chân, tiểu không tự chỉ, táo bón…

Viêm tủy cắt ngang nghiêm trọng đến mức nào?

Đối với một số người, những triệu chứng này cải thiện hoặc biến mất hoàn toàn khi điều trị, trong khi những người khác gặp phải các biến chứng vĩnh viễn.

Khi nào tôi nên đến gặp bác sĩ vì bệnh viêm tủy cắt ngang?

Một người bị ngủ nhiều có thể ngủ hơn 11 giờ trong một ngày. Tuy ngủ nhiều nhưng bạn vẫn cảm thấy mệt mỏi, không tỉnh táo.

Làm cách nào để chăm sóc bản thân hoặc người khác bị viêm tủy cắt ngang?

Nếu bạn hoặc người khác bị viêm tủy cắt ngang, điều cần thiết là đảm bảo bạn được chăm sóc y tế chất lượng tại cơ sở y tế uy tín để ngăn ngừa hoặc điều trị các biến chứng của viêm tủy cắt ngang.

Viêm tủy cắt ngang có thể phòng ngừa được không?

Thật không may, viêm tủy cắt ngang không thể ngăn ngừa được.