Rối loạn nhân cách phân liệt: Dấu hiệu, biến chứng và cách điều trị

Rối loạn nhân cách phân liệt là gì?

Rối loạn nhân cách phân liệt là một tình trạng sức khỏe tâm thần được biểu hiện bằng việc tách rời và không quan tâm đến các mối quan hệ xã hội. Những người mắc chứng rối loạn nhân cách phân liệt cũng có nhiều hạn chế trong biểu hiện cảm xúc khi tương tác với người khác, khiến người khác khó hiểu được tâm trạng của họ. Họ thường thích hoạt động một mình và ít có hứng thú với các hoạt động xã hội.

Rối loạn nhân cách phân liệt thuộc rối loạn nhân cách nhóm A (Cluster A), liên quan đến suy nghĩ hoặc hành vi bất thường và lập dị. Rối loạn nhân cách là các kiểu hành vi rối loạn chức năng mạn tính, không linh hoạt, phổ biến và dẫn đến các vấn đề xã hội cũng như đau khổ. Những người mắc chứng rối loạn nhân cách phân liệt có thể có vẻ xa cách, thờ ơ. Họ thường không nhận ra hành vi của mình là bất thường hoặc có vấn đề.

Những dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn nhân cách phân liệt

Đặc điểm chính của rối loạn nhân cách phân liệt là thiếu sự nhất quán, tách biệt và không quan tâm đến việc hình thành và duy trì các mối quan hệ xã hội. Một người có tính cách rối loạn nhân cách phân liệt thường:

• Không muốn hoặc không thích những mối quan hệ thân thiết, ngay cả với các thành viên trong gia đình.
• Chọn những sở thích, hoạt động và công việc mang tính chất đơn độc.
• Có ít hoặc không có ham muốn tình dục.
• Hiếm khi thể hiện cảm xúc mạnh mẽ.
• Có sự thờ ơ rõ ràng với lời khen ngợi hoặc chỉ trích của người khác.
• Không có bạn thân ngoại trừ người thân thế hệ thứ nhất như bố mẹ, anh chị em ruột.
• Khó khăn trong việc liên hệ với người khác.
• Có thể mơ mộng và/hoặc tạo ra những tưởng tượng sống động về đời sống nội tâm phức tạp.
• Thường xuất hiện vẻ mặt vô cảm về cảm xúc, khiến người khác khó đoán biết được tâm trạng của họ.

Tác động của rối loạn nhân cách phân liệt đối với sức khỏe

Những người bị rối loạn nhân cách có lối suy nghĩ và hành động khác với những gì xã hội cho là bình thường. Tính cách cứng nhắc của những người mắc bệnh có thể gây ra nhiều đau khổ và cản trở người mắc tham gia nhiều lĩnh vực của cuộc sống bao gồm hoạt động xã hội và trong công việc. Người mắc chứng rối loạn nhân cách phân liệt có kỹ năng ứng phó kém và khó hình thành các mối quan hệ lành mạnh. Họ cũng có thể gặp khó khăn trong việc duy trì công việc hoặc học tập do thiếu sự tương tác với người khác.

Biến chứng có thể gặp khi mắc rối loạn nhân cách phân liệt

Thiếu tương tác xã hội là biến chứng chính của rối loạn nhân cách phân liệt. Người mắc hiếm khi sử dụng bạo lực vì họ không thích giao tiếp với mọi người. Các tình trạng bệnh khác có thể xảy ra đồng thời như rối loạn tâm trạng, rối loạn lo âu và các rối loạn nhân cách khác. Người mắc rối loạn nhân cách phân liệt có nguy cơ cao phát triển trầm cảm nặng và ý tưởng tự tử.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bạn hoặc người xung quanh có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nêu trên, hãy đi khám ngay bác sĩ chuyên khoa tâm thần để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Điều trị sớm bệnh giúp giảm triệu chứng, ổn định cuộc sống của bạn.

Nguyên nhân dẫn đến rối loạn nhân cách phân liệt

Rối loạn nhân cách phân liệt là một trong những tình trạng sức khỏe tâm thần ít được hiểu rõ nhất. Các nhà nghiên cứu vẫn đang cố gắng tìm ra nguyên nhân chính xác của chúng. Cho đến nay, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng những yếu tố di truyền và môi trường có thể góp phần phát triển bệnh.