Viêm tuyến tiền liệt cấp tính là gì? Những vấn đề cần biết về viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính là gì?

Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ hình quả óc chó, bao quanh niệu đạo của nam giới, ống dẫn nước tiểu và tinh dịch ra khỏi cơ thể nam giới. Tuyến tiền liệt tiết ra chất lỏng cung cấp chất dinh dưỡng cho tinh dịch, đóng vai trò quan trọng trong sinh sản.

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính là tình trạng nhiễm trùng hoặc đau ở tuyến tiền liệt kéo dài dưới 3 tháng. Viêm tuyến tiền liệt cấp tính thường đi kèm với bằng chứng nhiễm vi khuẩn gần đây hoặc đang diễn ra lúc có triệu chứng đau. Dấu hiệu đặc trưng của nó là sự khởi phát cấp tính của các triệu chứng đường tiết niệu dưới (ví dụ: Khó tiểu, tiểu nhiều lần, khó chịu vùng đáy chậu) kèm theo các dấu hiệu toàn thân khác nhau như sốt, ớn lạnh và khó chịu. Viêm tuyến tiền liệt cấp tính có thể gây đau lan đến cơ quan sinh dục, đáy chậu và vùng lưng dưới hoặc vùng trên xương mu

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính thường do cùng một loại vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) gây ra. Viêm có thể do vi khuẩn xâm nhập vào tuyến tiền liệt qua máu hoặc các bộ phận khác của cơ quan sinh dục ngoài hay các thủ tục y tế như sinh thiết, ống thông niệu đạo,...

Ngoài nguyên nhân do vi khuẩn viêm tuyến tiền liệt cấp tính còn có thể do các nguyên nhân không liên quan đến vi khuẩn. Nguyên nhân cơ bản của viêm tuyến tiền liệt cấp tính không do vi khuẩn thường là do niệu đạo bị tắc hoặc hệ thống miễn dịch bị ức chế bị rối loạn. Trong một số ít trường hợp, viêm tuyến tiền liệt cấp tính có thể trở thành mãn tính.

Những triệu chứng của viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Viêm tuyến tiền liệt là một tình trạng phổ biến với khoảng 50% nam giới có khả năng mắc bệnh này trong đời. Mặt khác, viêm tuyến tiền liệt cấp tính khá hiếm gặp. Khi tuyến tiền liệt bị viêm người mắc bệnh có các triệu chứng có thể tương tự như nhiễm trùng đường tiết niệu cấp tính hoặc UTI. Trong viêm tuyến tiền liệt cấp tính các triệu chứng phát triển nhanh chóng trong vài ngày đôi khi cũng có thể kéo dài một vài tuần. Một số triệu chứng phổ biến của viêm tuyến tiền liệt cấp tính là:

• Sốt kèm ớn lạnh.
• Đau ở vùng chậu.
• Máu trong nước tiểu.
• Đau ở trực tràng, tinh hoàn hoặc bộ phận sinh dục.
• Đau khi đi tiểu.
• Tăng tần suất đi tiểu.
• Nước tiểu có mùi hôi.
• Đau hoặc khó chịu khi đi tiêu.
• dòng nước tiểu yếu đi.
• Đau khi xuất tinh.
• Máu trong tinh dịch.
• Khó bắt đầu đi tiểu.

Tác động của viêm tuyến tiền liệt cấp tính đối với sức khỏe

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính gây đau, khó khăn trong tiểu tiện, ảnh hưởng khả năng tình dục,... thậm chí gây căng thẳng, lo lắng cho người mắc bệnh.

Biến chứng có thể gặp viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính có thể gây tắc nghẽn niệu đạo, bàng quang,... Nếu không được điều trị kịp thời, bàng quang bị tắc có thể dẫn đến tổn thương thận vĩnh viễn. Các biến chứng khác có thể bao gồm:

• Bí tiểu cấp tính thứ phát do sự sưng nề tuyến tiền liệt.
• Viêm tuyến tiền liệt mãn tính.
• Áp xe tuyến tiền liệt.
• Nhiễm khuẩn huyết.
• Viêm mào tinh hoàn.
• Viêm đài bể thận.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi có bất kỳ triệu chứng nào kể trên, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay để được tư vấn và kiểm tra.

Nguyên nhân dẫn đến viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Viêm tuyến tiền liệt có sự phân bố hai chiều ở nam giới trẻ và nam giới lớn tuổi và có tỷ lệ mắc khoảng 8% đến 16% trong đó chỉ có 5% đến 10% trường hợp viêm tuyến tiền liệt được xác định là có nguồn gốc vi khuẩn.

Bất kỳ vi khuẩn nào gây nhiễm trùng tiểu đều có thể gây viêm tuyến tiền liệt. Vi khuẩn thường gây nhiễm trùng tiểu và viêm tuyến tiền liệt bao gồm như Proteus, Klebsiella, Escherichia coli. Một số vi khuẩn gây bệnh lây truyền qua đường tình dục như nhiễm khuẩn chlamydia và lậu cũng có thể gây viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn.

Các nguyên nhân gây viêm tuyến tiền liệt cấp tính không do vi khuẩn thường liên quan đến sự tổn thương do thủ thuật, bệnh lý miễn dịch,...

Những ai có nguy cơ mắc phải viêm tuyến tiền liệt cấp tính?

Hơn hai triệu nam giới đến gặp bác sĩ mỗi năm vì các triệu chứng viêm tuyến tiền liệt. Trong đó nam giới trên 50 tuổi là nhóm đối tượng dễ mắc bệnh lý này.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc UTI, STD và viêm niệu đạo cũng làm tăng nguy cơ viêm tuyến tiền liệt cấp tính:

• Uống không đủ nước.
• Đặt ống thông tiểu.
• Có nhiều bạn tình.
• Quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc hậu môn không an toàn.

Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:

• Trên 50 tuổi.
• Bị nhiễm trùng tiểu.
• Có tiền sử viêm tuyến tiền liệt.
• Có tiền sử bệnh phì đại tuyến tiền liệt.
• Có một số gen nhất định có thể khiến bạn dễ bị viêm tuyến tiền liệt hơn.
• Chấn thương vùng chậu do đi xe đạp hoặc cưỡi ngựa.
• Bị viêm tinh hoàn.
• Nhiễm HIV/AIDS.
• Căng thẳng tâm lý.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Bác sĩ có thể sẽ bắt đầu bằng cách đặt câu hỏi về bệnh sử và tiến hành một số kiểm tra cần thiết để chẩn đoán bệnh:

• Khám trực tràng: Họ có thể sẽ tiến hành kiểm tra trực tràng bằng cách đưa ngón tay đeo găng và bôi trơn. Vì tuyến tiền liệt nằm ở phía trước trực tràng và bằng cách này bác sĩ có thể dễ dàng cảm nhận được tuyến tiền liệt bị sưng và đau.
• Xét nghiệm nước tiểu: Tổng phân tích nước tiểu hoặc cấy nước tiểu để kiểm tra nước tiểu của bạn để tìm máu, bạch cầu hoặc vi khuẩn.

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính có thể gây ra các triệu chứng tương tự như nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục. Vì thế nếu bạn có nguy cơ bị nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục như có nhiều bạn tình, mắc bệnh lý suy giảm hệ miễn dịch,… bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện một số xét nghiệm để loại trừ các tác nhân này.

• Xét nghiệm máu: Sự gia tăng bạch cầu là một dấu hiệu gợi ý có nhiễm trùng trong cơ thể
• Cấy máu: Xét nghiệm này được thực hiện để loại trừ vi khuẩn trong máu nếu nghi ngờ biến chứng nhiễm trùng huyết (nhiễm khuẩn huyết).

Phương pháp điều trị viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Các phương pháp điều trị viêm tuyến tiền liệt có thể kể đến như sau:

Kháng sinh

Bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc kháng sinh trong bốn đến sáu tuần để điều trị viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn để giảm nguy cơ bạn bị viêm tuyến tiền liệt dai dẳng (mãn tính). Loại kháng sinh cụ thể sẽ phụ thuộc vào vi khuẩn gây ra bệnh này. Tuy nhiên thuốc kháng sinh thường được bắt đầu sau khi lấy mẫu nước tiểu và trước khi có kết quả xét nghiệm nước tiểu nhằm điều trị tích nhất, tránh tái phát và hạn chế biến chứng khác. Trong một số trường hợp người mắc bệnh cũng cần nhập viện để tiêm thuốc kháng sinh qua tĩnh mạch.

Chẹn alpha

Bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc chẹn alpha để giúp giảm triệu chứng bởi thuốc này làm thư giãn cơ bàng quang và giúp giảm bớt sự khó chịu khi đi tiểu. Những thuốc ấy có thể là: Doxazosin, terazosin và tamsulosin.

Thuốc kháng viêm giảm đau

Bác sĩ cũng có thể khuyên dùng thuốc giảm đau thông thường chẳng hạn như acetaminophen và ibuprofen.

Đặt sonde tiểu

Nếu bệnh nhân bị bí tiểu hoặc có triệu chứng tắc nghẽn đường tiểu nghiêm trọng ống dẫn lưu nước tiểu có thể được thực hiện.

Dẫn lưu dịch

Nếu nhiễm trùng có liên quan đến áp xe thì để loại trừ áp xe tuyến tiền liệt người bệnh có thể cần phải dẫn lưu. 

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm tuyến tiền liệt cấp tính

Chế độ sinh hoạt:

Ngoài việc tìm kiếm sự can thiệp y tế việc thay đổi một số thói quen hằng ngày có thể giảm bớt các triệu chứng của bệnh. Chúng có thể được sử dụng kết hợp với điều trị khác:

• Tắm nước ấm hoặc tắm.
• Tránh các hoạt động gây áp lực lên tuyến tiền liệt như đi xe đạp.
• Ngồi trên đệm.
• Uống nhiều nước .
• Tránh căng thẳng.

Mặc dù kết quả chưa được xác nhận một cách khoa học nhưng một số nam giới có thể muốn thử các liệu pháp thay thế với mục tiêu làm giảm các triệu chứng bao gồm:

• Châm cứu.
• Thảo dược rửa, chườm,…

Chế độ dinh dưỡng:

• Tránh uống rượu, caffeine,…
• Giảm hoặc tránh tiêu thụ thực phẩm cay.
• Ăn nhiều rau xanh, các loại củ quả giàu vitamin và khoáng chất.

Phương pháp phòng ngừa viêm tuyến tiền liệt cấp tính hiệu quả

Mặc dù không có chiến lược nào được biết đến để ngăn ngừa viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn mắc phải tại cộng đồng, nhưng nhiễm trùng bệnh viện có thể giảm bằng cách tránh các thao tác không cần thiết đối với tuyến tiền liệt, chẳng hạn như sinh thiết qua trực tràng hoặc đặt ống thông niệu đạo. Đồng thời để phòng ngừa viêm tuyến tiền liệt cấp tính bạn nên vệ sinh cơ quan sinh dục ngoài đúng cách, quan hệ tình dục an toàn, điều trị các bệnh lý khác của hệ tiết niệu - sinh dục,...