Chậm tăng cân ở trẻ luôn là vấn đề nhức nhối của các bậc phụ huynh. Vậy, nguyên nhân trẻ chậm tăng cân là do đâu, có những giải pháp hữu hiệu nào? Cùng khám phá những vấn đề này thông qua bài viết bên dưới nhé!
Tình trạng chậm tăng cân có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất cũng như tinh thần của trẻ. Do đó, đây là một vấn đề không nên xem thường. Các bậc cha, mẹ cần trang bị những kiến thức để có thể nhận biết và điều chỉnh kịp thời nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị chậm tăng cân
Giai đoạn từ 2 - 6 tuổi là thời điểm trẻ bắt đầu chuyển mình, phát triển thành những cậu bé, cô bé nhanh nhẹn, năng động và sẵn sàng khám phá thế giới rộng lớn. Mặt khác, các bé cần có một cơ thể thật khỏe mạnh để có thể làm được điều đó.
Cân nặng là một trong các yếu tố quan trọng giúp cha mẹ có thể theo dõi tình trạng sức khỏe của con nhỏ. Vì thế, không ít bậc phụ huynh phản ánh rằng trong giai đoạn này các bé bị chậm tăng cân. Tình hình thậm chí tệ hơn khi một số bé trông thấp còi hơn hẳn so với bạn bè đồng trang lứa.
Bằng cách nào có thể nhận biết rằng trẻ chậm tăng cân? Một số dấu hiệu dưới đây biểu hiện trẻ trong giai đoạn 2 - 6 tuổi bị tăng cân chậm hoặc không tăng cân:
Chiều cao và cân nặng thấp dưới mức chuẩn.
Thấp hơn đại đa số bạn bè cùng trang lứa của các bé.
Sức đề kháng yếu và hay ốm vặt.
Khả năng vận động kém hơn so với những đứa trẻ cùng tuổi khác.
Nguyên nhân khiến trẻ bị tăng cân chậm
Những nguyên nhân điển hình khiến bé chậm tăng cân:
Chế độ ăn không khoa học: Một chế độ ăn không có khả năng đáp ứng đủ nhu cầu của bé có thể dẫn đến tình trạng thiếu chất dinh dưỡng để phát triển. Bữa ăn của các bé đòi hỏi sự đa dạng, cung cấp đầy đủ các nhóm dưỡng chất.
Mê chơi: Trẻ trong giai đoạn từ 2 - 6 tuổi hay mắc chứng chậm tăng cân vì đang trong độ tuổi mê chơi. Bé tò mò và thích khám phá. Vì mải mê chơi mà ăn uống vội vàng hoặc ăn ít đi. Việc không nhai nuốt kỹ có thể dẫn đến tiêu hóa kém.
Bệnh lý: Một số bé có thể mắc vấn đề về nhai nuốt hay tiêu hóa kém. Hoặc có thể trẻ gặp hội chứng kém hấp thu do virus Rota gây bệnh trước đó... Từ đó dẫn đến vấn đề hệ tiêu hóa không có khả năng hấp thụ đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu, gây chứng chậm tăng cân.
Kén ăn - biếng ăn: Trẻ kén ăn hay biếng ăn có thể ăn ít hơn và không thể đáp ứng nhu cầu năng lượng của cơ thể. Đây là lý do khiến trẻ bị chậm tăng cân.
Tâm lý: Sự thiếu quan tâm từ cha mẹ, gia đình có mâu thuẫn hay các bé phải trải qua cú sốc tâm lý nào đó cũng có thể khiến việc ăn ít và hấp thu kém diễn ra.
Trẻ chậm tăng cân có ảnh hưởng gì không?
Chứng chậm tăng cân là một dấu hiệu cho thấy trẻ đang gặp vấn đề về việc bổ sung đủ mức năng lượng cũng như dưỡng chất để phát triển. Một số trường hợp khác, tình trạng chậm tăng cân ở bé là cảnh báo cho các vấn đề bệnh lý đang diễn ra. Vì vậy, nhiều phụ huynh không khỏi lo lắng về việc chậm tăng cân có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của các bé.
Thực tế, chậm tăng cân có thể cản trở sự phát triển ở trẻ, đặc biệt tại mốc phát triển của năm đầu tiên. Đây là khoảng thời gian trí não của trẻ đang trong quá trình phát triển. Do đó, đây là một vấn đề cần các bậc phụ huynh hết sức quan tâm và coi trọng.
Bạn nên đưa trẻ đi khám ngay khi phát hiện một số biểu hiện sau đây để có các biện pháp can thiệp kịp thời:
Trẻ sơ sinh không thể lấy lại cân nặng ở thời điểm vừa sinh trong khoảng 10 - 14 ngày sau sinh.
Trẻ ở độ tuổi dưới 3 tháng tuổi, trung bình tăng cân ít hơn 28 gram/ngày.
Trẻ ở độ tuổi từ 3 - 6 tháng tuổi, trung bình tăng cân ít hơn 19 gram/ngày.
Trẻ ở bất kỳ lứa tuổi trong giai đoạn đang phát triển đều đặn bỗng ngừng phát triển.
8 giải pháp hiệu quả cho trẻ chậm tăng cân
Chế độ ăn cân bằng, đa dạng
Khi trẻ có dấu hiệu bị chậm tăng cân, các bậc phụ huynh cần thiết lập một chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ dưỡng chất.
Một số loại thực phẩm thiết yếu để bổ sung cho trẻ chậm tăng cân:
Chất đạm: Hải sản, thịt nạc, cá, trứng, sữa, phô mai, đậu hũ,...
Tinh bột: Gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám,...
Chất xơ: Trái cây, rau củ quả tươi, ngũ cốc nguyên cám,...
Vitamin và khoáng chất: Trái cây, rau củ quả tươi, loại sữa bổ sung vitamin và khoáng chất, ngũ cốc,...
Bổ sung dầu, mỡ vào các bữa ăn
Chất béo có vai trò cực kỳ quan trọng đối với cách tăng cân của trẻ. Do đó, cha mẹ cần cung cấp đủ lượng dầu mỡ vào các món ăn của con. Đây là nguồn năng lượng thiết yếu giúp bé hoạt động khỏe mạnh.
Phân chia khẩu phần ăn
Bạn có thể chia nhỏ khẩu phần ăn trong ngày bên cạnh việc tăng số lượng bữa ăn. Điều này giúp trẻ tránh khỏi tình trạng bị ngấy, khó tiêu. Theo đó, bạn có thể chia khẩu phần ăn trong ngày của trẻ thành 3 bữa chính cùng 3 bữa phụ.
Các bữa ăn có thể cách nhau khoảng 2 - 3 giờ đồng hồ nhằm đảm bảo đủ thời gian để dạ dày tiêu hóa toàn bộ thức ăn.
Bổ sung sữa, các chế phẩm từ sữa
Sữa là một trong các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Do đó, rất phù hợp với chế độ tăng cân cho trẻ nhỏ.
Bên cạnh nguồn chất đạm dồi dào, sữa còn giúp cung cấp lượng lớn canxi giúp xương phát triển chắc khỏe. Ngoài ra, các mẹ cũng có thể cho con sử dụng các loại chế phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai trong các bữa phụ.
Uống đủ nước
Uống đủ nước sẽ giúp các quá trình chuyển hóa của cơ thể các bé diễn ra hiệu quả hơn. Nước giúp tăng cường hoạt động trao đổi chất, ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ tiêu hóa. Đây là một trong các cách đơn giản giúp khắc phục tình trạng trẻ chậm tăng cân.
Không ép bé ăn
Các bậc phụ huynh không nên lựa chọn cách thức ép trẻ ăn. Bởi điều này có thể biến thành nỗi sợ với thức ăn đối với các bé, khiến con không hứng thú với việc ăn uống.
Thay vì cưỡng ép, các mẹ nên tìm hiểu nguyên nhân khiến trẻ cảm thấy chán ăn. Thay đổi thực đơn và cách chế biến món ăn cũng là một cách hay giúp bé hào hứng hơn với các món ăn mẹ nấu.
Vận động, hoạt động thể chất đầy đủ
Vận động giúp các bé tăng cường khả năng trao đổi chất, kích thích nhu động ruột. Bên cạnh đó, vận động nhiều cũng giúp tiêu hao năng lượng nhanh. Thông qua đó các con sẽ thèm ăn và thậm chí ăn khỏe hơn. Vì thế, các mẹ cần khuyến khích trẻ vui chơi mỗi ngày.
Khám sức khỏe và tẩy giun, sán định kỳ
Giun sán nói riêng, kí sinh trùng nói chung là một trong những nguyên do khiến chất dinh dưỡng bị hấp thụ hết. Do đó, sau khoảng 2 tuổi, các mẹ nên cho trẻ tẩy giun định kỳ 6 tháng 1 lần theo sự hướng dẫn của các bác sĩ. Ngoài ra, khám sức khỏe định kỳ cũng giúp các mẹ phát hiện ra những vấn đề ngăn cản sự phát triển cân nặng của trẻ.
Trẻ chậm tăng cân là một vấn đề hết sức quan trọng. Do đó, nếu đã dùng hết các biện pháp nhưng vẫn không khắc phục được tình trạng chậm tăng cân, các mẹ nên tìm đến sự giúp đỡ của các bác sĩ.
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Bác sĩ đã có trên 20 năm kinh nghiệm làm việc với vai trò là Bác sĩ điều trị, đặc biệt là các bệnh liên quan đến chuyên ngành Truyền Nhiễm, Nhiệt đới. Nhiều năm trực tiếp thực hiện nghiên cứu về bệnh Sốt xuất huyết tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, với đối tác là Đơn vị nghiên cứu Lâm sàng của Đại học Oxford tại Hà Nội và hơn 6 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Tiêm chủng Vắc xin: Nghiên cứu, đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn,... Đặc biệt là lĩnh vực xử trí các phản ứng sau tiêm.