Các triệu chứng của bệnh rối loạn vận động mật

Bệnh rối loạn vận động mật là một tình trạng mà quá trình di chuyển và tiêu hóa mật từ túi mật xuống tá tràng bị ảnh hưởng. Mật là một chất lỏng được sản xuất bởi gan, sau đó được dự trữ trong túi mật. Khi cơ thể cần, mật sẽ được tiết ra và đi xuống đường ống dẫn mật, thông qua cơ vòng Oddi, và cuối cùng vào tá tràng để giúp tiêu hóa thức ăn.

Bệnh rối loạn vận động mật là gì?

Mật là một chất lỏng quan trọng cho quá trình tiêu hóa, được sản xuất từ gan trước khi được lưu trữ trong túi mật. Khi cần thiết, mật sẽ được giải phóng qua đường ống dẫn mật, đi qua cơ vòng Oddi và cuối cùng đến tá tràng để hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, khi sự điều chỉnh giữa các cơ quan trong hệ tiêu hóa không diễn ra một cách hợp lý, mật có thể không được dẫn xuống tá tràng đúng cách để tiêu hóa thức ăn, dẫn đến hiện tượng gọi là rối loạn vận động mật.

Rối loạn vận động mật thường là một triệu chứng phát sinh trong ngữ cảnh của nhiều bệnh, bao gồm sỏi mật, viêm đường mật, viêm túi mật, viêm tụy cấp hoặc mãn tính, cũng như nhiều rối loạn tiêu hóa khác.

Các nguyên nhân gây ra rối loạn vận động mật có thể bao gồm sự mất cân bằng giữa cholecystoltinin và anticholecy stokinin, suy nhược thần kinh, rối loạn hormone sinh dục, các biến đổi liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, ảnh hưởng của các phản xạ, sự xuất hiện của các ổ viêm nhiễm lân cận, viêm túi mật mãn tính, và căng thẳng thần kinh, giữa các nguyên nhân khác.

Các triệu chứng của bệnh rối loạn vận động mật

Các dấu hiệu của rối loạn vận động mật thường biến đổi tùy thuộc vào mức độ của bệnh, và có thể bao gồm những triệu chứng sau:

• Khó tiêu và cảm giác đầy hơi.
• Các cơn đau quặn ở vùng gan.
• Đau mạn tính ở phía dưới cơ thể, thường lan rộng từ hạ sườn phải, qua lưng và vai phải. Sự đau này đôi khi có thể lan sang vùng thượng vị, dễ bị nhầm lẫn với đau dạ dày hoặc đau do sỏi mật. Tuy nhiên, trong trường hợp này, không có các triệu chứng như sốt hoặc vàng da, mà thường chỉ là cảm giác đau.

Rối loạn vận động mật thường được chia thành hai dạng chính:

Rối loạn vận động do túi mật không có khả năng co bóp tốt: Khi túi mật mất đi khả năng co bóp, nó sẽ trở nên giãn ra và tích tụ mật, gây khó khăn trong quá trình đẩy mật ra ngoài. Dạng này thường không gây ra cảm giác đau, chỉ làm cho quá trình tiêu hóa trở nên khó khăn.

Rối loạn nhu động của cơ vòng Oddi: Khi ăn uống, hormone cholecystokinin được tiết ra từ ruột non, kích thích túi mật co bóp để đẩy mật ra khỏi túi và vào đường ống dẫn mật, sau đó tiếp tục vào tá tràng để tiêu hóa thức ăn. Cơ vòng Oddi, một cơ quan trong hệ thống tiêu hóa, cũng phải mở ra để cho phép mật di chuyển. Trong trường hợp cơ vòng Oddi hoạt động không đúng, dẫn đến việc mật không lưu thông được, có thể gây ra rối loạn vận động mật và gây ra các cơn đau gan.

Phương pháp điều trị rối loạn vận động mật

Tùy thuộc vào mức độ bệnh lý, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng một loạt các phương pháp điều trị, bao gồm thuốc giảm đau, thuốc chống co thắt, thuốc nhuận mật, thuốc an thần, hoặc thậm chí tiến hành thông tá tràng tháo dịch mật nếu điều kiện cho phép. Trong trường hợp các phương pháp điều trị nội khoa không đem lại hiệu quả, có thể cân nhắc sử dụng các phương pháp điều trị ngoại khoa.

Ngoài ra, các bệnh nhân bị rối loạn vận động mật cũng nên chú ý đến các yếu tố sau:

Giữ tinh thần bình tĩnh: Rối loạn vận động mật có thể liên quan đến hệ thống thần kinh, do đó việc duy trì tinh thần bình tĩnh và tránh căng thẳng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng.

Chia nhỏ bữa ăn: Đề xuất chia nhỏ khẩu phần ăn ra thành 4 - 5 bữa trong ngày. Việc này giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và cải thiện quá trình tiêu hóa.

Hạn chế thực phẩm giàu chất béo: Tránh thức ăn có chứa nhiều chất béo, đồ chiên xào, nước sốt và các món hầm. Thay vào đó, nên ăn nhiều thực phẩm luộc hoặc nướng, lành mạnh hơn cho hệ tiêu hóa.

Ngừng hút thuốc: Hút thuốc có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực cho sức khỏe, bao gồm cả hệ tiêu hóa. Ngừng hút thuốc và duy trì một lối sống lành mạnh là quan trọng trong việc quản lý rối loạn vận động mật.

Luyện tập thể dục: Thực hiện các hoạt động thể chất thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và hỗ trợ chức năng tiêu hóa. Điều này có thể bao gồm tập thể dục đều đặn, đi bộ, hoặc tham gia các lớp học thể dục nhẹ nhàng.

Quan trọng nhất, việc thực hiện các biện pháp phòng tránh và thay đổi lối sống lành mạnh có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm bớt các triệu chứng của rối loạn vận động mật.

Điều trị cho bệnh rối loạn vận động mật thường bao gồm sử dụng thuốc giảm đau, thuốc chống co thắt, thuốc nhuận mật, hoặc thậm chí tiến hành thông tá tràng tháo dịch mật. Ngoài ra, thay đổi lối sống lành mạnh như tập thể dục, ăn uống cân đối, và tránh căng thẳng cũng có thể giúp cải thiện triệu chứng của bệnh này.

Xem thêm: 

Cơn đau quặn mật: Nguyên nhân và điều trị hiệu quả 

Siêu âm túi mật phát hiện bệnh gì? Có phải nhịn ăn không?