Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Tình trạng khóc lặng ở trẻ có thể khiến nhiều cha mẹ lo lắng, băn khoăn không biết nên làm gì. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về căn nguyên, cách nhận biết hiện tượng cũng như cách xử lý khi trẻ khóc lặng nhé!
Nguyên nhân gây ra tình trạng khóc lặng ở trẻ nhỏ vẫn chưa được làm sáng tỏ. Tuy nhiên, đây thường là phản ứng cơ thể của trẻ lúc nhỏ, thường tự hết sau khoảng thời gian ngắn. Chính vì vậy, cách xử lý khi trẻ khóc lặng đó chính là tạo môi trường an toàn xung quanh cho trẻ.
Căn nguyên gây tình trạng khóc lặng ở trẻ em vẫn là một chủ đề nhiều tranh cãi mà chưa được làm sáng tỏ một cách hoàn toàn. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng có những yếu tố có thể góp phần gây ra hiện tượng này giúp tìm cách xử lý khi trẻ khóc lặng.
Một trong những yếu tố đó là tiền sử gia đình. Theo các báo cáo, khoảng một phần ba trẻ em khóc lặng có tiền sử gia đình với các cơn tương tự. Điều này cho thấy rằng yếu tố di truyền có thể đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra tình trạng khóc lặng. Tuy nhiên, di truyền không phải là yếu tố duy nhất.
Một nguyên nhân khác có thể liên quan đến tình trạng thiếu máu thiếu sắt. Thiếu máu thiếu sắt xảy ra khi cơ thể không có đủ vi lượng sắt để sản xuất hồng cầu cung cấp oxy cho các mô cơ quan.
Trẻ em bị thiếu máu thiếu sắt thường có các triệu chứng như mệt mỏi, xanh xao, bỏ bú và hay quấy khóc. Một số trẻ có thể phản ứng bằng cách khóc lặng khi bị thiếu oxy do thiếu hồng cầu. Bởi vậy, cách xử lý khi trẻ khóc lặng thông qua bổ sung sắt kết hợp cải thiện chế độ ăn uống có thể giúp giảm bớt tình trạng khóc lặng ở trẻ.
Ngoài ra, cũng có những giả thuyết cho rằng tình trạng khóc lặng có thể liên quan đến các yếu tố tâm lý môi trường. Trẻ em có thể khóc lặng để phản ứng với căng thẳng, sợ hãi hoặc các tình huống không mong muốn.
Mặc dù không có bằng chứng cụ thể nào chứng minh rằng các yếu tố tâm lý môi trường là nguyên nhân chính gây ra tình trạng này nhưng không thể phủ nhận rằng chúng có thể góp phần làm tăng tần suất cũng như mức độ nghiêm trọng của các cơn khóc lặng.
Phần lớn các bé trải qua tình trạng khóc lặng không có bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn. Điều này có nghĩa là mặc dù tình trạng khóc lặng có thể gây lo lắng cho các bậc cha mẹ nhưng thường không liên quan đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Tuy nhiên, nếu trẻ thường xuyên gặp phải các cơn khóc lặng, việc thăm khám bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn, đồng thời nhận được sự tư vấn cần thiết.
Nhận biết cơn khóc lặng ở trẻ nhỏ là một kỹ năng quan trọng giúp cha mẹ chăm sóc con một cách tốt nhất. Khi trẻ khóc lặng, hệ thần kinh của trẻ tác động đến nhịp tim và nhịp thở, khiến cả hai chậm lại trong một khoảng thời gian ngắn.
Kết quả là, bé trở nên xanh tím hoặc nhợt nhạt. Mặc dù tình trạng này có thể gây lo lắng cho các bậc phụ huynh nhưng rất may là cơn khóc lặng không nguy hiểm cũng như không gây tổn thương lâu dài.
Các cơn khóc lặng thường kết thúc trong vòng 30 - 60 giây, sau đó bé sẽ thở lại và bắt đầu khóc thành tiếng, da cũng hồng hào trở lại. Đây là phản xạ của cơ thể khi có kích thích khó chịu mà không phải hành vi phản kháng có ý thức của trẻ.
Có hai dạng cơn khóc lặng chính: Cơn xanh tím và cơn nhợt nhạt. Cơn xanh tím là dạng phổ biến nhất, thường xuất hiện khi trẻ bực bội hoặc cáu giận. Trong cơn xanh tím, trẻ sẽ hít vào một hơi thật sâu, sau đó nín thở, dẫn đến tình trạng xanh tím, đặc biệt là vùng quanh miệng. Dạng cơn này thường xảy ra khi trẻ cảm thấy khó chịu hoặc bị kích thích mạnh mẽ.
Ngược lại, cơn nhợt nhạt thường ít gặp hơn, có thể xảy ra khi trẻ trải qua một cú sốc đột ngột hoặc đau đớn. Trong cơn nhợt nhạt, trẻ sẽ trở nên nhợt nhạt, có thể mất ý thức trong thời gian ngắn.
Phần lớn trẻ em sẽ tự thoát khỏi các cơn khóc lặng khi được 4 - 8 tuổi. Điều này cho thấy rằng tình trạng khóc lặng thường là biểu hiện tạm thời, sẽ giảm dần khi trẻ lớn lên. Trẻ bị co giật trong thời gian cơn khóc lặng không có nguy cơ bị bệnh co giật nhiều hơn các trẻ khác, điều này giúp cha mẹ yên tâm hơn về tình trạng sức khỏe của con mình.
Một vấn đề cần lưu ý là cơn khóc lặng có thể bị nhầm lẫn với cơn động kinh, do trong một số trường hợp, hai tình trạng này khá giống nhau. Tuy nhiên, có một số gợi ý giúp cha mẹ phân biệt giữa hai trạng thái này.
Trong co giật do động kinh, trẻ có thể xanh tím nhưng chỉ xanh tím trong và sau cơn co giật, không xanh tím trước khi co giật như trong cơn khóc lặng. Hơn nữa, đại tiểu tiện không tự chủ thường gặp trong co giật do động kinh nhưng rất hiếm gặp ở trẻ khóc lặng.
Cách xử lý khi trẻ khóc lặng là một kỹ năng quan trọng mà các bậc phụ huynh nên nắm vững để đảm bảo an toàn cho con, từ đó duy trì sự bình tĩnh trong các tình huống căng thẳng. Đầu tiên, điều quan trọng nhất là phụ huynh không nên hoảng loạn.
Hãy nhớ rằng cơn khóc lặng thường sẽ kết thúc trong vòng một phút. Khi trẻ bắt đầu có dấu hiệu của cơn khóc lặng, phụ huynh nên đặt trẻ nằm nghiêng và theo dõi cho đến khi cơn kết thúc.
Điều này giúp giữ cho đường thở của trẻ thông thoáng, ngăn ngừa tình trạng nghẹt thở nếu trẻ có biểu hiện co giật. Không nên đưa bất kỳ vật gì vào miệng trẻ, kể cả ngón tay, vì điều này có thể gây nguy hiểm mà không giúp cải thiện tình hình.
Nếu trẻ bắt đầu có các cử động co giật, phụ huynh nên giữ đầu, tay và chân của trẻ, đảm bảo trẻ không chạm vào các vật cứng hay sắc nhọn để tránh bị chấn thương. Tuy nhiên, cần lưu ý không lay gọi, lắc người hay hắt nước vào trẻ, vì những hành động này không giúp làm ngừng cơn khóc lặng mà có thể gây thêm tổn thương hoặc sợ hãi cho trẻ.
Hãy để cơn khóc lặng tự kết thúc tự nhiên. Trong lúc này, trấn an trẻ em và người lớn có mặt tại hiện trường rằng cơn khóc lặng không có gì nguy hiểm, sẽ sớm kết thúc, giúp mọi người xung quanh duy trì sự bình tĩnh, hỗ trợ tinh thần cho nhau.
Mặt khác, cha mẹ nên tạo một môi trường sống an toàn, yêu thương và ít căng thẳng cho trẻ. Điều này giúp giảm thiểu các tác nhân gây kích thích mạnh mẽ, có thể dẫn tới cơn khóc lặng.
Đồng thời, việc xây dựng cho trẻ một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đảm bảo giấc ngủ của trẻ và sự quan tâm chăm sóc đều đặn cũng là những yếu tố quan trọng giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, giảm nguy cơ gặp phải các cơn khóc lặng.
Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về cách xử lý khi trẻ khóc lặng. Tình trạng khóc lặng ở trẻ em là một hiện tượng phức tạp với nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, cha mẹ cần bình tĩnh để hỗ trợ con tốt nhất trong cơn.
Dược sĩ Đại học Nguyễn Tuấn Trịnh
Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.