Cẩn thận với độc tính của Streptomycin khi điều trị bệnh và cách phòng ngừa

Streptomycin, một trong những loại kháng sinh hàng đầu, đã giúp đối phó với nhiều bệnh nhiễm trùng. Tuy nhiên, Streptomycin cũng có thể có những độc tính khi sử dụng. Bài viết này của Nhà thuốc Long Châu sẽ đi sâu vào những khía cạnh độc tính của Streptomycin và cách sử dụng nó một cách an toàn.

Streptomycin là thuốc gì?

Streptomycin là một loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm aminoglycoside, có khả năng tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh bằng cách ngăn chặn quá trình tổng hợp protein của chúng. Streptomycin được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, như:

• Bệnh lao: Streptomycin là một trong những thuốc kháng lao đầu tiên được phát hiện và sử dụng. Tuy nhiên, do sự kháng thuốc của vi khuẩn lao, Streptomycin hiện nay chỉ được dùng làm thuốc bổ sung cho các trường hợp lao đa kháng thuốc, khi các thuốc khác không hiệu quả hoặc không thể sử dụng.
• Nhiễm khuẩn Mycobacterium: Streptomycin cũng có thể điều trị các bệnh nhiễm trùng do các loại vi khuẩn Mycobacterium khác ngoài vi khuẩn lao, như Mycobacterium avium complex (MAC), Mycobacterium kansasii, Mycobacterium marinum và Mycobacterium ulcerans.
• Hạ cam: Streptomycin giúp ngăn ngừa và điều trị các biến chứng nguy hiểm bệnh hạ cam như viêm phổi, viêm màng não và viêm mạch máu.
• U hạch bẹn: Streptomycin có thể giảm triệu chứng và nguy cơ biến chứng của bệnh u hạch bẹn, như viêm phổi, viêm gan, viêm thận và viêm tim.
• Bệnh Brucella: Streptomycin thường được kết hợp với các thuốc khác như doxycycline hoặc rifampicin để điều trị các biến chứng của bệnh Brucella, như viêm khớp, viêm gan, viêm tinh hoàn và viêm màng não
• Bệnh lậu: Streptomycin có thể ngăn ngừa và điều trị các biến chứng của bệnh lậu như viêm phần phụ, viêm tinh hoàn, viêm khớp và viêm màng não.
• Viêm màng trong tim: Streptomycin cũng có thể điều trị viêm màng trong tim, một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, có thể ảnh hưởng đến chức năng của tim. Streptomycin thường được kết hợp với các thuốc khác, như penicillin hoặc vancomycin, để điều trị viêm màng trong tim do các loại vi khuẩn nhạy cảm, như Streptococcus và Enterococcus.

Độc tính của Streptomycin là gì?

Streptomycin là một loại kháng sinh có tác dụng diệt khuẩn, tuy nhiên thuốc này cũng có một số độc tính với cơ thể người, đặc biệt là với thính giác và thận.

Streptomycin có thể gây ra các tổn thương ở các tế bào thần kinh thính giác, dẫn đến các triệu chứng:

• Rối loạn tiền đình, gây chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa, mất thăng bằng.
• Ốc tai bị tổn thương, gây ù tai, giảm thính lực và điếc không hồi phục. Điếc có thể xảy ra ngay sau khi tiêm thuốc hoặc sau một thời gian dài. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp và học tập của người bệnh.

Một số độc tính của Streptomycin gây hại cho thận là:

• Viêm thận cấp tính, gây đau lưng, sốt, tiểu ít, tiểu nhiều, tiểu ra máu, protein niệu, sưng mặt, sưng chân.
• Suy thận cấp tính, gây giảm lượng nước tiểu, tăng ure máu, tăng creatinin máu, tăng kali máu, giảm natri máu, giảm canxi máu, tăng acid uric máu, tăng acid lactic máu, tăng độ acid của máu. Suy thận cấp tính có thể dẫn đến suy hô hấp, suy tim, suy não, suy gan, suy tuần hoàn và tử vong.

Ngoài ra, Streptomycin cũng có thể gây dị ứng, mày đay, ban da, viêm da tróc vảy, viêm miệng, sốc phản vệ.

Cần làm gì khi sử dụng quá liều Streptomycin?

Khi bị trúng độc tính của Streptomycin do dùng thuốc quá liều, bạn cần làm những việc sau:

• Ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức và báo cho bác sĩ biết tình trạng của bạn. Bác sĩ sẽ điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi thuốc khác cho bạn.
• Thực hiện các xét nghiệm máu, nước tiểu và thính lực để kiểm tra mức độ độc tính của thuốc và tình trạng sức khỏe của bạn. Bác sĩ sẽ theo dõi và can thiệp kịp thời nếu có biến chứng nghiêm trọng.
• Uống nhiều nước để giúp thận loại bỏ thuốc ra khỏi cơ thể. Bạn có thể sử dụng oresol để cung cấp chất điện giải cho cơ thể.
• Nếu bạn bị ảnh hưởng đến thần kinh, bạn cần nghỉ ngơi và tránh các hoạt động gây căng thẳng hoặc kích thích. Bạn cũng có thể dùng các thuốc chống co giật, chống đau đầu hoặc chống buồn nôn theo chỉ định của bác sĩ.
• Nếu gây hại tới thính giác, bạn cần tránh tiếp xúc với tiếng ồn lớn hoặc âm thanh bất thường. Bạn cũng có thể dùng các thuốc chống viêm hoặc chống chóng mặt theo hướng dẫn.
• Nếu ảnh hưởng đến thận, bạn nên kiêng ăn các thực phẩm giàu protein, muối hoặc kali. Bạn cũng có thể dùng các thuốc chống viêm, chống đông máu hoặc chống suy thận theo chỉ định của chuyên gia.

Cách phòng ngừa độc tính của Streptomycin

Để phòng ngừa độc tính của Streptomycin, bạn cần tuân thủ những nguyên tắc sau:

Chỉ sử dụng Streptomycin theo chỉ định của bác sĩ

Bạn không nên tự ý sử dụng Streptomycin mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Nếu có bất kỳ vấn đề nào phát sinh, bạn nên liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn và điều trị thích hợp. Bạn cũng cần xét nghiệm máu, nước tiểu và kiểm tra thính lực trước và trong quá trình sử dụng Streptomycin để theo dõi tình trạng sức khỏe và điều chỉnh liều lượng phù hợp.

Không vượt quá liều lượng và thời gian sử dụng Streptomycin

Khi sử dụng Streptomycin, bạn cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, đồng thời cần theo dõi các triệu chứng của bất kỳ phản ứng phụ nào của thuốc. Bạn không nên tăng liều lượng hoặc kéo dài thời gian sử dụng Streptomycin mà không có sự đồng ý của bác sĩ. Bạn cũng không nên ngừng sử dụng thuốc đột ngột mà không có sự hướng dẫn của đội ngũ y tế.

Tránh sự tương tác của Streptomycin với các loại thuốc khác

Bạn cần thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng, bao gồm cả các loại thuốc không kê đơn, thuốc thảo dược và thuốc bổ. Bạn cần tránh sử dụng Streptomycin cùng với các loại thuốc có thể tăng cường hoặc giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra các tác dụng phụ độc hại. 

Một số loại thuốc có thể tương tác với Streptomycin là: Các loại kháng sinh khác, các loại thuốc chống đông máu, các loại thuốc chống co giật, các loại thuốc chống viêm, các loại thuốc chống ung thư, các loại thuốc điều trị bệnh tim và huyết áp, các loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường và các loại thuốc ảnh hưởng đến thận và thính giác .

Trước khi chọn sử dụng Streptomycin, việc hiểu rõ về độc tính của nó là rất quan trọng. Bài viết này của nhà thuốc Long Châu đã mang lại cái nhìn toàn diện về các khía cạnh độc tính của Streptomycin, giúp bạn có nhiều thông tin hữu ích hơn để chăm sóc sức khỏe bản thân. Bạn có thể liên hệ với các chuyên gia y tế để đảm bảo rằng việc sử dụng thuốc của bạn là an toàn và hiệu quả.

Xem thêm:

• Kháng kháng sinh là gì? Biện pháp hạn chế tình trạng này
• Khi nào nên sử dụng thuốc mỡ kháng sinh bôi ngoài da?