Cảnh báo mối lo ngại về an toàn thực phẩm trong và sau ngập lụt

Trong thời gian gần đây, các tỉnh thành miền Bắc, bao gồm Thủ đô Hà Nội, đã trải qua những trận mưa lớn kèm theo bão số 3, gây ngập lụt nghiêm trọng tại nhiều nơi. Sự ngập lụt không chỉ gây ra thiệt hại về cơ sở hạ tầng và tài sản, mà còn đặt ra những nguy cơ tiềm tàng về sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là vấn đề an toàn thực phẩm. Khi mực nước lũ dâng cao, việc bảo vệ và đảm bảo thực phẩm an toàn trở thành mối lo ngại lớn, nhất là ở các khu vực nông thôn và miền núi.

Mối lo ngại về an toàn thực phẩm sau ngập lụt

Khi lũ lụt xảy ra, điều kiện sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nước lũ thường mang theo nhiều vi sinh vật có hại, chất thải từ nông nghiệp, công nghiệp và thậm chí cả động vật chết, gây ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm. 

Các loại thực phẩm dễ bị ôi thiu, nhiễm nấm mốc, sinh độc tố khi tiếp xúc với nước lũ. Đây là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa và ngộ độc thực phẩm. Ngoài ra, tình trạng mất điện trong và sau khi lũ lụt làm giảm khả năng bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh, tạo thêm điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi.

Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), một trong những biện pháp phòng ngừa quan trọng nhất trong mùa mưa bão là tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm, thủy sản chết bệnh, chết không rõ nguyên nhân để chế biến thực phẩm. Việc ăn chín, uống chín được khuyến cáo nhằm giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Nguồn nước sử dụng để ăn uống và chế biến thực phẩm cũng dễ bị ô nhiễm bởi các chất bẩn từ nước lũ. Đối với những vùng không có nước sạch, việc sử dụng hóa chất sát khuẩn theo hướng dẫn của ngành y tế là cần thiết để đảm bảo nước sạch cho sinh hoạt.

Lưu ý bảo đảm an toàn thực phẩm sau lũ lụt

Sau khi lũ rút, người dân cần chú trọng ăn uống đủ chất dinh dưỡng, thực hiện ăn chín, uống chín để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền nhiễm. Bên cạnh đó, cần vệ sinh và khử khuẩn môi trường sống cũng như nguồn nước sử dụng theo đúng khuyến cáo của cơ quan chức năng. Việc này giúp giảm thiểu nguy cơ bệnh tật từ thực phẩm và nước uống bị ô nhiễm.

Những mẹo giúp bảo đảm thực phẩm an toàn khi xảy ra lũ lụt

Để đảm bảo an toàn thực phẩm trong tình huống lũ lụt, người dân cần có kế hoạch chuẩn bị trước:

• Di chuyển thực phẩm và nhu yếu phẩm lên cao: Nếu đang ở khu vực có nguy cơ ngập lụt, nên di chuyển thực phẩm lên khu vực cao hơn và bảo quản trong các hộp đựng an toàn, chống nước.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách: Sử dụng hộp cách nhiệt hoặc túi đá lạnh để giữ thực phẩm tươi khi mất điện.
• Chuẩn bị đồ dùng thiết yếu: Dự trữ nước đóng chai, thực phẩm khô như lương khô, bánh dinh dưỡng cùng các sản phẩm khử trùng và nước rửa tay để sử dụng khi cần thiết.

5 nguyên tắc bảo đảm an toàn thực phẩm sau lũ lụt

Sau khi lũ lụt, người dân nên áp dụng các biện pháp sau để đảm an toàn thực phẩm:

• Bảo quản thực phẩm an toàn: Chỉ sử dụng thực phẩm được bảo quản ở nhiệt độ an toàn, không tiếp xúc với nước lũ và không bị hư hỏng.
• Vệ sinh và khử trùng: Tất cả các bề mặt, dụng cụ nấu ăn và thiết bị bảo quản thực phẩm tiếp xúc với nước lũ cần được làm sạch và khử trùng trước khi sử dụng lại. Rửa sạch tay khi chế biến đồ ăn và sau khi đi vệ sinh. Sử dụng nước rửa tay khô hoặc cồn rửa tay nếu không có nước sạch và xà phòng.
• Vứt bỏ thực phẩm không an toàn: Bất kỳ thực phẩm nào tiếp xúc với nước lũ, dù trông có vẻ an toàn, đều có nguy cơ nhiễm độc và cần phải vứt bỏ.
• Xử lý nước trước khi sử dụng: Nếu nguồn nước không đảm bảo, cần sử dụng các biện pháp khử trùng bằng clo hoặc iốt theo hướng dẫn.
• Ăn chín uống sôi: Trong mọi trường hợp, hãy ưu tiên nấu chín thực phẩm, ăn ngay khi vừa nấu và tránh lưu trữ lâu.

Nguy cơ mất an toàn thực phẩm trong và sau ngập lụt là rất lớn, đặc biệt khi nước lũ ô nhiễm có thể xâm nhập vào thực phẩm, nguồn nước và các bề mặt tiếp xúc. Để bảo vệ sức khỏe, người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc vệ sinh an toàn thực phẩm, xử lý nước và thực phẩm đúng cách. Chính việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa này sẽ giúp giảm thiểu mối lo ngại về an toàn thực phẩm trong và sau ngập lụt.