Cảnh giác với bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em

Viêm xoang là tình trạng bệnh lý gặp nhiều ở trẻ em khi niêm mạc mũi và các xoang cạnh mũi bị viêm. Nếu không được phòng ngừa sớm, trẻ rất dễ nhiễm bệnh, thậm chí có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây viêm xoang cấp ở trẻ em

Để chủ động phòng tránh viêm xoang cấp ở trẻ em, phụ huynh cần nắm rõ những nguyên nhân có thể gây ra căn bệnh này. Ngoài ra, việc tìm hiểu các triệu chứng của bệnh cũng giúp cha mẹ nhận biết bệnh tình của trẻ dễ dàng hơn.

Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ bị viêm xoang cấp như:

• Viêm mũi dị ứng;
• Viêm đường hô hấp trên;
• Bất thường về hốc mũi (gồm quá phát cuốn mũi, vẹo vách ngăn mũi, quá phát VA vòm, VA vòi…);
• Suyễn;
• Suy giảm miễn dịch (thường gặp ở trẻ có cha mẹ bị AIDS).

Trẻ gặp các tình trạng trên trong thời gian dài sẽ bị phù nề niêm mạc mũi, dẫn đến tắc lỗ thông mũi xoang và ứ đọng dịch trong xoang.

Triệu chứng của bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em

Các triệu chứng thường gặp của bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em như sau:

• Dịch mũi bị đặc, màu xanh hoặc vàng, dịch mũi có mùi tanh.
• Hơi thở có mùi hôi, thở khò khè.
• Ho có đàm, dịch đàm chảy xuống họng thanh quản.
• Trẻ có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao phụ thuộc vào mức độ bội nhiễm phối hợp với viêm amidan.
• Quấy khóc vì bị nghẹt mũi, trẻ phải há mồm mới thở được.
• Nếu khám nội soi mũi cho trẻ sẽ phát hiện khe mũi hai bên chứa nhiều dịch nhầy, đặc, chảy từ vị trí cửa mũi sau xuống họng. Ngoài ra, niêm mạc cuốn mũi giữa và cuốn mũi dưới bị phù nề. Vòm mũi họng VA được phát hiện quá phát, che lấp cửa mũi sau, có trường hợp đè vào vòi Eustache.

Phương pháp điều trị bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em

Trẻ em rất dễ mắc viêm mũi họng cấp tính do virus. Điều này hoàn toàn bình thường vì nó giúp hình thành hệ miễn dịch của trẻ sau này. Đa số các trường hợp viêm mũi họng này có thể tự khỏi trong vòng 10 ngày mà không cần áp dụng phương pháp điều trị đặc hiệu nào. Chỉ 5% trong số đó có thể bị bội nhiễm và trở thành bệnh viêm mũi xoang cấp nhiễm khuẩn.

Thuốc điều trị viêm xoang cấp tính

Việc sử dụng kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ là lãng phí. Thậm chí, nó còn làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh và đôi khi có thể gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm như dị ứng kháng sinh. Theo Tây y, để điều trị viêm xoang cấp ở trẻ em, bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc trị viêm xoang tùy theo tình trạng bệnh như sau:

• Thuốc kháng sinh: Nếu trẻ bị viêm xoang do nhiễm khuẩn thì dùng thuốc kháng sinh sẽ có hiệu quả, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Nếu sau 3 - 5 ngày mà triệu chứng bệnh không thuyên giảm, bác sĩ có thể sẽ đổi sang loại kháng sinh khác.
• Thuốc dị ứng: Nếu trẻ bị viêm xoang do dị ứng dẫn thì cần dùng thuốc kháng histamin và các loại thuốc dị ứng khác.

Cha mẹ cần lưu ý rằng viêm xoang do virus thường sẽ tự hết mà không cần điều trị. Những loại thuốc dùng trong trường hợp này đa phần chỉ nhằm mục đích làm giảm triệu chứng bệnh. Một số loại thuốc phổ biến để giảm đau là acetaminophen hay ibuprofen.

Vì không dễ xác định nguyên nhân gây bệnh là do virus hay vi khuẩn nên một số bác sĩ sẽ không kê thuốc kháng sinh ngay mà yêu cầu bệnh nhân đợi vài ngày xem bệnh có tự hết được không. Nhờ vậy mà bệnh nhân sẽ tránh được việc dùng kháng sinh khi chưa cần thiết.

Các biện pháp hỗ trợ điều trị bệnh viêm xoang

Bên cạnh việc cân nhắc sử dụng thuốc cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý giúp con thực hiện những biện pháp sau để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh:

• Cho trẻ ăn nhiều rau quả và uống nhiều nước để tránh mất nước, đồng thời làm loãng dịch mủ trong xoang.
• Rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý để làm sạch mũi, giữ độ ẩm cho xoang và mũi, làm giảm cảm giác khó chịu của trẻ.
• Xông mũi họng bằng tinh dầu giúp kháng khuẩn, khơi thông đường thở, giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
• Lấy khăn hoặc túi để chườm ấm nhẹ nhàng lên mũi, má, mắt trẻ để giúp giảm đau tại các vùng trên mặt.

Cách phòng tránh bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em

Một số biện pháp rất đơn giản sau đây có thể góp phần phòng ngừa bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em, giảm nguy cơ mắc bệnh ở trẻ:

Rửa mũi họng thường xuyên

Sau khi trẻ từ bên ngoài về nhà hoặc tiếp xúc với khói bụi, cha mẹ hãy xịt rửa mũi cho trẻ và cho trẻ súc họng bằng nước muối sinh lý để giữ độ ẩm và làm sạch đường hô hấp.

Dùng máy tạo độ ẩm

Một chiếc máy tạo độ ẩm trong thời tiết khô hanh sẽ giúp tránh tình trạng không khí khô kích thích các xoang và gây nhiễm trùng. Phụ huynh lưu ý thường xuyên vệ sinh máy để ngăn nấm mốc phát triển.

Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, hải sản, bụi, nấm,...

Không để nước lọt vào xoang

Nước ở ngoài môi trường thường chứa nhiều vi khuẩn hoặc hóa chất, nếu lọt vào xoang sẽ dễ gây viêm nhiễm cho trẻ.

Vệ sinh cá nhân và môi trường sống

Rửa tay sạch là thói quen tốt mà cha mẹ nên hướng dẫn trẻ thực hành thường xuyên. Tay không sạch thì nguy cơ mắc nhiều loại bệnh sẽ cao hơn. Việc giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sẽ tránh được nhiều nhân tố gây bệnh, đặc biệt là các bệnh liên quan đến đường hô hấp - yếu tố dẫn đến viêm xoang.

Hạn chế tiếp xúc với nơi mầm bệnh dễ lây lan

Không để trẻ tiếp xúc với người bị cảm lạnh hoặc người có vấn đề về đường hô hấp trên, tránh nơi đông người và dễ lây bệnh như bệnh viện, trường học, tòa nhà văn phòng, rạp chiếu phim, đường phố đông đúc, trung tâm thương mại... Khi phải đến những nơi này, phụ huynh cần cho trẻ đeo khẩu trang.

Thực hiện tiêm chủng đầy đủ

Một số bệnh như cảm cúm, cảm lạnh, dị ứng... có thể gây ra viêm xoang nên việc tiêm ngừa cũng là biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh viêm xoang.

Bài viết trên đây đã giúp cha mẹ hình dung cơ bản về bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em. Việc quan sát trẻ thường xuyên để nắm bắt dấu hiệu của bệnh rất quan trọng, giúp bác sĩ chẩn đoán đúng tình trạng bệnh. Qua đây, nhiều bậc phụ huynh cũng có thể tìm thấy cho con thông tin về cách thức điều trị và phòng tránh bệnh viêm xoang cấp.

Xem thêm: Cảnh giác với bệnh viêm xoang cấp ở trẻ em