Cấu tạo tuyến lệ và những bệnh thường gặp

Tuyến lệ là gì? Tuyến lệ nằm ở đâu? Tuyến lệ là tuyến nằm ở hốc mắc giúp tạo ra những giọt lệ hay còn gọi là nước mắt. Để hiểu rõ hơn về tuyến lệ, hãy cùng chúng tôi theo dõi thông tin chi tiết dưới đây.

Tuyến lệ là gì?

Tuyến lệ hình thành từ hệ xương của mắt, bắt đầu từ rãnh mũi và nằm giữa mầm mũi ngoài và mầm của hàm trên, gồm hai loại chính là tuyến lệ chính và tuyến lệ phụ. Tuyến lệ chính nằm ở giữa hố lệ của thành xương hốc mắt và nhãn cầu, chia thành tuyến nước mắt hốc và tuyến nước mắt mi.

Khi mắt bị kích thích hoặc xúc động, tuyến nước mắt sẽ tiết nhiều nước mắt, dẫn đến hiện tượng chảy nước mắt. Trong trường hợp kích động mạnh, viêm, hoặc tiếp xúc với bụi kết mạc, lượng nước mắt tiết ra nhiều hơn và gây chảy nước mắt.

Tuyến lệ cũng như đôi mắt đóng vai trò quan trọng trong tổng thể của khuôn mặt, mang lại sự thẩm mỹ và giúp quan sát thế giới xung quanh. Bảo vệ tuyến lệ và đôi mắt là vấn đề quan trọng. Trong cuộc sống hàng ngày, việc sử dụng kính bảo hộ khi di chuyển giúp đảm bảo an toàn cho mắt.

Tuyến lệ phụ bao gồm nhiều tuyến lệ nhỏ dưới kết mạc. Dịch tiết nước mắt từ phần trước mắt sẽ chảy theo ống lệ xuống dưới phần xoang mũi, giữ giác mạc luôn ướt và chống nhiễm trùng nhẹ. Dịch tiết này cũng chứa chất diệt khuẩn nhỏ giúp duy trì sự an toàn cho mắt.

Vai trò của tuyến lệ

Khoang mắt ở trên và dưới mỗi con mắt đều chứa một tuyến lệ, có hình dạng tròn dẹt và kích thước tương đương hạt đậu. Nhiệm vụ chính của tuyến lệ là sản xuất nước mắt. Tuyến lệ luôn được trang bị "ống thoát nước" để nước mắt chảy ra bề mặt con mắt, giữ cho giác mạc và kết mạc luôn duy trì trạng thái ướt. Nước mắt cũng có khả năng trào ra mạnh mẽ, giúp rửa sạch bụi bẩn lọt vào mắt và đồng thời có tác dụng sát trùng. Vì vậy, nước mắt có thể được coi như một "người bảo vệ" tự nhiên cho mắt.

Tuyến lệ tiết ra nước mắt

Trong tình trạng bình thường, tuyến lệ thường chỉ tiết ra một lượng nhỏ nước mắt. Khi thức dậy trong khoảng 16 giờ, lượng nước mắt tiết ra có thể là khoảng 0.5 - 0.6g. Khi chúng ta ngủ, mắt nhắm lại và tuyến lệ tạm ngừng hoạt động.

Mỗi mắt của chúng ta đều có những lỗ nhỏ để thu thập nước mắt, sau đó nước mắt sẽ thông xuống mũi và chảy ra ngoài kèm theo nước mũi.

Khi cơ thể mệt mỏi, có thể tích tụ quá nhiều CO2, kích thích thần kinh phản xạ và gây ngáp. Đồng thời, việc trút khối khí từ miệng sẽ tạo áp lực trong miệng, ảnh hưởng đến khoang mũi. Áp lực này tạm thời có thể ngăn chặn đường thoát của nước mắt, làm cho nước mắt từ tuyến lệ tràn vào mắt. Khi cơ thể mệt mỏi hoặc buồn bã, do máu dồn lên các dây thần kinh ức chế tuyến lệ gây trào nước mắt, khóc.

Tuyến lệ và nước mắt có lợi cho cơ thể

Tuyến lệ và nước mắt không chỉ là những yếu tố không thể thiếu mà còn mang đến nhiều lợi ích cho cơ thể. Ngoài khả năng biểu đạt cảm xúc, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đôi mắt khỏi sự xâm hại của vi khuẩn và vật lạ. Chúng thực hiện nhiệm vụ khử độc và diệt khuẩn, đặc biệt khi chúng ta chớp mắt, mí mắt lấy một ít chất lỏng từ tuyến lệ để làm ướt và làm sạch giác mạc. Việc giữ giác mạc luôn ẩm giúp tránh tình trạng khô mắt, điều này có thể dẫn đến tình trạng mù lòa, đặc biệt là đối với những người làm việc thường xuyên với máy tính. Do đó, việc chớp mắt thường xuyên là quan trọng.

Khi mắt được làm ướt, chất lỏng từ tuyến lệ không chỉ giúp rửa sạch bụi bẩn trên giác mạc mà còn có tác dụng tẩy sạch vi khuẩn có hại. Tuyến lệ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của mắt. Thiếu nước mắt có thể dẫn đến mắt khô và nguy cơ mất khả năng nhìn, vì vậy, chúng ta cần đặc biệt chú ý và duy trì sự thoải mái cho tuyến lệ để bảo vệ đôi mắt của mình.

Các bệnh thường gặp liên quan đến tuyến lệ

Tuyến lệ đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe của đôi mắt. Trong trường hợp không biết cách vệ sinh và bảo quản tuyến lệ, có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe về mắt sau:

Tắc tuyến lệ

Tắc tuyến lệ là một trong những bệnh lý phổ biến và thường gặp ở nhiều người, đặc biệt là tùy thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân. Bệnh xảy ra khi hệ thống dẫn nước mắt của mắt gặp tình trạng tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn.

Hiện tượng này dẫn đến việc nước mắt không thể chảy bình thường gây ra tình trạng chảy nước mắt liên tục. Điều này có thể gây kích ứng và tăng nguy cơ nhiễm trùng mắt mãn tính. Trong trường hợp tắc tuyến lệ hoàn toàn, có khả năng điều trị và bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể của tình trạng tắc nghẽn.

Nhóm đối tượng thường xuyên mắc bệnh lý này thường là trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh, được biết đến là tắc lệ đạo ở trẻ sơ sinh. Do đó, các bậc phụ huynh cần đặc biệt chú ý và nhận biết các triệu chứng của bệnh để có thể thực hiện điều trị kịp thời cho con em mình.

Viêm tuyến lệ

Viêm tuyến lệ là một tình trạng gây ra bởi việc viêm nhiễm của tuyến nước mắt. Viêm tuyến lệ có thể xuất hiện dưới hai dạng: Viêm tuyến lệ cấp tính thường do nhiễm virus, vi khuẩn, và viêm tuyến lệ mãn tính thường xuất phát từ các rối loạn viêm không do nhiễm trùng. Các triệu chứng chủ yếu của bệnh bao gồm sưng ở phần bên ngoài của mí mắt trên, tấy đỏ, và đau. Bệnh nhân có thể cảm thấy đau ở vùng sưng cũng như xuất hiện sưng bạch huyết ở phía trước tai.

Nếu không giải quyết kịp thời, viêm tuyến lệ có thể ảnh hưởng đến tổ chức của hốc mắt và tạo áp lực lên mắt. Điều này có thể dẫn đến méo mó thị lực gây hại cho hốc mắt và gây tổn thương cho mắt. Khi phát hiện các dấu hiệu của viêm tuyến lệ người bệnh nên ngay lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

Ung thư tuyến lệ

Ung thư tuyến lệ xảy ra khi có sự xuất hiện của các khối u ở tuyến lệ và triệu chứng đặc trưng của bệnh là chảy nước mắt sống. Đây là tình trạng mắt tự chảy nước mà không có bất kỳ kích thích nào. Bệnh nhân thường trải qua cảm giác mắt ẩm ướt, chảy nước mắt không kiểm soát.

Ung thư tuyến lệ là một bệnh lý nguy hiểm, vì vậy khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh, người bệnh không nên chủ quan. Hiện nay, ung thư tuyến lệ không còn là một căn bệnh xa lạ, mà ngày càng trở nên phổ biến và có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Do đó, cần lưu ý đặc biệt và khi gặp các triệu chứng bất thường thì điều quan trọng nhất là đặt lịch khám để được các bác sĩ thăm khám và chẩn đoán cụ thể.

Tuyến lệ có vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta. Không chỉ đóng vai trò trong việc điều hòa mắt, tuyến lệ còn mang lại nhiều lợi ích khác cho sự bảo vệ và duy trì sức khỏe của đôi mắt. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn. Trong trường hợp xuất hiện bất kỳ biểu hiện bất thường nào, khuyến khích liên hệ ngay với các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn chi tiết và chăm sóc sức khỏe.

Xem thêm: Có nên thông tuyến lệ cho trẻ sơ sinh hay không?