Chỉ định thở oxy ở trẻ sơ sinh và những điều cần biết về hội chứng suy hô hấp

Vậy hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh là gì? Chỉ định thở oxy ở trẻ sơ sinh mắc hội chứng suy hô hấp ra sao? Các thông tin mà Nhà thuốc Long Châu chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn đọc giải đáp các thắc mắc nêu trên.

Tổng quan về hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh

Hội chứng suy hô hấp là hội chứng rất hay gặp trong thời kỳ sơ sinh, đặc biệt là trong những ngày đầu sau sinh. Nguyên nhân là do trong giai đoạn này, phổi của trẻ chưa trưởng thành dẫn đến không sản xuất đủ chất surfactant - hoạt chất tạo nên tính hoạt động bề mặt, làm giảm diện tích bề mặt phế nang dành cho sự trao đổi khí và chức năng hô hấp của trẻ cũng chưa ổn định.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, so với trẻ sinh đủ tháng thì trẻ sinh non có nguy cơ gặp phải tình trạng suy hô hấp cao hơn. Không chỉ thường gặp ở trẻ sinh non, hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh còn có thể xuất hiện ở những trẻ có đặc điểm sau đây:

• Trẻ sinh gần đủ hoặc đã đủ tháng nhưng mẹ bị tiểu đường thai kỳ, không kiểm soát tốt trong quá trình mang thai.
• Anh/chị/em ruột của trẻ cũng từng mắc hội chứng này.
• Mẹ sinh mổ khi chưa có dấu hiệu chuyển dạ.
• Mẹ mang đa thai.
• Trẻ bị giảm tưới máu và thiếu oxy trong khi sinh.
• Trẻ sơ sinh bị hạ thân nhiệt hoặc không được ủ ấm sau sinh.

Theo đánh giá của các chuyên gia, suy hô hấp ở trẻ sơ sinh là hội chứng vô cùng nguy hiểm, có thể khiến trẻ phải đối mặt với nguy cơ tử vong cao nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời.

Triệu chứng và biến chứng của hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh

Hầu hết các triệu chứng của hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh có thể được phát hiện sớm, ngay khi trẻ chào đời. Tuy nhiên, một số triệu chứng của bệnh cũng có thể xuất hiện muộn trong khoảng 24 giờ sau sinh. Nhìn chung, trẻ bị suy hô hấp sẽ có các triệu chứng sau đây:

• Trẻ khó thở dữ dội và đột ngột, nhịp thở tăng nhanh.
• Cánh mũi của trẻ phập phồng, khi thở phát ra tiếng rên, thở khò khè do ngạt mũi.
• Trẻ có hiện tượng co kéo lồng ngực và cơ liên sườn, xương ức lõm xuống.
• Toàn thân tím tái, tim đập nhanh do trẻ bị thiếu oxy trầm trọng.
• Trẻ đổ nhiều mồ hôi.

Mặc dù suy hô hấp được xem là bệnh nguy hiểm song các triệu chứng của bệnh cũng khá giống với các triệu chứng của một số bệnh lý hô hấp và nhiễm trùng khác. Do vậy mà các bậc cha mẹ thường dễ nhầm lẫn và chủ quan. Hậu quả là dẫn đến sự chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị bệnh.

Theo các chuyên gia, việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị bệnh sẽ khiến trẻ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như xuất huyết não thất, suy tim, viêm ruột hoại tử, loạn sản phế quản phổi…

Phải làm sao khi trẻ sơ sinh bị suy hô hấp?

Như đã trình bày phía trên, suy hô hấp là hội chứng vô cùng nguy hiểm, chính vì thế ngay khi nhận thấy trẻ sơ sinh có bất cứ biểu hiện nào bất thường, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để thăm khám càng sớm càng tốt.

Đối với những trẻ được chẩn đoán là suy hô hấp, trẻ sẽ nhanh chóng được đưa đến phòng chăm sóc đặc biệt để điều trị tích cực nhằm cải thiện chức năng hô hấp cho trẻ và hạn chế tối đa di chứng. Các biện pháp điều trị chính áp dụng đối với trẻ bị suy hô hấp bao gồm:

• Thở áp lực dương liên tục qua mũi (NCPAP): Đây là biện pháp giúp phế nang duy trì trạng thái mở trong suốt quá trình trao đổi khí. Phương pháp này thường được áp dụng đối với những trẻ tự thở được.
• Liệu pháp oxy: Nếu trẻ sơ sinh bị thiếu hụt oxy, không chỉ riêng hoạt động của hệ hô hấp mà hoạt động của toàn bộ các quan trong cơ thể đều sẽ bị ảnh hưởng. Việc áp dụng liệu pháp oxy lúc này được chỉ định nhằm đưa oxy từ phổi đến các cơ quan khác trong cơ thể dưới sự hỗ trợ của máy thở hoặc NCPAP.
• Liệu pháp thay thế chất hoạt động bề mặt: Với liệu pháp này, bác sĩ sẽ đưa chất hoạt động bề mặt vào phổi của trẻ dưới sự hỗ trợ của một ống thông chuyên dụng. Trẻ sơ sinh sau đó sẽ được cung cấp thêm oxy thông qua máy thở. Tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hội chứng này mà số lần thực hiện sẽ có sự khác nhau giữa các trường hợp.

Chỉ định thở oxy ở trẻ sơ sinh mắc hội chứng suy hô hấp

Chỉ định thở oxy ở trẻ sơ sinh mắc hội chứng suy hô hấp ra sao? Đây vẫn luôn là chủ đề được nhiều độc giả quan tâm.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, trẻ sẽ có chỉ định thở oxy trong trường hợp:

• Trẻ bị tím tái và SpO2 dưới 92% hoặc PaO2 dưới 60mmHg.
• Trẻ có dấu hiệu co rút lồng ngực nặng và thở nhanh trên 70 lần/phút.

Các phương pháp cung cấp oxy khi bác sĩ chỉ định thở oxy ở trẻ sơ sinh mắc hội chứng suy hô hấp có thể kể đến như:

• Phương pháp cung cấp oxy thường: Oxy gọng mũi với lưu lượng 0,5 - 3 lít/phút, oxy mask với lưu lượng 6 - 8 lít/phút, thở oxy qua mũi nhựa với lưu lượng 5 - 8 lít/phút.
• Phương pháp cung cấp oxy nâng cao: Áp dụng đối với các trường hợp trẻ bị suy hô hấp cấp dùng phương pháp thở oxy thường nhưng kèm theo biểu hiện thở nhanh, co rút cơ hô hấp nghiêm trọng, da tím tái, SpO2 giảm xuống mức dưới 92% và/hoặc PaO2 dưới 60 mmHg. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định cho trẻ thở oxy qua mask có túi dự trữ 6 - 10 lít/phút đối với mask thở lại và mask không thở lại, thở áp lực dương qua mũi liên tục. Phương pháp này còn được áp dụng trong trường hợp đặt nội khí quản và thở máy thất bại với thở oxy qua mask hoặc khi trẻ không có khả năng tự thở.

Phòng ngừa hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh

Để phòng ngừa hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh, việc đầu tiên đó là cha mẹ cần chủ động giảm nguy cơ sinh non bởi sinh non là nguyên nhân chính khiến trẻ mắc hội chứng suy hô hấp. Các biện pháp giúp giảm nguy cơ sinh non có thể kể đến như:

• Duy trì cân nặng ở mức phù hợp trong từng giai đoạn thai kỳ theo khuyến cáo của các bác sĩ chuyên khoa sản.
• Hạn chế tối đa việc ăn đồ ngọt và thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý để dự phòng tiểu đường thai kỳ.
• Tránh khói thuốc lá, không sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích và đặc biệt không lạm dụng thuốc kê đơn. Trong trường hợp mẹ bầu không may bị ốm hay gặp bất cứ vấn đề sức khỏe nào bất thường, mẹ nên đi khám bác sĩ thay vì tự ý sử dụng thuốc điều trị.
• Trước và trong quá trình mang thai, chị em cần tuân thủ lịch tiêm phòng các bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm như rubella, uốn ván, cúm… theo hướng dẫn của bác sĩ.

Trong trường hợp buộc phải sinh sớm, bác sĩ có thể chỉ định mẹ bầu dùng thuốc giúp phổi của bé phát triển nhanh hơn nhằm tăng khả năng sản xuất chất hoạt động bề mặt, ngăn ngừa nguy cơ suy hô hấp xảy ra.

Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản xoay quanh hội chứng suy hô hấp cấp ở trẻ sơ sinh mà Nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp để chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng, với những chia sẻ hôm nay, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về hội chứng suy hô hấp và chỉ định thở oxy ở trẻ sơ sinh mắc hội chứng suy hô hấp. Nếu còn bất cứ băn khoăn nào xoay quanh chủ đề hôm nay, hãy để lại bình luận phía dưới bài viết để được giải đáp bạn nhé.