Chữa gan nhiễm mỡ bằng Đông y như thế nào?

Với quan niệm về sự cân bằng và phục hồi tự nhiên của cơ thể, Đông y đã phát triển ra các bài thuốc truyền thống để chữa trị gan nhiễm mỡ.

Bệnh gan nhiễm mỡ là như thế nào theo Đông y?

Đông y cho rằng triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ xuất hiện ở nhiều bệnh như huyễn vựng, đờm ẩm, đầu thống, ma mộc, hung tý,... và có nguyên nhân chủ yếu do cholesterol cao. Nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ bao gồm những điểm sau đây:

• Tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt, chất béo, rượu bia,... gây tải nặng cho cơ thể, làm cho gan không thể chuyển hóa hoàn toàn. Điều này dẫn đến tích tụ mỡ và gây bệnh.
• Tình trạng căng thẳng, áp lực tâm lý gây ra sự tắc nghẽn và sự suy giảm lưu thông của khí huyết, gây tổn thương cho gan. Với chức năng vận hóa bị suy giảm, gan không thể chuyển hóa mỡ hiệu quả, dẫn đến tích tụ mỡ và gây bệnh.
• Tiêu thụ quá nhiều thức ăn và đồ uống lạnh gây hại cho gan và hệ tiêu hóa. Điều này gây ra suy giảm chức năng chuyển hóa thủy thấp và chất dinh dưỡng. Kết quả là tích tụ mỡ và gây bệnh gan nhiễm mỡ.
• Suy giảm chức năng thận ở người lớn tuổi dẫn đến sự suy giảm khả năng chuyển hóa, làm cho mỡ tích tụ và gây bệnh gan nhiễm mỡ.
• Sự tắc nghẽn và tình trạng khó lưu thông của khí huyết gây ra tích tụ mỡ và hình thành trọc tà, làm tăng mức cholesterol.

Với những nguyên nhân trên, Đông y cho rằng bệnh gan nhiễm mỡ có thể được phòng ngừa và điều trị bằng cách thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, giảm tiêu thụ chất béo và đồ ngọt, duy trì một cân bằng tinh thần và tăng cường hoạt động thể chất.

Ưu nhược điểm khi chữa gan nhiễm mỡ bằng Đông y

Việc sử dụng phương pháp Đông y để điều trị gan nhiễm mỡ là một lựa chọn phổ biến được nhiều người tin dùng. Tuy nhiên, giống như phương pháp điều trị theo phương Tây, việc sử dụng thuốc Đông y cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng:

Ưu điểm khi chữa gan nhiễm mỡ bằng Đông y

Thành phần của thuốc là các loại thảo dược tự nhiên, do đó ít gây ra tác dụng phụ. Bên cạnh đó, việc loại bỏ thuốc khỏi cơ thể nhanh chóng và dễ dàng hơn, giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe, bảo vệ và tăng cường chức năng gan.

Thuốc có chứa các chất chống oxy hóa với nồng độ cao, có khả năng giảm quá trình peroxide hóa lipid trong gan, từ đó giảm áp lực và tăng cường chức năng gan, giúp gan phục hồi nhanh chóng hơn.

Nhược điểm khi chữa gan nhiễm mỡ bằng Đông y

Việc sử dụng thuốc Đông y để điều trị gan nhiễm mỡ yêu cầu thời gian dài để đạt được kết quả tốt nhất.

Phương pháp này chỉ phù hợp với các trường hợp bệnh ở giai đoạn đầu. Trong trường hợp đã tiến triển thành giai đoạn nặng, cần kết hợp điều trị theo phương pháp Tây y dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Các bài thuốc chữa gan nhiễm mỡ bằng Đông y

Do Đông y coi gan nhiễm mỡ là một tình trạng có nhiều thể lâm sàng khác nhau, việc điều trị bệnh cũng cần dựa trên phân loại này.

Theo quan niệm Đông y, gan nhiễm mỡ được chia thành nhiều thể lâm sàng khác nhau, và việc điều trị cần tuân theo phân loại này. Dưới đây là một số bài thuốc Đông y phổ biến được sử dụng để trị liệu:

Thể đàm ứ trở lạc, can khí uất kết

Biểu hiện của bệnh: Có tức ngực, khó chịu, mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn, đau tức hạ sườn phải, lưỡi màu rêu hoặc đỏ sẫm, và gan sưng to.

Phương pháp điều trị: Lợi can lý khí và hóa đàm.

Thuốc điều trị: Kết hợp các vị thuốc Đông y trị gan nhiễm mỡ như sài hồ, chỉ xác, cam thảo, bạch thược, xuyên khung, thanh bì, hương phụ, bạch truật và phục linh. Uống từng thang mỗi ngày 1 lần.

Thể đàm thấp trở trệ

Biểu hiện của bệnh: Da tối sạm, hạ sườn phải đầy chướng, mệt mỏi, cơ thể nặng nề đau nhói vùng gan, bụng căng đầy và gan phải to.

Phương pháp điều trị: Kích thích tuần hoàn máu, thông kinh lạc và hóa đàm.

Thuốc điều trị: Kết hợp các bài thuốc cam thảo sao, trần bì, thương truật, hậu phác, bán hạ chế và bạch linh. Uống từng thang mỗi ngày 1 lần.

Thể thấp nhiệt trở trệ

Biểu hiện của tình trạng bao gồm: Cảm giác khô miệng, họng đắng, cảm giác đầy và khó chịu ở phần phải của ngực, mắt khô, da màu vàng hoặc sạm, ăn uống kém, nước tiểu màu vàng, tiêu hóa khó khăn.

Phương pháp điều trị: Làm dịu gan và giải trừ tình trạng uất.

Đơn thuốc điều trị: Một bài thuốc phổ biến là hỗn hợp Đại - Táo - Hồ - Thang bao gồm các thành phần: Sài hồ 8g, chỉ thực 12g, bạch thược 12g, hoàng cầm 8g, bán hạ chế 12g, đại hoàng 3g, đại táo 3 quả, sinh khương 3 lát. Uống mỗi ngày trong một tháng.

Thể tỳ hư thấp trệ

Biểu hiện của tình trạng bao gồm: Mệt mỏi, hay ra mồ hôi, khó tiêu, lưỡi có vị nhợt nhạt, tiêu chảy, mạch yếu nhược.

Phương pháp điều trị: Tăng cường chức năng tỳ và điều chỉnh khí huyết.

Đơn thuốc điều trị: Một bài thuốc Đông y phổ biến để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ là bài thuốc Sâm Linh Bạch Truật Thang, bao gồm: hoài sơn 12g, đẳng sâm 12g, bạch truật 16g, ý dĩ nhân 12g, phục linh 12g, biển đậu 12g, cát cánh 8g, liên nhục 12g, cam thảo 6g, sa nhân 8g. Uống mỗi ngày trong một tháng.

Trạng thái tỳ can lưỡng suy

Biểu hiện: Cảm giác đầy bụng, đau nhức âm ỉ ở phần dưới phải của ngực, mệt mỏi, chóng mặt, ăn uống kém, bụng lạnh, tiêu chảy không đều, cảm giác yếu đuối ở chân và tay.

Phương pháp điều trị: Tăng cường can và nâng cao chức năng tỳ.

Đơn thuốc điều trị: Một bài thuốc phổ biến là hỗn hợp các thành phần sau uống mỗi ngày trong một tháng: Hậu phác 12g, hoàng kỳ 10g, bạch truật 12g, bán hạ chế 12g, đương quy 12g, bạch thược 12g, sinh khương 3 lát, sài hồ 10g, trạch tả 10g, chích cam thảo 4g.

Hiện tượng tắc huyết khí trệ

Triệu chứng: Thường xảy ra ở người mắc viêm gan mãn, có thể kết hợp với thể chất yếu, tình trạng hư hỏa vượng, và tiểu đường. Các triệu chứng bao gồm thiếu ăn, mạch tế sáp, mệt mỏi, lưỡi màu tím kèm theo xuất huyết da, và đau nhức ở vùng hạ sườn.

Phương pháp điều trị: Kích hoạt tuần hoàn huyết, giải phóng tắc nghẽn, làm thông khí.

Đơn thuốc điều trị: Chuẩn bị một gói thuốc huyết phủ trục nghệ uống mỗi ngày, bao gồm các thành phần sau: quả đào 12g, rễ sài hồ 8g, thân chỉ xác 8g, rễ đương quy 12g, cánh cát 8g, rễ sinh đại hoàng 6g, ngưu tất 12g, hoa hồng 8g, rễ xuyên khung 8g, thân xích thược 12g, và cam thảo 4g.

Trong quá trình sử dụng phương pháp Đông y để điều trị gan nhiễm mỡ, bệnh nhân nên hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa chất béo và mỡ động vật, tránh các chất kích thích và đồ uống có cồn, ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi. Đặc biệt, việc tiêu thụ các loại rau quả có hương vị chua có lợi, vì chúng giúp cải thiện tiết dịch mật và chức năng gan, hỗ trợ quá trình tiêu hóa.

Dù sử dụng phương pháp nào, chữa gan nhiễm mỡ bằng Đông y hay Tây y, việc đánh giá chính xác tình trạng gan và tuân thủ các chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng. Gan nhiễm mỡ có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng không thể chẩn đoán một cách ngẫu nhiên, mà cần dựa trên kết quả khám và các xét nghiệm cần thiết.

Xem thêm: 

• Một số bài thuốc chữa gan nhiễm mỡ trong y học cổ truyền
• Gợi ý 5 loại thuốc trị gan nhiễm mỡ hữu ích hiện nay
• Góc tư vấn: Gan nhiễm mỡ uống thuốc gì?