Chụp MRI tuyến yên là gì? Chụp MRI tuyến yên được chỉ định khi nào?

Với khả năng cung cấp hình ảnh rõ nét mà không gây phơi nhiễm tia X, chụp MRI tuyến yên là công cụ đắc lực trong việc phát hiện sớm các rối loạn hormone, u tuyến yên, và các bất thường khác. Bài viết này sẽ giới thiệu về quy trình, đối tượng chỉ định, cũng như các lưu ý cần thiết để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả cao nhất trong chẩn đoán bằng MRI tuyến yên.

Chụp MRI tuyến yên là gì?

Chụp MRI tuyến yên là phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại, sử dụng sóng điện từ để tạo ra hình ảnh chi tiết về cấu trúc và chức năng của tuyến yên, một tuyến nội tiết quan trọng nằm sâu trong hố yên của xương bướm. Tuyến yên tiết nhiều hormone quan trọng điều hòa các hoạt động của hệ thống nội tiết, và bất kỳ sự rối loạn nào ở tuyến này cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cơ thể.

Phương pháp này có những ưu điểm nổi bật so với các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác:

• An toàn: Không gây phơi nhiễm bức xạ, phù hợp với trẻ em và phụ nữ mang thai.
• Chi tiết và chính xác: Cho phép quan sát rõ ràng cấu trúc tuyến yên với độ phân giải cao, có thể lấy lát cắt mỏng và đa mặt phẳng.
• Sử dụng thuốc đối quang an toàn hơn: Thuốc đối quang chứa gadolinium trong MRI an toàn hơn nhiều so với thuốc cản quang trong CT, ít gây dị ứng hay phản ứng phụ.
• Khả năng khảo sát toàn diện: MRI tuyến yên không chỉ chụp được hình ảnh tuyến yên mà còn đánh giá các vùng xung quanh như nhu mô não, mạch máu não, dây thần kinh sọ, và xoang.

Chụp MRI tuyến yên thường được chỉ định khi có các dấu hiệu hoặc nghi ngờ về rối loạn chức năng tuyến yên như tăng hoặc giảm hormone, u tuyến yên, hoặc các rối loạn nội tiết khác.

Chụp MRI tuyến yên được chỉ định khi nào?

Chụp MRI tuyến yên thường được chỉ định khi bệnh nhân có các dấu hiệu rối loạn hormone hoặc triệu chứng bất thường liên quan đến tuyến yên, giúp chẩn đoán chính xác và hỗ trợ điều trị. Dưới đây là các đối tượng và tình huống thường được chỉ định chụp MRI tuyến yên:

Rối loạn hormone tuyến yên: Bệnh nhân có biểu hiện tăng hoặc giảm tiết các hormone như Prolactin, FSH, ACTH, GH,… có thể được chỉ định chụp MRI để xác định nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng đến chức năng nội tiết.

Vấn đề về thị giác: Các triệu chứng như mờ mắt, nhìn đôi, sụp mí, suy giảm thị lực,… cũng là chỉ định phổ biến cho chụp MRI tuyến yên, vì u tuyến yên có thể chèn ép dây thần kinh thị giác.

Đau đầu không rõ nguyên nhân hoặc hạ đường huyết đột ngột, tái phát nhiều lần: Chụp MRI giúp phát hiện các bất thường trong tuyến yên có thể gây ra các triệu chứng này.

Bất thường về chiều cao và tăng trưởng: Người có chiều cao quá cao hoặc quá thấp so với bình thường có thể được yêu cầu chụp MRI để tìm hiểu nguyên nhân do rối loạn tuyến yên.

Tăng cân nhanh và béo phì không rõ nguyên nhân: Những người có tình trạng tăng cân quá mức mà không rõ lý do cũng có thể được chỉ định chụp MRI để kiểm tra chức năng tuyến yên.

Rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới: Những vấn đề như chu kỳ kinh nguyệt kéo dài bất thường hoặc vô kinh có thể liên quan đến rối loạn tuyến yên.

Giảm ham muốn tình dục: Ở cả nam và nữ, nếu có triệu chứng suy giảm ham muốn mà không tìm được lý do, chụp MRI tuyến yên có thể giúp xác định nguyên nhân liên quan.

Hiếm muộn hoặc vô sinh không rõ nguyên nhân: Chụp MRI tuyến yên cũng được chỉ định cho những cặp đôi gặp vấn đề về khả năng sinh sản mà không rõ nguyên nhân.

Ngoài ra, sau khi phẫu thuật tuyến yên, MRI còn được dùng để đánh giá hiệu quả của phẫu thuật và theo dõi khối u tái phát nếu có.

Lưu ý khi thực hiện chụp MRI tuyến yên

Chuẩn bị trước khi chụp, trong đó bệnh nhân cần cung cấp thông tin chi tiết về tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý và các thiết bị cấy ghép trong cơ thể (nếu có) để bác sĩ đánh giá và đảm bảo không có chống chỉ định. Trước khi vào phòng chụp, bệnh nhân cần tháo bỏ các vật dụng kim loại như trang sức, kính, đồng hồ và bất kỳ đồ vật kim loại nào khác để tránh nhiễu sóng từ trường. Sau đó, bệnh nhân sẽ được yêu cầu ký giấy đồng ý thực hiện MRI, đọc kỹ các hướng dẫn cần thiết và thay trang phục bệnh viện để tránh vật liệu kim loại có trong trang phục cá nhân. Bệnh nhân cũng có thể sử dụng nút tai hoặc tai nghe để giảm tiếng ồn từ máy MRI.

Khi bắt đầu thực hiện chụp MRI tuyến yên, bệnh nhân sẽ nằm ngửa trên bàn chụp, và đầu sẽ được cố định trong khuôn chuyên dụng để giữ yên vị trí. Trong suốt quá trình chụp, bệnh nhân cần giữ yên cơ thể và đầu để đảm bảo hình ảnh không bị mờ hoặc nhiễu. Trong một số trường hợp, kỹ thuật viên có thể tiêm thuốc đối quang gadolinium để làm rõ các chi tiết của tuyến yên và các mô lân cận, hỗ trợ cho việc chẩn đoán. Bệnh nhân sẽ được kỹ thuật viên giám sát từ bên ngoài phòng chụp thông qua màn hình, và nếu có bất kỳ cảm giác khó chịu nào, bệnh nhân có thể liên hệ kỹ thuật viên qua hệ thống liên lạc.

Sau khi chụp xong, nếu có sử dụng thuốc đối quang, bệnh nhân sẽ được theo dõi trong khoảng 15-30 phút để đảm bảo không có phản ứng phụ. Sau khi hoàn thành tất cả các bước, bệnh nhân được hướng dẫn rời khỏi phòng chụp và có thể thay lại trang phục cá nhân. Kết quả chụp MRI thường sẽ có sau khoảng 30 phút, và bệnh nhân sẽ mang kết quả này đến phòng khám ban đầu để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn về tình trạng sức khỏe và hướng dẫn các bước điều trị tiếp theo nếu cần. Quy trình chụp MRI tuyến yên được thực hiện với mục tiêu đảm bảo an toàn, độ chính xác cao và hỗ trợ chẩn đoán tối ưu cho người bệnh.

Chụp MRI tuyến yên là một bước tiến quan trọng trong y học, giúp phát hiện sớm các rối loạn và tổn thương ở tuyến yên - tuyến nội tiết chủ chốt của cơ thể. Phương pháp này không chỉ mang đến hình ảnh chi tiết mà còn đảm bảo an toàn, giảm thiểu tối đa nguy cơ phơi nhiễm bức xạ cho người bệnh. Nhờ đó, bác sĩ có thể xác định chính xác các bất thường và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, kịp thời.