Claustrophobia là gì? Biểu hiện, tác hại và phương pháp điều trị

Bạn có từng trải qua những cảm giác khó chịu khi ở trong thang máy, phòng nhỏ, hay những khu vực đông người? Tim đập nhanh, mồ hôi vã ra, cảm giác như bị bóp nghẹt hay muốn ngất xỉu? Nếu có, bạn có thể đang mắc hội chứng Claustrophobia. Vậy Claustrophobia là gì? Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về Claustrophobia.

Claustrophobia là gì?

Nhiều người thắc mắc Claustrophobia là gì? Claustrophobia là một hội chứng tâm lý sợ không gian hẹp. Những tác nhân gây nên nỗi sợ này thường bao gồm những không gian chật hẹp, những chỗ đông người, đám đông hay những nơi kín thiếu ánh sáng,... Khi đối mặt với các tác nhân kích thích, người bệnh sẽ có những biểu hiện cả về thể chất lẫn tinh thần như cơ thể thì đổ mồ hôi nhiều, cảm giác nóng ran, run rẩy, thở gấp, tim đập nhanh, đau tức ngực, buồn nôn, thậm chí ngất xỉu; về tâm lý thì trở nên lo lắng tột độ, hoảng loạn, mất kiểm soát cảm xúc, cảm giác sợ hãi không thể kìm nén.

Những người mắc hội chứng sợ không gian hẹp này thường sẽ có những biểu hiện từ sớm, đa phần những biểu hiện này đã có từ thời thơ ấu. Tuy nhiên, nếu các dấu hiệu bệnh chưa được phát hiện và điều trị thì theo thời gian các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, nhưng cũng có một số người thì nỗi sợ đó biến mất theo thời gian. Thường thì nỗi sợ không gian kín kéo dài ít nhất là nửa năm.

Tác hại của hội chứng sợ không gian hẹp Claustrophobia

Hội chứng sợ không gian hẹp không chỉ gây ra những cảm giác khó chịu, hoảng loạn cho người bệnh mà còn tiềm ẩn nhiều tác hại nghiêm trọng ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống:

• Hạn chế hoạt động: Người bệnh sợ hãi những nơi chật hẹp, thường né tránh những không gian như thang máy, buồng lái xe, phòng nhỏ, khu vực đông người... dẫn đến khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, đi lại và tham gia các hoạt động xã hội. Bên cạnh đó họ còn sợ hãi di chuyển bằng máy bay, tàu xe, tham gia các hoạt động vui chơi giải trí trong khu vui chơi kín... khiến họ bỏ lỡ nhiều cơ hội trong học tập, công việc và cuộc sống.
• Ảnh hưởng tâm lý: Cảm giác sợ hãi thường trực khiến người bệnh luôn lo lắng, bất an, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, sức khỏe tinh thần. Việc né tránh các hoạt động xã hội, thu hẹp mối quan hệ có thể dẫn đến cô lập, buồn bã, gia tăng nguy cơ trầm cảm. Thậm chí họ còn có thể bị rối loạn lo âu vì nỗi sợ hãi tột độ có thể kích thích các cơn hoảng loạn, khiến người bệnh mất kiểm soát hành vi, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.
• Hạn chế cơ hội nghề nghiệp: Họ thường gặp khó khăn trong di chuyển vì sợ hãi di chuyển bằng máy bay, tàu xe điều này có thể cản trở việc đi công tác, tham gia các hội nghị, khóa đào tạo... ảnh hưởng đến cơ hội thăng tiến trong công việc. Bên cạnh đó còn hạn chế môi trường làm việc vì sợ những nơi chật hẹp như văn phòng nhỏ, kho hàng... có thể khiến họ khó tìm kiếm việc làm phù hợp.

Biểu hiện của hội chứng Claustrophobia là gì?

Ngay khi người bệnh được tiếp xúc với các tác nhân gây nên sợ hãi thì sẽ có những biểu hiện về cơ thể và tâm lý như:

Biểu hiện về cơ thể:

• Đổ mồ hôi nhiều: Đây là biểu hiện phổ biến nhất, người bệnh có thể đổ mồ hôi toàn thân hoặc từng vùng, cảm giác nóng bức, khó chịu.
• Chân tay run rẩy: Cơ thể run lên từng cơn, cảm giác bồn chồn, mất kiểm soát.
• Thở gấp, thở dốc: Nỗi sợ hãi khiến người bệnh thở gấp, thở dốc, thậm chí có thể dẫn đến hiện tượng nghẹt thở.
• Tim đập nhanh, hồi hộp: Nhịp tim tăng nhanh, đập mạnh trong lồng ngực, gây ra cảm giác lo lắng, bồn chồn.
• Đau tức ngực: Cơn đau nhói ở ngực do tim đập nhanh và căng thẳng.
• Buồn nôn, buồn ói: Cảm giác buồn nôn, nôn nao có thể xuất hiện do lo âu và kích thích hệ tiêu hóa.
• Mất định hướng, choáng ngợp: Nỗi sợ hãi tột độ khiến người bệnh mất bình tĩnh, không còn nhận thức rõ ràng về môi trường xung quanh.

Biểu hiện về tâm lý:

• Lo lắng, hoảng loạn: Đây là biểu hiện chính của chứng sợ không gian hẹp. Khi tiếp xúc với các tác nhân kích thích, người bệnh sẽ cảm thấy lo lắng tột độ, hoảng loạn, mất kiểm soát cảm xúc.
• Sợ hãi không thể kìm nén: Nỗi sợ hãi bao trùm, lấn át khiến người bệnh không thể suy nghĩ thấu đáo, hành động một cách bình tĩnh.
• Cảm giác bị nhốt, bị kẹt: Khi ở trong không gian hẹp, người bệnh có cảm giác bị nhốt, bị kẹt, ngột ngạt, dẫn đến lo lắng và hoảng loạn.
• Né tránh các tác nhân: Người bệnh thường có xu hướng né tránh những nơi chật hẹp, đông người, thang máy, buồng lái xe... để giảm bớt nỗi sợ hãi.
• Mất tập trung, khó ngủ: Nỗi lo âu, sợ hãi ảnh hưởng đến khả năng tập trung, khiến người bệnh khó ngủ, ngủ không ngon giấc.

Ngoài ra, người thường có những hành vi né tránh:

• Tìm kiếm lối thoát hiểm: Khi đến một nơi mới, người bệnh thường có xu hướng tìm kiếm lối thoát hiểm trước tiên để đề phòng trường hợp cần thiết.
• Tránh xa những nơi chật hẹp: Họ sẽ cố gắng né tránh những nơi như thang máy, buồng lái xe, phòng nhỏ, khu vực đông người...
• Hạn chế tham gia các hoạt động: Sợ hãi di chuyển bằng máy bay, tàu xe, tham gia các hoạt động vui chơi giải trí trong khu vui chơi kín... khiến họ hạn chế tham gia các hoạt động chung.

Điều trị hội chứng sợ không gian hẹp

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả cho chứng sợ không gian hẹp, giúp người bệnh kiểm soát nỗi sợ hãi và cải thiện chất lượng cuộc sống. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

Liệu pháp tâm lý dựa trên nhận thức và hành vi (REBT)

Đây là một phương pháp điều trị tâm lý hiệu quả cho chứng sợ không gian hẹp (Claustrophobia). Phương pháp này tập trung vào việc giúp bệnh nhân nhận thức và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực, phi lý dẫn đến nỗi sợ hãi, từ đó điều chỉnh hành vi và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Liệu pháp nhận thức cá nhân

Đây là một phương pháp điều trị tâm lý hiệu quả cho các rối loạn lo âu, bao gồm cả chứng sợ không gian hẹp (Claustrophobia). Phương pháp này tập trung vào việc giúp bệnh nhân nhận thức và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực, phi lý dẫn đến lo âu và sợ hãi, từ đó cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc và hành vi. Tuy nhiên phương pháp này cần nhiều thời gian để thực hiện. Bên cạnh đó theo thống kê có khoảng 30% bệnh nhân vượt qua được tình huống sợ hãi.

Liệu pháp thư giãn và mường tượng

Đây là một phương pháp điều trị tâm lý hiệu quả cho chứng sợ không gian hẹp (Claustrophobia). Phương pháp này giúp người bệnh kiểm soát cảm xúc, giảm bớt lo âu và sợ hãi khi đối mặt với các tác nhân gây ra nỗi sợ hãi.

Liệu pháp tiếp xúc cá nhân

Phương pháp này giúp người bệnh dần dần tiếp xúc với các tác nhân gây ra nỗi sợ hãi, từ đó giảm bớt lo âu và sợ hãi, và cuối cùng là kiểm soát được nỗi sợ hãi của mình.

Sử dụng thuốc

Sử dụng thuốc kê đơn có thể là một phần hỗ trợ trong điều trị chứng sợ không gian hẹp (Claustrophobia), tùy thuộc vào mức độ biểu hiện của bệnh. Một số loại thuốc thường được sử dụng bao gồm thuốc chống trầm cảm hay thuốc chẹn beta để làm giảm các triệu chứng do nỗi sợ hãi xâm chiếm,...

Như vậy bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về Claustrophobia là gì. Chứng sợ không gian hẹp (Claustrophobia) là một rối loạn lo âu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, nếu được can thiệp sớm và đúng cách, hầu hết bệnh nhân có thể kiểm soát nỗi sợ hãi của bản thân và cải thiện chất lượng cuộc sống.