Có hạt nằm trong ngách của amidan là bị gì? Cách điều trị ra sao?

Các hạt nằm trong ngách của amidan hình thành từ các tế bào lympho sống hoặc thoái hóa kết hợp với tế bào biểu mô bong tróc và vi khuẩn tích tụ trong các hốc amidan. Khi các hạt sỏi amidan này lớn dần có thể gây cảm giác vướng họng, đau nhẹ và hơi thở có mùi hôi. Dù không nguy hiểm nhưng nếu sỏi gây khó chịu hoặc viêm nhiễm tái phát thường xuyên, người bệnh nên thăm khám bác sĩ để có hướng xử lý phù hợp.

Các hạt nằm trong ngách của amidan là gì?

Amidan là một cấu trúc nằm ở phía sau họng với bề mặt không trơn láng mà có từ 10 - 20 ngách nhỏ. Bên trong các ngách này thường xuất hiện những hạt nhỏ được tạo thành từ tế bào lympho còn sống hoặc đã thoái hóa, các tế bào biểu mô bong tróc cùng với vi sinh vật. Trong dân gian, những hạt nằm trong ngách của amidan này thường được gọi là “hạt bã đậu của amidan”.

Ở những người bị viêm amidan mạn tính, các hạt này xuất hiện với số lượng nhiều hơn. Chúng thường có màu trắng ngà, hình dạng tương tự mảnh vụn của hạt đậu phộng và có mùi hôi khó chịu. Khi các hạt này trồi lên bề mặt amidan, người bệnh có thể cảm thấy vướng víu ở cổ họng, khó chịu khi nuốt và thậm chí có cảm giác đau nhói lan lên tai. Ngoài ra, đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng hơi thở có mùi hôi.

Nhiều bệnh nhân có thể tự khạc ra các hạt nằm trong ngách của amidan hoặc được bác sĩ hỗ trợ loại bỏ bằng cách ấn vào trụ trước của amidan để đẩy chúng ra ngoài. Sau khi các hạt được lấy ra, người bệnh sẽ cảm thấy dễ chịu hơn ngay lập tức. Tuy nhiên, tùy vào mức độ viêm nhiễm của mỗi người, các hạt này có thể tiếp tục hình thành theo thời gian và gây tái phát triệu chứng khó chịu.

Bên trong các hạt bã đậu này có chứa nhiều loại vi khuẩn thường trú trong họng cũng như vi khuẩn từ môi trường bên ngoài. Khi cơ thể suy yếu hoặc tiếp xúc với điều kiện bất lợi như thời tiết thay đổi đột ngột hoặc tiêu thụ thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh, các vi khuẩn này có thể kích hoạt một đợt viêm nhiễm cấp tính. Vì vậy, việc vệ sinh răng miệng đúng cách và thăm khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng định kỳ là điều cần thiết để phòng ngừa các biến chứng liên quan đến viêm amidan mạn tính.

Triệu chứng của sỏi amidan

Như đã đề cập, sỏi amidan là tình trạng phổ biến ở những người bị viêm amidan mạn tính. Trong nhiều trường hợp, sỏi amidan có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng và người bệnh chỉ phát hiện ra khi kiểm tra răng miệng hoặc thăm khám tai mũi họng. Tuy nhiên, phần lớn trường hợp sỏi amidan gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và sức khỏe người bệnh.

Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của sỏi amidan là cảm giác đau họng hoặc vướng víu ở cổ họng. Người bệnh thường có cảm giác như bị hóc xương khi nuốt kèm theo những cơn đau nhẹ nhưng kéo dài, thậm chí lan lên vùng tai. Tình trạng này có thể làm người bệnh khó chịu khi ăn uống hoặc giao tiếp.

Ngoài ra, ho kéo dài hoặc cảm giác nghẹt thở cũng có thể xảy ra do sỏi amidan kích thích phản xạ ho và cản trở đường thở một phần. Một trong những triệu chứng đáng chú ý nhất của sỏi amidan là hơi thở có mùi hôi. Điều này xảy ra do sự tích tụ của vi khuẩn và mảnh vụn thực phẩm trong các hốc amidan, tạo điều kiện cho quá trình phân hủy và phát sinh mùi khó chịu.

Khi sỏi amidan lớn dần, có thể quan sát thấy những đốm trắng nhỏ xuất hiện trên bề mặt amidan. Đây là dấu hiệu cho thấy sỏi đang trồi lên từ các ngách amidan và có thể rơi ra trong quá trình ăn uống hoặc ho. Ở một số người, amidan có thể bị viêm hoặc sưng đỏ do sự kích thích liên tục của sỏi. Trong những trường hợp hiếm gặp, người bệnh còn có thể cảm thấy chóng mặt do sự ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh vùng tai mũi họng. Dù ở mức độ nào, bạn cũng cần phải thường xuyên theo dõi, phát hiện các triệu chứng bất thường và đi khám sớm để được tư vấn biện pháp điều trị kịp thời.

Phương pháp điều trị

Việc xử lý các hạt nằm trong ngách của amidan phụ thuộc vào kích thước của sỏi và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Nếu sỏi amidan nhỏ và không gây ra triệu chứng, người bệnh có thể không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, khi sỏi gây khó chịu hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt, các phương pháp điều trị sau có thể được áp dụng.

Tự loại bỏ sỏi tại nhà

Người bệnh có thể loại bỏ sỏi amidan bằng cách sử dụng tăm bông hoặc ngón tay sạch để khều nhẹ sỏi ra khỏi các hốc amidan. Tuy nhiên, cần thực hiện nhẹ nhàng để tránh tổn thương mô amidan hoặc gây chảy máu.

Súc miệng bằng nước muối

Việc súc miệng bằng nước muối ấm giúp giảm viêm, làm sạch vi khuẩn trong khoang miệng và hỗ trợ loại bỏ sỏi amidan tự nhiên. Đây cũng là phương pháp giúp giảm đau họng và hạn chế sự hình thành các hạt nằm trong ngách của amidan.

Sử dụng thuốc kháng sinh

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để kiểm soát tình trạng viêm nhiễm liên quan đến sỏi amidan. Tuy nhiên, kháng sinh không thể loại bỏ sỏi trực tiếp và không giải quyết triệt để nguyên nhân hình thành sỏi.

Ngoài ra, việc sử dụng kháng sinh kéo dài có thể gây tác dụng phụ không mong muốn như rối loạn tiêu hóa hoặc kháng thuốc.

Phẫu thuật lấy sỏi amidan

Khi sỏi amidan có kích thước lớn hoặc gây ra triệu chứng nghiêm trọng như đau họng kéo dài, khó nuốt và hơi thở có mùi hôi nặng, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại bỏ sỏi. Thủ thuật này thường được thực hiện nhanh chóng với gây tê tại chỗ, giúp người bệnh giảm cảm giác khó chịu ngay lập tức.

Cắt amidan để ngăn ngừa sỏi tái phát

Vì sỏi amidan thường xuất hiện ở những người bị viêm amidan mạn tính, giải pháp triệt để nhất để ngăn ngừa sự hình thành sỏi là cắt bỏ amidan. Phương pháp này được áp dụng trong trường hợp bệnh nhân có viêm amidan kéo dài ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Việc nhận diện sớm các triệu chứng của sỏi amidan giúp người bệnh có hướng điều trị phù hợp, tránh các biến chứng nghiêm trọng như viêm nhiễm kéo dài hoặc áp-xe amidan. Nếu các hạt nằm trong ngách của amidan xuất hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được tư vấn và điều trị kịp thời. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cần có sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.