Có nên cắt amidan để ngăn ngừa các đợt viêm amidan tái phát hay không?

Viêm amidan thường gây ra các triệu chứng như đau họng, khó nuốt, viêm đau vùng họng, hoặc họng sưng đỏ. Nguyên nhân của viêm amidan có thể là vi khuẩn hoặc virus, thường xuyên gặp là do liên cầu beta-hemolytic và các virus gây cảm lạnh. Cắt amiđan là phương pháp điều trị được cho là hiệu quả và ngăn ngừa các đợt viêm amidan tái phát. Tuy nhiên nhiều người băn khoăn có nên cắt amidan? Khi nào nên cắt amidan?

Nguyên nhân gây viêm amidan

Có nhiều nguyên nhân gây viêm amidan, bao gồm:

Vi khuẩn: Một số loại vi khuẩn gây viêm amidan bao gồm Liên cầu beta tan huyết nhóm A, Haemophilus influenzae, tu cầu, và xoắn khuẩn. Những vi khuẩn này có thể xâm nhập vào amidan và gây ra sự viêm nhiễm.

Virus: Các virus như cúm, sởi, và ho gà cũng có thể gây viêm amidan. Sự lây lan của virus thông qua tiếp xúc với người nhiễm bệnh hoặc các bề mặt nhiễm virus có thể dẫn đến viêm amidan.

Thay đổi thời tiết đột ngột: Sự biến đổi nhanh chóng trong thời tiết, đặc biệt là từ lạnh sang nóng hoặc ngược lại, có thể làm yếu cơ địa của cơ thể và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển, gây viêm amidan.

Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm: Sống trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc viêm amidan.

Điều kiện sinh hoạt kém vệ sinh: Sống trong môi trường thiếu vệ sinh, không đảm bảo vệ sinh cá nhân và không duy trì môi trường sống sạch sẽ có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus phát triển, gây viêm amidan.

Sức đề kháng kém: Cơ thể suy nhược, có hệ miễn dịch kém có thể dễ dàng bị tấn công bởi vi khuẩn và virus, dẫn đến viêm amidan.

Yếu tố di truyền và dị ứng: Có cơ địa dễ dị ứng, kế thừa từ gia đình có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm amidan.

Các vấn đề về răng miệng và đường hô hấp: Các vấn đề như sâu răng, viêm lợi, viêm VA, và viêm mũi xoang có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus phát triển trong vùng họng và amidan.

Viêm amidan có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên trong độ tuổi từ 5 đến 15 tuổi.

Dấu hiệu bạn bị viêm amidan

Dấu hiệu nhận biết viêm amidan cấp thường bắt đầu đột ngột và có các triệu chứng sau:

Rét run và sốt: Bệnh thường bắt đầu với cảm giác rét run và sau đó là sốt, thường dao động từ 38 đến 39 độ C. Sốt có thể là một dấu hiệu đầu tiên của viêm amidan cấp.

Mệt mỏi và đau đầu: Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và đau đầu, cảm giác khó chịu và không thoải mái.

Chán ăn và tiểu tiện ít: Bệnh nhân thường có cảm giác chán ăn và tiểu tiện ít, tiểu tiện có thể sẫm màu, đại tiện thường gặp tình trạng táo bón.

Khô, rát và nóng trong họng: Cảm giác khô, rát và nóng ở trong họng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của viêm amidan cấp. Vị trí của amidan thường là nơi cảm giác đau và khó chịu nhất.

Đau họng và đau tai khi nuốt và ho: Sau đó, người bệnh có thể phát hiện cảm giác đau họng, có thể cảm thấy đau nhói lên tai khi nuốt và ho.

Viêm mũi và khó thở: Thường kèm theo viêm amidan là viêm mũi, có triệu chứng chảy nước mũi. Trẻ nhỏ có thể thở khò khè, ngủ ngáy và nói giọng mũi do sự tắc nghẽn của đường hô hấp.

Viêm lan xuống thanh quản: Trong một số trường hợp, vi khuẩn từ amidan có thể lan xuống thanh quản, gây ra các triệu chứng như ho có đờm, đau họng và thậm chí làm thay đổi giọng khàn.

Điều trị bệnh viêm amidan

Điều trị viêm amidan cấp có các nguyên tắc và phương pháp điều trị cụ thể như sau:

Nguyên tắc điều trị:

Đối với viêm amidan cấp, phương pháp chính là điều trị các triệu chứng, cải thiện thể trạng và chỉ sử dụng kháng sinh khi có nghi ngờ về nhiễm khuẩn hoặc tồn tại nguy cơ biến chứng.

Điều trị cụ thể:

• Nghỉ ngơi và chế độ ăn uống:
• Nghỉ ngơi là yếu tố quan trọng giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.
• Ưu tiên ăn thức ăn lỏng dễ tiêu và uống nước nhiều để duy trì độ ẩm và cung cấp dưỡng chất cho cơ thể.

Giảm đau và hạ sốt: Sử dụng paracetamol để giảm đau và hạ sốt, đặc biệt khi sốt cao hơn 38,5 độ C. Liều lượng: uống mỗi 4 - 6 giờ một lần.

Sử dụng kháng sinh: Trong trường hợp nghi ngờ về nhiễm khuẩn, sử dụng kháng sinh nhóm β-lactam. Trong trường hợp dị ứng với nhóm này, có thể sử dụng kháng sinh nhóm macrolid.

Nhỏ mũi bằng thuốc sát trùng: Sử dụng các thuốc sát trùng nhẹ để nhỏ mũi, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và làm giảm các triệu chứng liên quan đến viêm amidan.

Súc miệng bằng dung dịch kiềm ấm: Sử dụng các dung dịch kiềm như bicarbonat natri, borat natri... (nửa thìa cà phê trong một cốc nước ấm) để súc miệng. Điều này giúp giảm vi khuẩn trong miệng và làm dịu cảm giác khô rát.

Nâng cao thể trạng: Bổ sung yếu tố vi lượng và các sinh tố dinh dưỡng như calci để hỗ trợ cơ thể trong quá trình phục hồi.

Việc tuân thủ đúng phương pháp điều trị và hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng và hiệu quả từ viêm amidan cấp.

Có nên cắt amidan để ngăn ngừa các đợt viêm amidan tái phát hay không?

Cắt amiđan có thể được đề xuất nhằm ngăn ngừa việc tái phát thường xuyên của viêm amiđan. Viêm amiđan thường xuyên thường được xác định khi:

• Số lần mắc trong vòng một năm ít nhất là 7.
• Số lần mắc trong hai năm liên tiếp ít nhất là 7.
• Số lần mắc trong ba năm liên tiếp ít nhất là 3.

Quy trình này cũng có thể được khuyến nghị trong các trường hợp sau:

Nhiễm trùng do vi khuẩn gây viêm amiđan không phản ứng tích cực với việc sử dụng kháng sinh;

Tình trạng nhiễm trùng gây tụ mủ sau phẫu thuật cắt amiđan (gọi là áp xe amiđan) không cải thiện sau khi thực hiện điều trị bằng thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật dẫn lưu.

Quyết định cắt amidan hay không để ngăn ngừa viêm amidan tái phát cần được đánh giá cẩn thận và thảo luận kỹ lưỡng giữa bác sĩ và bệnh nhân. Dưới đây là một số yếu tố cần xem xét:

Tần suất và nặng độ của viêm amidan tái phát: Nếu viêm amidan tái phát xảy ra thường xuyên và gây ra nhiều phiền toái hoặc biến chứng, cắt amidan có thể được xem xét như một phương pháp điều trị.

Tác động của viêm amidan lên chất lượng cuộc sống: Nếu viêm amidan gây ra nhiều khó khăn trong việc nuốt, nói chuyện hoặc gây ra các vấn đề sức khỏe khác, cắt amidan có thể được coi là một giải pháp hữu ích.

Phản ứng với điều trị khác: Nếu viêm amidan không phản ứng tích cực với điều trị bằng kháng sinh hoặc các phương pháp điều trị khác, cắt amidan có thể được xem xét.

Rủi ro và lợi ích của phẫu thuật: Cắt amidan giống như mọi phẫu thuật khác, có thể mang lại lợi ích nhưng cũng có nguy cơ và rủi ro. Bác sĩ sẽ đánh giá rủi ro và lợi ích của việc cắt amidan dựa trên tình trạng sức khỏe của bệnh nhân cũng như lịch sử y tế cá nhân.

Tuổi của bệnh nhân: Việc cắt amidan thường được thực hiện ở trẻ em hoặc người trẻ, vì ở những nhóm này viêm amidan tái phát thường xuyên hơn và có thể gây ra nhiều biến chứng hơn.

Trước khi quyết định cắt amidan, bệnh nhân nên thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ để hiểu rõ về các lợi ích, rủi ro và các phương pháp điều trị khác có sẵn.