Củ nén chưng đường phèn - Bài thuốc trị ho hiệu quả

Củ nén không chỉ là một loại gia vị quen thuộc với người Việt tương tự như hành tím, tỏi tía,… Nó còn là một vị thuốc quen thuộc, có tác dụng chữa nhiều bệnh và chăm sóc sức khỏe. Một trong số những bài thuốc trị ho hiệu quả từ củ nén là củ nén chưng đường phèn. Mời bạn tìm hiểu về bài thuốc đặc biệt này bạn nhé!

Củ nén chưng đường phèn trị ho bằng cách nào?

Củ nén còn được gọi là hành tăm, hành trắng, là một loại củ thuộc họ nhà hành. Ở nước ta, củ nén được trồng nhiều ở các tỉnh miền Trung, là một loại cây nông nghiệp mang lại giá trị kinh tế cao. Loại củ này được tiêu thụ không chỉ để làm thực phẩm mà còn dùng để làm bài thuốc. Một trong số những bài thuốc nổi tiếng nhất từ hành tăm là thuốc dân gian trị ho. 

Nhìn bên ngoài, củ nén có màu trắng, giống củ hành tây thu nhỏ. Bên trong củ nén được tạo thành từ nhiều lớp, giống các củ họ nhà hành. Trong Đông y, đây là loại cây gia vị có vị cay, mùi nồng, tính ấm. Nó có nhiều tác dụng, trong đó nổi bật nhất là làm ấm tỳ vị, trị cảm lạnh, tiêu đờm, giảm ho.

Theo y học cổ truyền, đường phèn có vị ngọt, tính bình có tác dụng điều hòa tỳ vị, trừ đờm, làm dịu họng, giải nhiệt, giảm ho hiệu quả. Khi đường phèn kết hợp với củ nén sẽ tạo thành một bài thuốc có tác dụng giảm ho, trừ đờm, làm dịu cổ họng do ho nhiều, sát khuẩn họng giúp nhanh khỏi ho. 

Ngoài ra, trong thành phần của củ nén cũng có chứa một hàm lượng khá dồi dào vitamin C. Vitamin này có tác dụng kháng viêm, tốt cho hệ hô hấp. Củ nén tuy có mùi nồng, vị hăng cay nhẹ nhưng khi kết hợp với vị ngọt thanh mát của đường phèn lại rất dễ sử dụng.

Dùng củ nén chưng đường phèn khi triệu chứng ho mới xuất hiện là cách an toàn và lành tính. Việc này giúp hạn chế dùng kháng sinh, tốt cho cơ thể và cũng góp phần hạn chế tình trạng kháng thuốc kháng sinh.

Cách làm củ nén chưng đường phèn

Cách làm nén chưng đường phèn trị ho không khó, nếu chưa từng thực hiện, bạn chỉ cần làm theo các bước sau: 

• Trước hết, bạn cần chuẩn bị nguyên liệu gồm có: 15 - 20 củ nén, 10 - 15g đường phèn, có thể sử dụng đường phèn nâu hoặc trắng đều được. Củ nén thường được trồng từ tháng 5 đến tháng 10 âm lịch và được thu hoạch vào những tháng gần tết. Ngoài ra, củ nén cũng được trồng trái vụ nên không khó để bạn mua được củ nén trong các siêu thị, tại các cửa hàng nông sản đặc sản hay mua trực tiếp từ người dân. Đường phèn cũng dễ dàng mua trong các siêu thị. 
• Bạn cần lột lớp vỏ ngoài, rửa sạch củ nén. Nếu làm củ nén chưng đường phèn trị ho cho trẻ em, bạn chỉ cần bổ đôi củ nén. Bằng cách này sẽ giúp giảm vị hăng, phù hợp với khẩu vị trẻ em hơn. Nếu làm bài thuốc trị ho cho người lớn, bạn có thể cho củ nén vào cối và dùng chày giã nát. 
• Sau khi đã sơ chế củ nén xong, bạn cho hết củ nén vào một chiếc bát, cho thêm đường phèn sau đó mang hấp cách thủy. 
• Thời gian hấp cách thủy khoảng 15 đến 20 phút là được. 
• Bạn lấy củ nén ra, dùng khi ấm và dùng cả nước lẫn cái là tốt nhất. 

Bài thuốc trị ho này bạn nên làm lượng vừa đủ trong ngày, chia thành nhiều bữa để sử dụng. Nếu chớm bị ho hay cảm lạnh, bạn chỉ cần kiên trì sử dụng trong khoảng 1 tuần là khỏi. Bài thuốc này không những trị ho mà còn giúp tiêu đờm hiệu quả. Bên cạnh bài thuốc trị ho bằng mật ong hay trị ho bằng gừng, trị ho bằng củ nén cũng được đánh giá cao về hiệu quả và sự an toàn.

Lưu ý khi sử dụng củ nén chưng đường phèn

Để sử dụng củ nén chưng đường phèn trị ho an toàn và hiệu quả, bạn cần lưu ý những điều sau: 

• Củ nén có vị cay nên không thích hợp cho trẻ sơ sinh dưới 6 tuổi. Nó có thể làm ảnh hưởng đến dạ dày hay tiêu hóa của trẻ. Với trẻ nhỏ, mẹ có thể cho trẻ sử dụng bài thuốc này khi trẻ trên 6 tháng tuổi. Tốt nhất khi sử dụng, mẹ nên pha loãng, tránh cho bé dùng quá đặc. 
• Là một bài thuốc chữa bệnh từ nguyên liệu thiên nhiên, bạn cần kiên trì sử dụng đều đặn mỗi ngày và duy trì trong 7 - 10 ngày. Việc dùng không đều đặn hàng ngày và dùng trong thời gian quá ngắn không đủ để bài thuốc phát huy tác dụng. 
• Ngoài đường phèn, bạn có thể dùng thêm mật ong. Tuy nhiên, công thức này không dành cho trẻ em dưới 6 tuổi. Trong thành phần của mật ong có chứa bào tử vi khuẩn có thể gây dị ứng hoặc ngộ độc nghiêm trọng ở trẻ dưới 1 tuổi.
• Bạn cũng không nên kỳ vọng quá nhiều vào hiệu quả của bài thuốc này. Bài thuốc dân gian thường chỉ phát huy tác dụng khi bạn dùng sớm, lúc mới phát hiện những triệu chứng ho đầu tiên. Với ho lâu ngày, ho nặng thường phải có sự can thiệp của Tây y mới trị nhanh và trị dứt điểm.
• Đường phèn tuy tốt hơn đường cát nhưng bài thuốc này không thích hợp để người bị bệnh tiểu đường dùng hàng ngày. Dùng thường xuyên đường phèn cũng có thể khiến đường huyết tăng cao. Đối với một người bình thường, giới hạn phù hợp là 20g đường mỗi ngày. Với người tiểu đường cần dùng ít hơn. 
• Khi sử dụng bài thuốc này khoảng 10 ngày, triệu chứng ho không giảm bạn nên đi khám bác sĩ. Một số trường hợp không nên dùng củ nén mà nên đi khám càng sớm càng tốt như: Ho kèm khó thở, ho và ra nhiều đờm có mùi lạ, ho ra máu, ho kèm thở rít,... Đây có thể là những biểu hiện bệnh lý nghiêm trọng bạn không nên chủ quan.

Giống như các loại siro trị ho từ nguyên liệu thiên nhiên, củ nén và đường phèn tốt cho hệ hô hấp và lành tính với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, để bài thuốc củ nén chưng đường phèn này phát huy tối đa tác dụng và an toàn, bạn nên sử dụng đúng cách và đủ lượng nhé!

Xem thêm: Củ nén trị ho hiệu quả không? Cách sử dụng như thế nào?

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: suckhoedoisong.vn