Đá khô có độc không và cách sơ cứu khi bị bỏng đá khô
Ngày 09/10/2023
Kích thước chữ
Mặc định
Lớn hơn
Đá khô, là một loại chất lạnh rất phổ biến trong nhiều ứng dụng, từ làm lạnh thực phẩm đến quá trình sản xuất trong ngành công nghiệp. Tuy nhiên, những người không quen thuộc với nó thường có thể đặt ra câu hỏi: "Đá khô có độc không?".
Để giải đáp câu hỏi này, chúng ta cần tìm hiểu về đá khô, cách nó hoạt động, đá khô có độc không và độc như thế nào, cách sơ cứu ra sau và các biện pháp an toàn khi sử dụng nó.
Đá khô là gì?
Đá khô là một tên gọi phổ biến cho carbon dioxide đặc trong dạng rắn. Carbon dioxide (CO2) là một khí tự nhiên trong không khí và nó chuyển từ dạng khí sang dạng rắn ở nhiệt độ -78,5 độ C (-109,3 độ F) dưới áp suất khí quyển thông thường. Điều này tạo ra một chất rắn mà chúng ta gọi là đá khô. Để biết đá khô có độc không, các bạn hãy tham khảo những thông tin dưới đây nhé.
Các ứng dụng của đá khô trong đời sống
Đá khô có nhiều ứng dụng hữu ích trong cuộc sống hàng ngày và trong công nghiệp. Dưới đây là một số ví dụ:
Bảo quản thực phẩm: Đá khô thường được sử dụng để bảo quản thực phẩm trong quá trình vận chuyển và lưu trữ. Nó giữ thực phẩm lạnh và tươi ngon mà không cần sử dụng tủ đá điện.
Công nghiệp thực phẩm: Trong công nghiệp thực phẩm, đá khô thường được sử dụng để làm nguội nhanh các sản phẩm thực phẩm như kem và bánh mỳ.
Y tế: Trong lĩnh vực y tế, đá khô có thể được sử dụng để lưu trữ mẫu máu, mô và dược phẩm ở nhiệt độ thấp để bảo đảm tính ổn định.
Công nghiệp: Trong công nghiệp, đá khô thường được sử dụng trong quá trình gia công kim loại, làm sạch bề mặt và trong các ứng dụng hàn.
Giải trí: Đá khô cũng được sử dụng trong công nghiệp giải trí, như tạo ra sương mù trong các buổi biểu diễn sân khấu và hình ảnh quảng cáo.
Làm thế nào đá khô hoạt động?
Đá khô hoạt động bằng cách chuyển từ dạng rắn sang dạng khí trong một quá trình gọi là sublimation. Sublimation xảy ra khi chất rắn trực tiếp chuyển thành chất khí mà không thông qua trạng thái lỏng. Khi bạn để đá khô ở nhiệt độ phòng, nó sẽ tiếp tục sublimation và biến mất theo thời gian, tạo ra khí carbon dioxide.
Sự chuyển đổi này tạo ra hiệu ứng làm lạnh mạnh mẽ và đá khô thường được sử dụng làm chất lạnh trong các ứng dụng khác nhau. Nó cũng được sử dụng để bảo quản thực phẩm, tạo sương mù trong công nghiệp sân khấu và sử dụng trong nhiều thí nghiệm khoa học.
Đá khô có độc không?
Đá khô có độc không là thắc mắc của nhiều người. Trước hết, cần phải rõ ràng rằng CO2 là một khí tự nhiên tồn tại trong không khí mà chúng ta thở hàng ngày. CO2 không độc hại khi tiếp xúc với con người trong lượng nhỏ và trong điều kiện thông thoáng. Trong thực tế, CO2 thường được sử dụng trong các ứng dụng y tế, thực phẩm và công nghiệp mà không gây nguy hại cho sức khỏe con người.
Tuy nhiên, nếu không sử dụng đúng cách, nó có thể gây ra một số nguy cơ sau đây:
Bỏng lạnh: Đá khô cực kỳ lạnh và có thể gây bỏng nếu tiếp xúc trực tiếp với da. Do đó, khi sử dụng đá khô, cần đảm bảo rằng bạn đã được hướng dẫn cách sử dụng nó an toàn và nên sử dụng găng tay bảo hộ để tránh tiếp xúc trực tiếp với da.
Ngạt khí: Nếu một lượng lớn đá khô chuyển biến trực tiếp từ thể rắn qua thể khí quá nhanh trong một không gian kín và không có thông thoáng, nó có thể gây nguy cơ ngạt khí. Để tránh nguy cơ này, cần đảm bảo rằng bạn sử dụng đá khô trong môi trường có đủ thông thoáng.
Nổ đá khô: Nếu đá khô bị giữ trong một không gian kín hoặc bị niêm phong chặt chẽ, có thể xảy ra hiện tượng nổ do áp suất tăng lên khi CO2 chuyển từ dạng rắn sang dạng khí một cách nhanh chóng. Để tránh nguy cơ này, cần luôn luôn bảo quản đá khô trong môi trường có sự thông thoáng hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Sơ cứu và điều trị bỏng lạnh do đá khô
Khi bị bỏng lạnh do tiếp xúc với đá khô, việc sơ cứu và điều trị ngay lập tức là rất quan trọng để giảm thiểu tổn thương cho da và cơ mô dưới da. Dưới đây là các bước cơ bản để sơ cứu và điều trị bỏng lạnh:
Thoát ra khỏi khu vực lạnh: Ngay lập tức rời khỏi nơi có đá khô hoặc loại bỏ vật dụng gây thương tích để ngừng tiếp xúc với lạnh.
Cởi quần áo ướt: Loại bỏ quần áo ướt hoặc ẩm để ngăn ngừng tác động lạnh lên da.
Tránh cọ xát hoặc chạm vào vùng bị bỏng: Hạn chế tiếp xúc và cọ xát vào vùng da bị bỏng để tránh làm tổn thương nghiêm trọng hơn.
Làm sạch da: Loại bỏ các mảnh vụn hoặc bất kỳ chất lạ nào còn bám trên da bị bỏng.
Làm ấm da bằng nước ấm: Ngâm vùng da bị bỏng trong nước ấm với nhiệt độ khoảng 99-102 ° F (37-39 ° C). Quá trình ngâm nên kéo dài ít nhất 20 phút. Nước ấm giúp làm dịu và giảm đau cho vùng da bị tổn thương.
Đắp chăn hoặc chườm ấm: Sau khi ngâm, sử dụng chăn ấm hoặc khăn ấm để giữ cho vùng bị bỏng không mất nhiệt độ.
Khi da bắt đầu ấm trở lại và tổn thương đã được làm sạch và bảo vệ, bạn có thể thực hiện các bước sau:
Sử dụng gạc y tế bảo vệ: Sử dụng một miếng gạc sạch để bao phủ vùng da bị tổn thương, giúp bảo vệ da khỏi bụi bẩn và vi khuẩn.
Tăng lượng chất lỏng: Uống nhiều nước để duy trì đủ lượng nước trong cơ thể (hydrat hóa).
Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC): Nếu cần, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn (như paracetamol) để giảm đau và khó chịu.
Sử dụng thuốc mỡ dưỡng da: Bôi một lớp mỏng thuốc mỡ nhẹ nhàng, như lô hội, lên vùng da không bị rách để giúp da hồi phục nhanh hơn.
Tìm kiếm lời khuyên y tế: Nếu bỏng lạnh cực kỳ nghiêm trọng hoặc diện rộng, hoặc nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, nên tìm kiếm sự tư vấn y tế từ một bác sĩ hoặc nhân viên y tế chuyên nghiệp.
Quan trọng nhất là phải làm ấm da dần dần và không sử dụng nước quá nóng hoặc không khí nóng để tránh làm tổn thương nghiêm trọng hơn. Bỏng lạnh do đá khô, mặc dù không thường gặp nhưng vẫn cần được xử lý một cách thận trọng và nhanh chóng để đảm bảo tình trạng tổn thương không trở nên nghiêm trọng hơn.
Vậy đá khô có độc không? Đá khô không có độc tính đối với con người khi được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, việc sử dụng nó đòi hỏi tuân thủ các quy tắc an toàn cơ bản để tránh nguy cơ ngạt khí do tạo ra khí carbon dioxide quá nhanh trong không gian hẹp. Đá khô có nhiều ứng dụng hữu ích trong cuộc sống hàng ngày và trong công nghiệp, từ bảo quản thực phẩm đến làm lạnh trong sản xuất.
Có thể bạn quan tâm
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.