Dấu hiệu của ung thư vòm họng cụ thể theo từng giai đoạn

Trong số các bệnh lý ung thư, ung thư vòm họng đứng thứ 6 trong danh sách các loại ung thư phổ biến trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, ung thư vòm họng chiếm 12%, là bệnh ung thư phổ biến nhất trong số các bệnh ung thư ở vùng đầu cổ.

Đáng chú ý, 70% đến 90% số trường hợp phát hiện khi bệnh ở giai đoạn đầu có thể khỏi bệnh hoặc kéo dài cuộc sống tới 5 năm. Nhưng với giai đoạn 3 và 4, tỷ lệ này chỉ còn 15% đến 30%. Do đó, nắm rõ các dấu hiệu của ung thư vòm họng để phát hiện bệnh sớm là điều vô cùng quan trọng.

Khái quát về ung thư vòm họng

Họng hay hầu là một cấu trúc có hình ống bắt đầu từ phía sau mũi và kết thúc ở thanh quản. Họng bao gồm 3 phần chính gồm vòm họng, miệng họng và hạ họng. Mỗi phần sẽ đảm nhận nhiều chức năng khác nhau.

Ung thư vòm họng là bệnh lý ung thư xảy ra tại vị trí giải phẫu trên, bao gồm ung thư mũi hầu, ung thư hầu họng và ung thư hạ họng. Với mỗi vị trí và giai đoạn, nguyên nhân và dấu hiệu của ung thư vòm họng lại có sự khác biệt. Tuy nhiên, điểm chung của ung thư vòm họng là đều có nguồn gốc từ các tế bào vảy.

Nguyên nhân và phân loại ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng thường được chia làm 4 giai đoạn gồm giai đoạn đầu (giai đoạn 1), giai đoạn khu trú (giai đoạn 2), giai đoạn tiến triển (giai đoạn 3) và giai đoạn cuối (giai đoạn 4). Việc chia ung thư vòm họng thành nhiều giai đoạn khác nhau nhằm xác định mức độ lan rộng của bệnh, đồng thời lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp và tiên lượng bệnh.

Hiện nay vẫn chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể gây ra các dấu hiệu của ung thư vòm họng. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã cho thấy ung thư vòm họng có thể do các yếu tố nguy cơ dưới đây:

Nhiễm virus HPV

HPV là virus thường lây lan qua đường quan hệ tình dục. Trong khoảng 100 loại virus HPV có một số loại có khả năng gây ung thư. Tỷ lệ người nhiễm HPV bị ung thư vòm họng ngày càng cao.

Thói quen hút thuốc, uống rượu

Khói thuốc chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi nhưng nó cũng là tác nhân dẫn đến ung thư vòm họng. Điều này có thể xảy ra khi bạn hút thuốc chủ động hoặc hút thuốc thụ động. Đặc biệt, nếu hút thuốc kết hợp uống rượu cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng so với một thói quen đơn lẻ. Nguyên nhân là do chất kích thích trong rượu có thể đưa các hóa chất trong thuốc lá xâm nhập vào tế bào nhanh và dễ dàng hơn.

Môi trường ô nhiễm

Bụi mịn từ không khí, các hóa chất độc hại trong môi trường làm việc như bụi xi măng, bụi gỗ, khói sơn,… đều là những tác nhân làm tăng nguy cơ phát triển thành khối u ác tính ở vòm họng.

Dấu hiệu của ung thư vòm họng cụ thể theo từng giai đoạn

Ung thư vòm họng giai đoạn 1

Đây là giai đoạn đầu tiên của ung thư vòm họng, lúc này khối u vẫn rất nhỏ và chưa lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Trong giai đoạn này, dấu hiệu ung thư vòm họng thường âm thầm và không rõ ràng khiến người bệnh không nhận ra. Bên cạnh đó, một số triệu chứng cũng dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thường gặp khác như nuốt vướng, đau họng, đau vòm họng, ho,... Nếu không phát hiện kịp thời, bệnh có thể tiến triển sang giai đoạn nặng hơn.

Ung thư vòm họng giai đoạn 2

Ung thư vòm họng giai đoạn 2 hay giai đoạn khu trú được coi là giai đoạn trung gian với tỷ lệ điều trị khỏi bệnh và thời gian sống sau 5 năm khoảng 64%. Lúc này khối u vẫn nhỏ và vẫn giới hạn trong vòm họng. Tuy nhiên, so với giai đoạn 1 thì người bệnh đã xuất hiện những triệu chứng rõ rệt hơn như:

• Xuất hiện hạch ở cổ hoặc góc hàm; hạch này tăng dần về kích thước và không gây đau.
• Thường xuyên bị ngạt mũi, có thể chảy mủ.
• Có cảm giác khó chịu ở tai như ù tai, giảm thính lực, đau nhức.
• Đau đầu, đau nửa đầu, đau sau hốc mắt, đau thái dương,...

Ung thư vòm họng giai đoạn 3

Dấu hiệu của ung thư vòm họng trong giai đoạn này đã trở nên rất rõ rệt khi khối u xâm lấn vào xoang và vùng họng khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Tiên lượng sống sau 5 năm của người bệnh trong giai đoạn này khoảng 30% đến 40% và phụ thuộc vào thể trạng, khả năng đáp ứng điều trị.

Hầu hết người bệnh phát hiện bệnh ở giai đoạn này bởi các cơn đau ngày càng nghiêm trọng và thường xuyên hơn. Một số dấu hiệu điển hình trong giai đoạn 3 của ung thư vòm họng gồm:

• Mệt mỏi, chán ăn, sụt cân.
• Đau đầu, có lúc cơn đau dữ dội và đột ngột.
• Khó nuốt, khó khăn khi ăn uống.
• Ho ra máu hoặc khạc ra đờm có máu.
• Ngạt mũi, chảy máu mũi.
• Hoa mắt, chóng mặt, suy nhược cơ thể do mất máu nhiều.
• Tai chảy mủ, ù tai, nghe kém.
• Nổi hạch bạch huyết ở vùng cổ.

Ung thư vòm họng giai đoạn 4

Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất của ung thư vòm họng với tiên lượng vô cùng xấu do tế bào ung thư ác tính đã phá hủy các hạch bạch huyết và bắt đầu di căn đến các cơ quan khác. Một số dấu hiệu của ung thư vòm họng giai đoạn cuối như:

• Đau đầu, đau nửa đầu đột ngột từng cơn không giảm, không đáp ứng với thuốc giảm đau.
• Khó nói, khó nuốt, khàn tiếng, có thể bị mất giọng do khối u chèn dây thanh quản.
• Ù tai, giảm thính lực nghiêm trọng hơn.
• Chảy máu mũi, chảy dịch mũi.
• Kích thước hạch bạch huyết tăng lên, cố định vào thành mô và chèn ép lên các bộ phận xung quanh.
• Xuất hiện tổn thương vùng mặt gây đau, tê bì mặt, đau hốc mắt, nhìn mờ, liệt cơ mặt,...
• Xuất hiện các triệu chứng tại vùng bị di căn như ho, khó thở, đau nhức xương,...

Cần làm gì khi có dấu hiệu của ung thư vòm họng?

Khi phát hiện cơ thể có bất kỳ triệu chứng nào bất thường ở vùng tai mũi họng và không cải thiện khi điều trị nội khoa, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt. Việc này không nên trì hoãn hay đợi đến khi có đầy đủ các dấu hiệu ung thư vòm họng kể trên. Bởi phát hiện và điều trị càng sớm thì tỷ lệ kéo dài tuổi thọ càng cao.

Bên cạnh đó, người bệnh nên chú trọng tầm soát ung thư bằng cách khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần giúp phát hiện sớm ung thư vòm họng ngay từ khi tổn thương còn nhỏ và người bệnh chưa xuất hiện triệu chứng.

Tóm lại, nhận biết sớm các dấu hiệu của ung thư vòm họng đóng vai trò quyết định đến hiệu quả điều trị. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn đọc có thêm kiến thức về ung thư vòm họng và các dấu hiệu để nhận diện, phân biệt căn bệnh nguy hiểm này.