Dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ và cách phòng ngừa đột quỵ

Đột quỵ không chỉ xảy ra ở người cao tuổi mà ngày nay, tình trạng này cũng đang ngày càng phổ biến ở người trẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ, các nguyên nhân có thể gây ra đột quỵ. Và đặc biệt là mối liên quan giữa mỡ máu cao và đột quỵ, huyết áp cao, cùng các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp.

Tìm hiểu về tình trạng đột quỵ ở người trẻ tuổi tại Việt Nam

Đột quỵ (hay còn gọi là tai biến mạch máu não) là tình trạng não bộ không nhận đủ lượng máu cần thiết do sự tắc nghẽn hoặc vỡ của các mạch máu não. Hậu quả là các tế bào não bị thiếu oxy và dưỡng chất, dẫn đến tổn thương hoặc chết tế bào. Khi đột quỵ xảy ra, các chức năng cơ thể như vận động, ngôn ngữ và tư duy có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Những năm gần đây, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi đang gia tăng nhanh chóng và trở thành mối lo ngại lớn đối với cộng đồng. Tại Việt Nam, nhóm người trẻ và trung niên đã chiếm khoảng 1/3 tổng số ca đột quỵ được ghi nhận. Đặc biệt, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ có xu hướng tăng đều mỗi năm, nổi bật ở nam giới. Trên phạm vi toàn cầu, hơn 16% số ca đột quỵ mới mỗi năm xảy ra ở nhóm tuổi từ 15 đến 49, với tỷ lệ tử vong không nhỏ.

Sự trẻ hóa của bệnh đột quỵ không chỉ là thách thức đối với hệ thống y tế, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về tăng cường nhận thức cộng đồng, sàng lọc sớm các yếu tố nguy cơ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhằm giảm thiểu gánh nặng bệnh tật.

Dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ

Dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ gồm yếu hoặc tê liệt một bên cơ thể, nói ngọng, nhìn mờ, chóng mặt, mất thăng bằng, đau đầu dữ dội, co giật hoặc rối loạn ý thức. Nhiều người dễ nhầm với mỏi cơ hay sai tư thế, khiến việc phát hiện và cấp cứu bị chậm trễ, tăng nguy cơ di chứng.

• Mất cảm giác hoặc yếu liệt cơ thể: Một trong những dấu hiệu điển hình của đột quỵ là cảm giác yếu hoặc mất cảm giác ở một phần cơ thể, đặc biệt là ở mặt, tay hoặc chân. Nếu bạn cảm thấy một bên cơ thể yếu đi, hoặc một bên mặt không thể cười hoặc nói, đó có thể là dấu hiệu của đột quỵ.
• Khó nói: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc nói, lắp bắp hoặc không thể phát âm rõ ràng, điều này cũng có thể là dấu hiệu của đột quỵ. Người bệnh có thể cảm thấy rối loạn trong việc nói hoặc hiểu ngôn ngữ.
• Đau đầu cấp tính: Một cơn đau đầu đột ngột và dữ dội, đặc biệt là khi kèm theo nôn mửa, có thể là dấu hiệu của đột quỵ. Nếu bạn đột ngột cảm thấy đau đầu dữ dội mà không rõ nguyên nhân, đừng chủ quan.
• Mờ mắt hoặc mất thị lực: Đột quỵ có thể làm ảnh hưởng đến thị giác, gây ra tình trạng mờ mắt hoặc mất thị lực một cách đột ngột, đặc biệt là khi chỉ bị ảnh hưởng ở một mắt.
• Chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn: Cảm giác chóng mặt, hoa mắt hoặc buồn nôn kèm theo một trong các triệu chứng trên có thể là dấu hiệu của đột quỵ. Nếu cảm giác này xuất hiện đột ngột và kéo dài, bạn cần thận trọng.

Nguyên nhân gây đột quỵ

Một trong những yếu tố góp phần vào nguy cơ đột quỵ ở người trẻ là mỡ máu cao, hay còn gọi là rối loạn lipid máu. Mỡ máu cao, đặc biệt là lượng cholesterol xấu (LDL) tăng cao, có thể dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch là quá trình mà các mảng bám mỡ và các chất khác tích tụ trong thành động mạch, làm cho động mạch bị thu hẹp và tắc nghẽn. Khi các động mạch cung cấp máu cho não bị tắc, máu không thể lưu thông bình thường, dẫn đến đột quỵ.

Ngoài mỡ máu cao, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ:

• Huyết áp cao: Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân chính gây đột quỵ. Khi huyết áp cao, áp lực lên thành mạch máu tăng, làm cho các mạch máu dễ bị vỡ hoặc tắc nghẽn. Việc kiểm soát huyết áp là rất quan trọng để phòng ngừa đột quỵ.
• Hút thuốc lá và uống rượu quá mức: Những thói quen không lành mạnh này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Hút thuốc làm hẹp mạch máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, trong khi uống rượu quá mức có thể làm huyết áp tăng lên.
• Tiểu đường: Người mắc tiểu đường có nguy cơ cao bị đột quỵ do tình trạng tổn thương mạch máu do lượng đường trong máu cao kéo dài. Đặc biệt là khi tiểu đường không được kiểm soát tốt.
• Thiếu vận động và chế độ ăn không lành mạnh: Lối sống ít vận động và chế độ ăn uống giàu chất béo, muối và đường có thể góp phần làm tăng các yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ.

Cách phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ

Để phòng ngừa đột quỵ, hãy tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, và kiểm soát tốt các bệnh nền như huyết áp cao, tiểu đường, mỡ máu. Giữ cân nặng ổn định, quản lý căng thẳng, và khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm nguy cơ.

• Kiểm soát mỡ máu: Hạn chế việc tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều cholesterol xấu và mỡ bão hòa. Bạn nên tăng cường ăn rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia và các loại hạt. Ngoài ra, việc duy trì cân nặng hợp lý cũng giúp kiểm soát mỡ máu.
• Giảm huyết áp: Để giữ huyết áp ở mức ổn định, bạn nên ăn ít muối, tập thể dục thường xuyên, tránh căng thẳng quá mức và kiểm soát cân nặng. Việc kiểm tra huyết áp định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề về huyết áp.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn uống cân đối, giàu chất xơ và ít chất béo sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe tim mạch. Bạn nên ăn nhiều rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
• Tập thể dục thường xuyên: Việc duy trì một chế độ vận động hợp lý sẽ giúp cải thiện lưu thông máu, giảm mỡ máu và huyết áp. Bạn có thể bắt đầu bằng các bài tập đơn giản như đi bộ, đạp xe, hoặc bơi lội.
• Không hút thuốc và hạn chế rượu: Nếu bạn có thói quen hút thuốc hoặc uống rượu quá mức, hãy tìm cách từ bỏ hoặc giảm thiểu những thói quen này. Hút thuốc lá và uống rượu là những yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến đột quỵ và các bệnh tim mạch.

Một trong những yếu tố góp phần làm gia tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ chính là tình trạng mỡ máu cao (rối loạn lipid máu). Khi lượng cholesterol xấu (LDL-C) trong máu tăng cao, chúng có thể tích tụ trong thành động mạch, gây ra xơ vữa động mạch – một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tắc nghẽn mạch máu não và bệnh lý tim mạch. Không chỉ vậy, mỡ máu cao còn làm tăng nguy cơ huyết áp cao, bởi sự tổn thương thành mạch kéo dài làm mất đi tính đàn hồi tự nhiên của mạch máu. Sự kết hợp giữa mỡ máu cao và huyết áp cao tạo thành "cặp đôi nguy hiểm", làm gia tăng đáng kể nguy cơ xảy ra đột quỵ.

Chính vì vậy, việc phát hiện sớm, kiểm soát mỡ máu, duy trì huyết áp ổn định thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện đều đặn và sử dụng thuốc mỡ máu theo chỉ định của bác sĩ khi cần thiết là những biện pháp cần thiết để phòng ngừa đột quỵ một cách hiệu quả.

Đột quỵ là một căn bệnh nguy hiểm, không chỉ ở người cao tuổi mà còn ở người trẻ. Những dấu hiệu đột quỵ như mất cảm giác cơ thể, khó nói, đau đầu đột ngột hoặc mất thị lực cần được nhận diện kịp thời để có biện pháp cấp cứu. Mỡ máu cao, huyết áp cao và các thói quen sống không lành mạnh là những yếu tố quan trọng góp phần vào việc gia tăng nguy cơ đột quỵ. Để phòng ngừa đột quỵ, việc duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát mỡ máu và huyết áp là rất quan trọng. Hy vọng bài viết này của Nhà thuốc Long Châu giúp bạn hiểu rõ về dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ và cách phòng ngừa.