Dấu hiệu nhận biết viêm cơ tim sau tiêm vắc xin Covid-19

Để chủ động phòng ngừa và ngăn chặn những biến cố xấu nhất, Bộ Y tế vừa xây dựng Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm cơ tim sau tiêm vắc xin Covid-19.

Viêm cơ tim sau tiêm vắc xin Covid-19

Viêm cơ tim cấp (có hoặc không kèm viêm màng ngoài tim cấp) là một trong những biến chứng quan trọng được ghi nhận sau tiêm vắc xin Covid-19. Hiện chưa có cơ chế bệnh sinh, mặc dù phản ứng mẫn muộn được cho là cơ chế quan trọng (tương tự hiện tượng viêm cơ tim sau tiêm các vắc xin thông thường).

Viêm cơ tim hầu hết gặp ở người trẻ tuổi, tỉ lệ nam giới gặp phải cao hơn nữ giới. Tình trạng này xảy ra phần lớn sau khi tiêm mũi thứ 2; hoặc sau mũi tiêm đầu ở người có tiền sử nhiễm Covid-19. Đa phần trường hợp đều được phát hiện và điều trị khỏi sau 2 - 4 ngày.

Viêm cơ tim cấp có thể xảy ra sau tiêm vắc xin Covid-19 nhưng với tỷ lệ rất hiếm gặp.

Vắc xin nào gây viêm cơ tim?

Viêm cơ tim có thể xảy ra khi tiêm vắc xin của một số hãng như Pfizer-BioNTech, Moderna, AstraZeneca hay Janssen. Tuy nhiên, Bộ Y tế khẳng định, nếu so sánh tổng thể giữa lợi ích và nguy cơ thì việc tiêm vắc xin Covid-19 là cần thiết và có ưu thế vượt trội, là cứu cánh để thoát khỏi đại dịch.

Bộ Y tế dẫn chứng số liệu từ Ủy ban Y tế Châu Âu (EMA) cập nhật đến 6/2021, tỉ lệ viêm cơ tim cấp và viêm màng ngoài tiêm cấp lần lượt là:

• 0,76 và 0,79 phần triệu với vắc xin của Pfizer-BioNTech
• 0,84 và 0,95 phần triệu với vắc xin của Moderna
• 0,95 và 1,2 với vắc xin của AstraZeneca
• 0,0 và 0,5 phần triệu với Johnson & Johnson's

Số liệu từ Bộ Y tế Israel ghi nhận, tỷ lệ viêm cơ tim khi tiêm vắc xin tại đây là khoảng 5 phần triệu (27 ca/5,4 triệu liều) sau khi tiêm mũi đầu và 24,2 phần triệu sau khi tiêm mũi thứ 2 (121 ca/5 triệu liều) trong vòng 30 ngày sau tiêm vắc xin loại mRNA.

Trong khi đó, số liệu từ CDC Hoa Kỳ ghi nhận tỷ lệ viêm cơ tim ở ngưỡng khoảng 5,7 phần triệu (khoảng 1.000 ca/177 triệu liều vắc xin mRNA của Pfizer-BioNTech hoặc Moderna).

Israel là quốc gia đầu tiên phát hiện thấy mối liên hệ giữa viêm cơ tim cấp với vắc xin Covid-19 của Pfizer-BioNTech và Moderna.

Ngày 25/6, FDA Hoa Kỳ cũng đưa ra cảnh báo tác dụng phụ viêm cơ tim cấp sau tiêm 2 loại vắc xin được sử dụng nhiều nhất tại Mỹ là Pfizer-BioNTech và Moderna.

Tỷ lệ viêm cơ tim cấp và viêm màng ngoài tiêm cấp ở người tiêm vắc xin Moderna là 0,84 và 0,95 phần triệu.

Triệu chứng viêm cơ tim cấp

Người bị viêm cơ tim cấp thường xuất hiện các triệu chứng lâm sàng sau tiêm vắc xin 2 - 4 ngày, cũng có thể gặp sớm (khoảng 12 giờ sau tiêm) hoặc muộn hơn. Vì vậy, việc theo dõi sức khỏe sau tiêm vắc xin Covid-19 là điều cần thiết. Đặc biệt nên cảnh giác và cần thông báo đường dây nóng, đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt khi xuất hiện các biểu hiện sau:

• Đau ngực: Kiểu đau thắt chẹn vùng sau xương ức, ngực trái hoặc phải, hoặc kiểu đau rát bỏng thay đổi theo nhịp hô hấp hoặc tư thế.
• Khó thở: Ở các mức độ khác nhau, từ khó thở nhẹ khi gắng sức đến khó thở thường xuyên hoặc khó thở dữ dội, tương ứng với mức độ nặng của suy tim.
• Rối loạn nhịp tim: Cảm giác tim đập nhanh/chậm bất thường, hoặc hồi hộp trống ngực do các dạng rối loạn nhịp tim khác nhau.

Lúc khám lâm sàng có thể không thấy dấu hiệu gì đặc biệt hoặc chỉ có tiếng cọ màng ngoài tim, có thể sốt hoặc không. 

Cần chú ý theo dõi sức khỏe sau khi tiêm vắc xin Covid-19.

Viêm cơ tim/màng ngoài tim cấp thường đáp ứng tốt với điều trị và thoái triển sau 3 - 5 ngày, song cũng có thể trở nặng, thậm chí nguy kịch bất thường.

Dấu hiệu nặng/nguy kịch bao gồm phù phổi, suy tim cấp, tràn dịch màng tim gây ép tim, sốc tim, các rối loạn nhịp nhanh/chậm phức tạp, ngất/thỉu thậm chí đột tử. Khi đó sẽ có biểu hiện tương ứng với suy tim hoặc rối loạn nhịp tim ở các mức độ vừa - nặng như mạch nhanh, không đều hoặc rất chậm, nghe tim có tiếng tim mờ, tiếng ngựa phi, gan to, tĩnh mạch cổ nổi, huyết áp tụt/kẹt, đầu chi lạnh ẩm nổi vân tím (khi có sốc tim...).

Thụy Anh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp