Triệu chứng Covid-19 theo từng mức độ bệnh từ nhẹ đến nặng

Việc nhận diện sớm các triệu chứng nhiễm Covid-19 giúp chúng ta chủ động trong điều trị và kiểm soát sự lây lan của virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, dấu hiệu mắc Covid-19 rất đa dạng và dễ gây nhầm lẫn với một số bệnh lý thông thường khác. Việc hiểu rõ các triệu chứng từ giai đoạn nhẹ đến nặng không chỉ giúp bạn bảo vệ bản thân mà còn bảo vệ cộng đồng.

Triệu chứng Covid-19 theo từng mức độ bệnh

Nếu phân loại triệu chứng mắc Covid-19 theo các mức độ từ nhẹ đến nặng, triệu chứng bệnh tương ứng với từng mức độ như sau:

Triệu chứng nhiễm Covid-19 nhẹ (giai đoạn đầu)

Các triệu chứng nhiễm Covid-19 nhẹ ở giai đoạn đầu thường khá giống với cảm lạnh hoặc cúm thông thường. Những biểu hiện phổ biến nhất bao gồm các triệu chứng hô hấp và toàn thân như sốt nhẹ (từ 37,5 đến 38,5°C), ho khan hoặc ho có đờm nhẹ, đau họng hoặc rát họng, sổ mũi, nghẹt mũi và hắt hơi. Người bệnh cũng có thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải, đau đầu nhẹ, đau cơ hoặc nhức mỏi toàn thân, kèm theo ớn lạnh hoặc gai người nhẹ.

Các triệu chứng tiêu hóa như buồn nôn, nôn và tiêu chảy có thể xuất hiện ở khoảng 10 - 33% bệnh nhân, và có thể lên đến 60% ở các trường hợp nặng cần nhập viện. Thông thường, các triệu chứng này khởi phát sau 2 - 5 ngày kể từ khi bị lây nhiễm. Trong giai đoạn nhẹ, người bệnh có thể vẫn sinh hoạt bình thường và không cảm thấy quá mệt mỏi.

Triệu chứng nhiễm Covid-19 mức độ trung bình

Khi nhiễm Covid-19 mức độ trung bình, một triệu chứng điển hình là sốt cao kéo dài, thường trên 38,5°C và không dễ hạ nhiệt dù đã sử dụng thuốc hạ sốt. Triệu chứng sốt thường kéo dài nhiều ngày. Người bệnh có thể ho khan hoặc ho có đờm, cơn ho kéo dài và gây mệt mỏi rõ rệt, thậm chí có thể gây đau tức ngực khi ho liên tục.

Khó thở nhẹ đến trung bình cũng là triệu chứng nhiễm Covid-19 mức độ trung bình cần được chú ý. Bệnh nhân có thể cảm thấy hụt hơi khi gắng sức, thở nhanh hoặc có cảm giác tức ngực. Đau tức ngực, nhất là khi hít sâu hoặc vận động, có thể xuất hiện do phổi bị viêm nhẹ đến trung bình. Đây là biểu hiện cho thấy virus đã bắt đầu gây tổn thương ở đường hô hấp dưới.

Người bệnh cũng cảm thấy mệt mỏi rõ rệt. Rối loạn vị giác và khứu giác cũng có thể xảy ra, ảnh hưởng đến cảm giác ngon miệng. Ngoài ra, các triệu chứng tiêu hóa như buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy có thể rõ rệt hơn.

Triệu chứng nhiễm Covid-19 nặng (cảnh báo biến chứng)

Triệu chứng nhiễm Covid-19 ở mức độ nặng xuất hiện khi virus gây tổn thương sâu đến phổi và nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Một trong những dấu hiệu quan trọng là khó thở rõ rệt, kèm theo thở nhanh, thở dốc ngay cả khi nghỉ ngơi. Người bệnh có thể cảm thấy hụt hơi nặng, thở nông và thậm chí không thể nằm ngửa khi ngủ. Đây là biểu hiện cho thấy phổi đã bị tổn thương nghiêm trọng, có thể do viêm phổi lan rộng hoặc hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS).

Chỉ số SpO₂ giảm xuống dưới 94% là một dấu hiệu nguy hiểm khác. Tình trạng thiếu oxy máu này thường đi kèm với tím môi, tím đầu chi. Đau tức ngực dữ dội hoặc có cảm giác bóp nghẹt ngực là biểu hiện có thể liên quan đến tổn thương cơ tim, viêm cơ tim hoặc huyết khối ở phổi.

Khi não bị thiếu oxy hoặc đang gặp phải biến chứng thần kinh trung ương, người bệnh xuất hiện tình trạng lú lẫn, lơ mơ, mất định hướng hoặc phản ứng chậm. Rối loạn tri giác là chỉ báo nghiêm trọng cho thấy bệnh có thể chuyển biến nặng rất nhanh. Biểu hiện da lạnh, ẩm, vã mồ hôi, huyết áp tụt là dấu hiệu của sốc nhiễm trùng hoặc suy tuần hoàn.

Phân biệt triệu chứng nhiễm Covid-19 với cảm cúm

Ho là triệu chứng nhiễm Covid-19 và cúm. Tuy nhiên ở người nhiễm Covid-19, ho thường khan và kéo dài. Trong khi người mắc cúm thường ho khan hoặc ho có đờm.

Mệt mỏi ở người mắc Covid-19 có thể kéo dài trong nhiều tuần sau khi khỏi bệnh, nhất là khi nhiễm biến thể nặng như Delta. Cảm cúm cũng gây mệt nhưng thường nhẹ hơn và hồi phục nhanh hơn.

Một đặc điểm nổi bật giúp phân biệt Covid-19 với cảm cúm là triệu chứng mất vị giác hoặc khứu giác. Đây là dấu hiệu đặc trưng, thường khởi phát đột ngột và không đi kèm nghẹt mũi. Theo các nghiên cứu lâm sàng, triệu chứng này xuất hiện ở khoảng 60 - 80% bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng, mặc dù tỷ lệ ghi nhận có xu hướng giảm nhẹ ở các biến thể mới năm 2025. Ngược lại, cúm mùa rất hiếm khi gây mất vị giác hoặc khứu giác.

Khó thở có thể xảy ra ở cả bệnh nhân Covid-19 và cúm, nhưng thường nghiêm trọng hơn ở bệnh nhân Covid-19, đặc biệt ở những người có bệnh nền về hô hấp. Ngoài ra, Covid-19 cũng có thể gây tiêu chảy, buồn nôn, tuy không phổ biến nhưng các triệu chứng này vẫn xảy ra. Trong khi cúm hầu như không gây triệu chứng tiêu hóa ở người lớn.

Triệu chứng nhiễm Covid-19 cần nhập viện?

Việc thực hiện test nhanh hoặc xét nghiệm PCR nên được tiến hành khi xuất hiện các triệu chứng nhiễm Covid-19. Khi đã xác định dương tính, người bệnh cần tự cách ly và chăm sóc tại nhà. Họ cần theo dõi nhiệt độ, tình trạng hô hấp, mức độ mệt mỏi và các dấu hiệu khác… Khi xuất hiện các dấu hiệu trở nặng dưới đây, người bệnh cần nhập viện để được chăm sóc chuyên sâu:

• Người bệnh có biểu hiện khó thở, thở hụt hơi hoặc thở nhanh. Đây là dấu hiệu cảnh báo suy hô hấp, cần được theo dõi oxy máu và có thể phải hỗ trợ thở oxy.
• Tình trạng đau tức ngực kéo dài hoặc đau lan ra vai, lưng có thể là dấu hiệu của viêm phổi nặng hoặc tổn thương tim.
• Bệnh nhân trở nên lơ mơ, mê sảng hoặc mất ý thức là biểu hiện của thiếu oxy lên não hoặc tổn thương thần kinh nghiêm trọng.
• Nếu người bệnh không thể ăn uống, bị nôn ói nhiều hoặc tiêu chảy liên tục.
• Môi hoặc đầu ngón tay tím tái là dấu hiệu của thiếu oxy máu trầm trọng và cần xử trí khẩn cấp.
• Chỉ số SpO₂ giảm xuống ≤ 94% là dấu hiệu cần theo dõi chặt, nếu giảm ≤ 90%, đây là chỉ báo nguy kịch và cần cấp cứu.

Nhận biết sớm triệu chứng nhiễm Covid-19 sẽ giúp điều trị kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng. Phòng ngừa nhiễm Covid-19 là biện pháp then chốt trong kiểm soát đại dịch và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 đầy đủ và đúng lịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế là biện pháp hiệu quả nhất để tạo miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế diễn biến nặng nếu bị nhiễm.