Dấu hiệu tay chân miệng là gì? Biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Tay chân miệng là một căn bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Được gây ra bởi một số loại virus, bệnh có thể dẫn đến các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, đôi khi gây biến chứng nguy hiểm. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu tay chân miệng rất quan trọng để kịp thời điều trị và phòng ngừa lây lan. Bài viết dưới đây, Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dấu hiệu tay chân miệng, cách nhận diện và biện pháp phòng tránh hiệu quả.

Dấu hiệu tay chân miệng

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, thường gặp ở trẻ em. Các virus chủ yếu gây bệnh là virus đường ruột, đặc biệt là Enterovirus 71 (EV71) và Coxsackievirus A16. Bệnh có thể xuất hiện quanh năm nhưng thường bùng phát mạnh vào mùa hè, đặc biệt trong các môi trường tập trung đông trẻ em như trường học, nhóm trẻ hoặc khu vui chơi.

Dấu hiệu tay chân miệng sẽ khác nhau, tùy thuộc vào từng giai đoạn phát triển của bệnh. Dưới đây là dấu hiệu tay chân miệng mà cha mẹ nên biết để nhận biết trẻ có bị tay chân miệng không, cụ thể như sau:

Giai đoạn ủ bệnh

Thời gian ủ bệnh của bệnh tay chân miệng có thể dao động từ 3 - 7 ngày, tùy từng trường hợp. Trong thời gian ủ bệnh, triệu chứng của bệnh thường rất mơ hồ và khó nhận biết. Trong một vài trường hợp, virus tay chân miệng không gây ra bất kỳ một triệu chứng nào ở giai đoạn ủ bệnh. Đây chính là nguyên nhân khiến cho nhiều bậc phụ huynh chủ quan hoặc bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác.

Một số dấu hiệu tay chân miệng có thể xuất hiện trong giai đoạn ủ bệnh như:

• Xuất hiện cơn sốt nhẹ thoáng qua và nhanh khỏi;
• Đau họng;
• Tiết nhiều nước bọt;
• Trẻ quấy khóc, lười bú, chán ăn;
• Tiêu chảy;
• Nổi hạch ở hàm dưới hoặc ở cổ.

Giai đoạn khởi phát

Thời gian khởi phát bệnh thường diễn ra từ 1 - 2 ngày. Lúc này, da của trẻ nổi các nốt ban đỏ hoặc nốt phỏng nước, thường tập trung ở các vị trí như quanh miệng, lòng bàn chân và lòng bàn tay. Sau đó, các nốt ban dần dần có hiện tượng lở loét, gây ra tình trạng đau nhức và khiến trẻ chán ăn, quấy khóc nhiều hơn.

Giai đoạn toàn phát

Ở giai đoạn này, những dấu hiệu tay chân miệng sẽ xuất hiện rõ ràng nhất. Giai đoạn toàn phát thường kéo dài từ 3 - 10 ngày với những biểu hiện như:

• Lở loét và đau nhức nhiều ở vùng miệng, lưỡi, nướu, quanh má…
• Trẻ buồn nôn hoặc nôn.
• Đau khi nuốt thức ăn.
• Toàn thân nổi ban đỏ dạng phỏng nước.
• Trẻ quấy khóc nhiều hơn.
• Sốt cao liên tục và không hạ sốt.
• Trẻ thường xuyên bị giật mình.

Nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu tay chân miệng như trên, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám và điều trị kịp thời để hạn chế các nguy cơ về sau.

Biến chứng của bệnh tay chân miệng

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh tay chân miệng có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Viêm màng não: Một trong những biến chứng nặng của bệnh tay chân miệng là viêm màng não, có thể gây ra sốt cao, đau đầu, nôn mửa, co giật và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
• Viêm cơ tim: Virus Enterovirus 71 có thể gây viêm cơ tim, dẫn đến suy tim hoặc rối loạn nhịp tim.
• Mất nước nghiêm trọng: Trẻ em có thể bị mất nước do không thể uống hoặc ăn uống vì các vết loét trong miệng, dẫn đến tình trạng mất nước nghiêm trọng, cần phải nhập viện để điều trị.

Điều trị bệnh tay chân miệng như thế nào?

Hiện tại, không có thuốc đặc trị tay chân miệng, tuy nhiên bệnh có thể được điều trị bằng cách giảm triệu chứng và hỗ trợ cơ thể phục hồi. Dưới đây là một số cách điều trị giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh tay chân miệng, cụ thể như sau:

• Điều trị sốt: Cho trẻ uống thuốc hạ sốt như Paracetamol để giảm sốt và giảm cơn đau.
• Giảm đau miệng: Sử dụng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch súc miệng để làm dịu cơn đau miệng cho trẻ.
• Cung cấp đủ nước: Cha mẹ cần đảm bảo trẻ được uống đủ nước để tránh mất nước. Nên cho trẻ uống nước lọc hoặc các loại nước dễ uống như nước trái cây loãng.
• Chăm sóc tại nhà: Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ và tránh tiếp xúc với những người khác để ngăn ngừa lây lan. Vệ sinh thân thể trẻ thường xuyên, không nên chà xát mạnh lên những vị trí xuất hiện mụn nước, lở loét để tránh gây tổn thương thêm cho da. Ngoài ra, mẹ có thể sử dụng nước chè xanh hoặc nước lá trầu không để vệ sinh cơ thể trẻ để giúp giảm tình trạng viêm nhiễm da.

Trong trường hợp bệnh trở nặng hoặc có dấu hiệu biến chứng như khó thở, co giật hoặc bất kỳ dấu hiệu nghiêm trọng nào, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.

Cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Việc phòng ngừa tay chân miệng là rất quan trọng để tránh lây lan và bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng hiệu quả, cụ thể là:

• Rửa tay sạch sẽ: Rửa tay là biện pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả trong việc phòng ngừa bệnh tay chân miệng. Các bậc phụ huynh nên hướng dẫn trẻ rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi chơi đùa.
• Chăm sóc sức khỏe răng miệng: Cha mẹ nên vệ sinh răng miệng cho trẻ đúng cách, cho bé đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện ra những bất thường và giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Vệ sinh môi trường: Vệ sinh sạch sẽ các vật dụng trong nhà như đồ chơi, bàn ghế, và các bề mặt tiếp xúc với trẻ. Điều này giúp ngăn ngừa virus lây lan qua tiếp xúc với các vật dụng bẩn.
• Giữ khoảng cách với người nhiễm bệnh: Nếu trẻ mắc bệnh tay chân miệng, cần giữ trẻ ở nhà và tránh để trẻ tiếp xúc với những trẻ khác. Việc này giúp giảm nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.
• Đảm bảo dinh dưỡng: Một chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp cơ thể trẻ có đủ sức đề kháng để chống lại bệnh tật. Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin A, C và D là rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Tay chân miệng là một bệnh lý phổ biến ở trẻ em, và việc nhận biết sớm các dấu hiệu tay chân miệng sẽ giúp quá trình điều trị trở nên dễ dàng hơn. Hãy luôn theo dõi sức khỏe của trẻ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh này. Mặc dù bệnh tay chân miệng thường không nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, nhưng việc phòng ngừa và chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và tránh được các biến chứng nguy hiểm.