Dấu hiệu trẻ bị tâm thần cha mẹ nhất định phải biết

Việc giải quyết các rối loạn tâm thần ở trẻ em càng sớm càng tốt là điều cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng tiếp theo. Các tình trạng sức khỏe tâm thần có thể ảnh hưởng đến sự phát triển, chức năng nhận thức và khả năng thành công trong môi trường xã hội tương lai của trẻ. Nếu không được điều trị đúng cách, những rối loạn này có thể dẫn đến những thách thức về sức khỏe tâm thần lâu dài có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành.

Rối loạn tâm thần ở trẻ em là gì?

Trước khi tìm hiểu về các dấu hiệu trẻ bị tâm thần, cha mẹ cần biết được tình trạng rối loạn tâm thần ở trẻ em là gì.

Rối loạn tâm thần ở trẻ em, còn được gọi là tình trạng sức khỏe tâm thần, là những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng ảnh hưởng đến cách trẻ suy nghĩ, cảm nhận và hành xử. Những rối loạn này có thể làm gián đoạn khả năng tương tác của trẻ với gia đình, bạn bè và môi trường, thường dẫn đến đau khổ về mặt cảm xúc và khó khăn về hành vi.

Trẻ mắc chứng rối loạn tâm thần có thể trải qua những thay đổi dai dẳng về tâm trạng, chẳng hạn như buồn bã liên tục hoặc thay đổi tâm trạng cực độ. Những thay đổi về cảm xúc này có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động hàng ngày của trẻ như trường học, tương tác xã hội và cuộc sống gia đình. Nếu không được điều trị, các rối loạn tâm thần ở trẻ em có thể dẫn đến những thách thức lâu dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển, thành tích học tập và sức khỏe tổng thể của trẻ.

Dấu hiệu trẻ bị tâm thần cha mẹ nhất định phải biết

Trẻ em mắc chứng rối loạn tâm thần có thể biểu hiện nhiều triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào tình trạng bệnh. Các rối loạn tâm thần phổ biến nhất ở trẻ em bao gồm rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn thiếu chú ý/tăng động (ADHD) và rối loạn hành vi. Nhận biết sớm các dấu hiệu trẻ bị tâm thần là rất quan trọng để điều trị hiệu quả:

Thay đổi tâm trạng

Một trong những dấu hiệu trẻ bị tâm thần đó là sự thay đổi tâm trạng. Nếu con bạn có vẻ buồn hoặc khép kín trong ít nhất hai tuần, thì đó có thể là một dấu hiệu cảnh báo. Việc thay đổi tâm trạng này nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng đến hành vi của trẻ ở nhà và ở trường, thường dẫn đến cô lập xã hội và khó khăn trong học tập.

Cảm xúc mãnh liệt

Trẻ đột nhiên thể hiện cảm xúc cực đoan, chẳng hạn như sợ hãi hoặc lo lắng dữ dội mà không có nguyên nhân rõ ràng, có thể chúng đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần. Những cảm xúc này thường làm gián đoạn các hoạt động hàng ngày và kèm theo các triệu chứng về thể chất như nhịp tim nhanh hoặc khó thở.

Khó tập trung

Trẻ mắc chứng rối loạn tâm thần thường gặp khó khăn trong việc tập trung. Không có khả năng tập trung này chắc chắn sẽ dẫn đến sự suy giảm đáng kể về thành tích học tập hoặc mất hứng thú với các hoạt động mà trước đây trẻ rất giỏi, chẳng hạn như thể thao hoặc sở thích riêng nào đó.

Giảm cân bất thường

Các vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể biểu hiện dưới dạng rối loạn ăn uống, khi trẻ chán ăn, ăn ít. Điều này có thể dẫn đến sụt cân không rõ nguyên nhân. Trong một số trường hợp, trẻ cũng có thể bị nôn thường xuyên mà không rõ nguyên nhân, góp phần làm trẻ sụt cân.

Đau không rõ nguyên nhân

Một số trẻ mắc chứng rối loạn tâm thần cho biết chúng cảm thấy người bị đau, chẳng hạn như đau đầu hoặc đau bụng nhưng lại không xác định được nguyên nhân y khoa nào. Những triệu chứng thể chất này thường đi kèm với những cảm xúc tiêu cực.

Tự làm hại bản thân

Một dấu hiệu trẻ bị tâm thần mà cha mẹ cần chú ý đó là trẻ có thể có các hành vi tự làm hại bản thân như đập đầu vào tường, tự làm mình bị thương,... Những hành động này là dấu hiệu nghiêm trọng của tình trạng đau khổ về mặt tinh thần và cần được giải quyết ngay lập tức. Trong một số trường hợp, trẻ em cũng có thể có ý định tự tử nên cha mẹ và người chăm sóc cần để ý và can thiệp kịp thời.

Thay đổi hành vi

Một dấu hiệu trẻ bị tâm thần khác cha mẹ cần biết đó là sự thay đổi đột ngột về hành vi, đặc biệt là nếu con bạn trở nên hung dữ hoặc nguy hiểm. Trẻ có thể đánh nhau, leo trèo quá mức, sử dụng vũ khí hoặc cố gắng làm hại người khác.

Mệt mỏi và uể oải

Các rối loạn tâm thần có thể làm cạn kiệt năng lượng của trẻ, khiến trẻ luôn cảm thấy mệt mỏi và thiếu động lực. Nếu con bạn có vẻ mệt mỏi trong nhiều tuần liền, thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm về tình trạng sức khỏe tâm thần.

Các vấn đề về giấc ngủ

Các vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể làm gián đoạn giấc ngủ của trẻ. Trẻ có thể khó ngủ, thức dậy sớm hơn bình thường hoặc ngủ không ngon giấc. Mặt khác, ngủ quá nhiều cũng có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang trốn tránh. Cha mẹ cũng nên chú ý nếu con mình thường xuyên gặp ác mộng hoặc thức dậy la hét vào ban đêm.

Tương tác xã hội hạn chế

Trẻ đột nhiên xa lánh gia đình, bạn bè và các hoạt động xã hội có thể đang phải vật lộn với chứng rối loạn tâm thần. Nếu con bạn bắt đầu tránh các tương tác xã hội, bạn hãy tham khảo ý kiến ​​của chuyên gia sức khỏe tâm thần để được hỗ trợ khi cần.

Nhận biết các dấu hiệu trẻ bị rối loạn tâm thần là bước đầu tiên để giúp trẻ có được sự giúp đỡ cần thiết. Can thiệp sớm có thể cải thiện đáng kể kết quả sức khỏe tâm thần của trẻ, giúp trẻ có cuộc sống hạnh phúc và khỏe mạnh hơn. Nếu con bạn biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào trong số kể trên, hãy tham khảo ý kiến ​​chuyên gia sức khỏe tâm thần để đưa ra phương án giải quyết tốt nhất.

Điều trị rối loạn tâm thần ở trẻ em

Điều trị rối loạn tâm thần ở trẻ em đòi hỏi một phương pháp toàn diện, kết hợp giữa điều trị y tế, tâm lý và hỗ trợ từ gia đình, trường học. Các bước điều trị thường bao gồm:

Chẩn đoán chính xác

Trước khi bắt đầu điều trị, việc xác định chính xác loại rối loạn tâm thần là rất quan trọng. Các bác sĩ và chuyên gia tâm lý sẽ tiến hành các cuộc khảo sát, kiểm tra tâm lý và có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm để xác định nguyên nhân và mức độ của rối loạn.

Điều trị bằng thuốc

Trong một số trường hợp, thuốc có thể được sử dụng để điều trị các rối loạn tâm thần như rối loạn lo âu, trầm cảm, ADHD (rối loạn tăng động giảm chú ý) hoặc các vấn đề liên quan đến hành vi. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cho trẻ em cần được giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ, vì trẻ em có thể phản ứng khác với thuốc so với người lớn.

Tư vấn tâm lý

Tư vấn và trị liệu tâm lý là một phần quan trọng trong điều trị. Các phương pháp trị liệu tâm lý có thể bao gồm:

• Trị liệu nhận thức hành vi (CBT): Giúp trẻ học cách nhận diện và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực, học cách quản lý cảm xúc và hành vi của mình.
• Trị liệu gia đình: Hỗ trợ các thành viên trong gia đình làm việc cùng nhau để cải thiện môi trường gia đình, đồng thời tạo sự hỗ trợ cho trẻ.
• Trị liệu qua trò chơi: Đặc biệt hiệu quả đối với trẻ nhỏ, trị liệu chơi giúp trẻ biểu đạt cảm xúc qua trò chơi, từ đó giải quyết các vấn đề tâm lý.

Giáo dục và hỗ trợ từ gia đình

Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và chăm sóc trẻ mắc rối loạn tâm thần. Các bậc phụ huynh cần:

• Cung cấp một môi trường ổn định và yêu thương.
• Học cách nhận diện và ứng phó với các biểu hiện của rối loạn tâm thần ở trẻ.
• Khuyến khích và tham gia vào các liệu pháp trị liệu của trẻ.
• Tham gia các khóa đào tạo hoặc hỗ trợ tâm lý để hiểu rõ hơn về các vấn đề mà trẻ đang gặp phải.

Nhìn chung, rối loạn tâm thần ở trẻ em là tình trạng sức khỏe nghiêm trọng cần được can thiệp kịp thời. Bằng cách nhận biết các dấu hiệu trẻ bị tâm thần ngay từ sớm và tìm kiếm sự điều trị chuyên nghiệp, các gia đình có thể giúp con em mình kiểm soát sức khỏe tâm thần và có cuộc sống cân bằng, viên mãn. Cha mẹ và người chăm sóc phải luôn nhận thức được sức khỏe cảm xúc và hành vi của con để nhanh chóng hỗ trợ khi cần thiết, điều này góp phần thúc đẩy quá trình phục hồi và khả năng phục hồi đạt kết quả tối ưu.