Đau khớp gối chườm nóng hay lạnh?

Chườm nóng, chườm lạnh đều là những phương pháp trị liệu, hỗ trợ điều trị hiệu quả trong nhiều trường hợp bệnh lý, bao gồm đau khớp gối. Do đó, hiểu đúng để chườm đúng thì mới phát huy tác dụng của liệu pháp này.

Chườm lạnh là gì?

Chườm lạnh là phương pháp dùng hơi lạnh gián tiếp/trực tiếp tại vùng đau cần điều trị, giúp co mạch máu, giảm lưu lượng máu đến vùng bị thương. Nhờ đó, quá trình viêm sẽ chậm lại, sưng tấy lẫn tổn thương mô xung quanh vị trí chườm cũng sẽ giảm đáng kể.

Chườm lạnh giúp co mạch máu, giảm lưu lượng máu đến vùng bị thương.

Phương pháp chườm lạnh hiểu đơn giản giống như bạn “thoa thuốc tê”, giúp ngăn chặn dẫn truyền đau lên não. Chườm lạnh phát huy hiệu quả tốt nhất trong khoảng 48 giờ bắt đầu từ khi cơn đau xuất hiện.

Các cách chườm lạnh trị đau khớp gối phổ biến:

• Cách 1: Dùng túi chườm lạnh (có thể chọn túi chườm lạnh y tế hoặc túi chườm lạnh bằng hóa chất) đặt lên vùng bị đau khoảng từ 3 - 4 lần/ngày (mỗi lần cách nhau khoảng 6 tiếng). Lưu ý mỗi lần chườm lạnh chỉ khoảng 15 - 20 phút.
• Cách 2: Dùng chiếc khăn mềm đã được làm lạnh đắp lên vị trí phát ra cảm giác đau, giữ im vị trí này đến khi khăn hết lạnh. 
• Cách 3: Đắp khăn mềm trên vị trí sưng đau, sau đó sử dụng một viên đá lăn quanh khu vực bị thương theo chuyển động tròn 2 lần/ngày, mỗi lần khoảng  5 phút.

Tùy vào mức độ đau cũng như điều kiện của bản thân, bệnh nhân nên lựa chọn cho mình liệu pháp chườm lạnh thích hợp nhất. Chườm lạnh là liệu pháp áp dụng phổ biến cho những trường hợp như: Bong gân, trật khớp do chấn thương thể thao, tai nạn giao thông hoặc lao động…; bệnh gout giai đoạn cấp tính; viêm xương khớp cấp tính; đau lưng trên hoặc đau lưng dưới; đau cổ, đau vai; đau khớp gối.

Như vậy, phương pháp chườm lại sẽ phát huy hiệu quả đối với những cơn đau xương khớp nói chung, đau khớp gối nói riêng do chấn thương, bệnh lý cấp tính, vận động quá mức hoặc sinh hoạt và làm việc sai tư thế. Bệnh nhân sẽ nhanh chóng cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn nhiều nhờ hơi lạnh từ phương pháp chườm lạnh này.

Chườm nóng là gì?

Như đã đề cập ở trên, chườm lạnh là phương pháp làm co mạch máu giảm lưu lượng máu đến vùng bị thương. Trong khi đó, với chườm nóng thì ngược lại. 

Phương pháp chườm nóng là dùng hơi nóng làm giãn mạch máu, thúc đẩy lưu thông máu giúp các vùng bị đau nhức và căng cứng được thư giãn. Bên cạnh đó, hơi nóng tỏa ra còn giúp điều hòa thần kinh cảm giác giúp bệnh nhân cảm nhận về cơn đau được nhẹ nhàng hơn, dễ chịu hơn.

Chườm nóng làm giãn mạch máu, thúc đẩy lưu thông máu giúp các vùng bị đau nhức và căng cứng được thư giãn.

Các cách chườm nóng hiệu quả trị đau khớp gối phổ biến:

• Cách 1: Sử dụng sản phẩm tích nhiệt (tấm đệm sưởi điện, túi chườm nóng, đai quấn nóng hoặc bình nước nóng) tác động nhiệt lên vị trí bị đau để xoa dịu cơn đau.
• Cách 2: Dùng sáp parafin đã nguội khoảng 43 độ đắp lên vùng bị đau hoặc nhúng nhanh bàn chân, ngón chân, bàn tay, ngón tay vào sáp parafin. Người bệnh lưu ý cách làm này là nhúng vào sáp rồi phải rút ra ngay lập tức.
• Cách 3: Ngâm khớp gối bị đau trong bồn tắm hoặc chậu nước nóng từ 33 - 37,7 độ (có thể là tắm bùn hay suối khoáng nóng), giúp máu lưu thông tốt, khớp gối được thư giãn.

Phương pháp chườm nóng phù hợp với người bệnh đau khớp gối do bệnh lý mạn tính hoặc đau sau chấn thương 48 giờ, như viêm xương khớp mạn tính; bệnh gout mạn tính; viêm gân; đau lưng (cả lưng trên và lưng dưới); đau cổ, đau vai do chấn thương; đau khớp gối.

Trường hợp bệnh nhân bị đau lưng, đau cổ, đau vai hay đau khớp gối do chấn thương thì áp dụng cả chườm nóng và chườm lạnh đều được nhưng lưu ý là chỉ nên chườm nóng sau khi đã chườm lạnh trong khoảng 72 tiếng.

Đau khớp gối chườm nóng hay lạnh: Những điều cần lưu ý

Tùy từng bệnh nhân, tình trạng, nguyên nhân đau mà chọn phương pháp chườm nóng hay lạnh khi đau khớp gối. Việc áp dụng đúng cách, đúng đối tượng sẽ giúp giảm đau tối đa cũng như bảo đảm an toàn cho sức khỏe cơ thể nói chung và sức khỏe xương khớp nói riêng.

Chườm lạnh và chườm nóng đều là cách giảm đau nhanh, có thể ứng dụng trong nhiều điều kiện và hoàn cảnh khác nhau.

Đối với chườm lạnh

• Nếu là người có nguy cơ bị chuột rút, bạn không nên chườm lạnh vì hơi lạnh có thể làm cho tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
• Ở khu vực bị tê, mất cảm giác, bạn không chườm lạnh lên.
• Tuyệt đối không chườm đá lên vị trí có vết thương hở hoặc những nơi vùng da bị phồng rộp.
• Người có tiền sử bệnh hoặc chấn thương mạch máu, rối loạn thần kinh giao cảm thì không áp dụng liệu pháp chườm lạnh.

Đối với chườm nóng

• Không chườm nóng lên vùng bị tổn thương đang có biểu hiện nóng, đỏ.
• Không chườm nóng lên vết thương hở hoặc vùng bị tê liệt (mất cảm giác).
• Không chườm nóng cho người mắc vấn đề về thần kinh ngoại biên hoặc rối loạn thần kinh giao cảm.

Tóm lại, phương pháp chườm nóng phù hợp cho những bệnh nhân muốn giảm cơn đau mãn tính như viêm khớp; trong khi đó chườm lạnh là phương pháp mang lại hiệu quả đối với những trường hợp bị đau cấp tính do chấn thương như bong gân, trật khớp. Chườm lạnh và chườm nóng đều là cách giảm đau nhanh, có thể ứng dụng trong nhiều điều kiện và hoàn cảnh khác nhau.

Chườm nóng hay chườm lạnh chỉ giúp giảm nhẹ cơn đau tạm thời chứ không phải giải quyết nguyên nhân của bệnh. 

Tuy nhiên, cần biết rằng, phương pháp chườm nóng hay chườm lạnh dù mang lại hiệu quả giảm đau nhưng nó chỉ có công dụng giúp bệnh nhân đau khớp gối giảm nhẹ cơn đau tạm thời chứ không phải giải quyết nguyên nhân của bệnh. 

Để loại bỏ cơn đau tận gốc, bệnh nhân cần gặp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và đề ra phác đồ điều trị chấn thương và bệnh lý xương khớp chuẩn y khoa. Bên cạnh đó, tự bản thân người bệnh cũng phải biết chăm sóc và bảo vệ hệ xương khớp nói chung, khớp gối nói riêng chắc khỏe từ bên trong thông qua việc thường xuyên tập thể dục, kiểm soát cân nặng, cũng như có chế độ ăn uống lành mạnh,... Điều này sẽ góp phần đẩy lùi cơn đau khớp gối nhanh chóng hơn. Chúng ta đều biết, khớp gối có vai trò rất quan trọng và cũng rất dễ bị tổn thương. Do đó, bảo vệ khớp gối cũng chính là bảo vệ sức khỏe tổng thể, để khớp gối bị đau hay đưa đến những biến chứng làm mất khả năng vận động thì lúc đó dù có muốn làm gì thì bạn cũng không thể làm được.

Xem thêm:

Đau khớp gối có đạp xe được không?

Đau khớp gối bấm huyệt nào để đỡ đau?

Như Quỳnh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp