Điểm danh các thói quen xấu gây hại cho lưng cần tránh

Cột sống khỏe mạnh là nền tảng cho một cuộc sống năng động và mạnh khỏe và hạnh phúc. Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta lại vô tình mắc phải những thói quen xấu gây hại cho lưng mà không hề hay biết. Từ việc ngồi sai tư thế, lối sống không lành mạnh đến vận động quá sức… tất cả đều góp phần làm suy yếu dần "trụ cột" của cơ thể. Biết rõ về các thói quen xấu này sẽ giúp chúng ta tránh xa chúng để bảo vệ cột sống luôn khỏe mạnh.

Thói quen xấu gây hại cho lưng liên quan đến tư thế

Một số thói quen xấu liên quan đến tư thế có thể gây hại cho lưng như:

Tư thế ngồi sai

Theo một nghiên cứu năm 2023 trên Tạp chí Y học Thể thao Anh, cứ 3 người thì có 1 người mắc các vấn đề về cột sống do ngồi sai tư thế. Ngồi gù lưng, chúi đầu về phía trước khi làm việc hoặc sử dụng điện thoại khiến cột sống phải chịu tải trọng gấp nhiều lần so với bình thường. Vắt chéo chân hay ngồi trên ghế không hỗ trợ lưng cũng gây mất cân bằng cơ xương, dẫn đến cong vẹo cột sống. Ngồi sai tư thế chính là một thói quen xấu dẫn đến vẹo cột sống mà chúng ta cần tránh.

Ngủ sai tư thế

Nằm sấp, nằm nghiêng với gối không phù hợp hay sử dụng đệm quá cứng/quá mềm đều khiến cột sống không được nghỉ ngơi đúng cách. Điều này làm tăng nguy cơ thoái hóa đĩa đệm, gai cột sống, thậm chí là thoát vị đĩa đệm. Nằm sai tư thế là lý do chúng ta vẫn cảm thấy mỏi lưng dù đã trải qua một đêm dài nghỉ ngơi.

Thói quen xấu gây hại cho lưng liên quan đến vận động

Một số thói quen xấu gây hại cho lưng liên quan đến vận động sai cách mà chúng ta cần tránh như:

Thể thao quá sức: Mặc dù thể thao mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng tập luyện quá sức hoặc không khởi động kỹ lại có thể gây hại cho cột sống. Các môn thể thao va chạm mạnh như bóng đá, bóng rổ, hay tennis làm tăng nguy cơ chấn thương cột sống lên đến 15%, theo một nghiên cứu năm 2022 trên Tạp chí Y học Thể thao Lâm sàng.

Mang vác đồ đạc sai cách: Cúi gập người khi nâng vật nặng, xoay người đột ngột khi đang mang vác hay cố gắng mang vật quá sức đều tạo áp lực lớn lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng cực kỳ có hại cho cột sống. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), 80% người trưởng thành sẽ trải qua ít nhất một lần đau lưng trong đời và mang vác sai cách là một trong những nguyên nhân hàng đầu.

Đi giày cao gót thường xuyên: Đôi giày cao gót yêu thích của phái đẹp lại là một trong những nguyên nhân gây đau lưng, thoái hóa cột sống ở nữ giới. Nghiên cứu của Đại học Stanford cho thấy đi giày cao gót thường xuyên làm thay đổi trọng tâm cơ thể, tăng áp lực lên cột sống và khớp gối đến 26%.

Các thói quen khác liên quan đến lối sống gây hại cho lưng

Ngoài những thói quen xấu gây hại cho lưng liên quan đến tư thế và vận động được kể đến bên trên, còn có những thói quen khác cũng làm ảnh hưởng đến lưng như:

• Ít vận động: Tình trạng ngồi lì một chỗ trong thời gian dài, đặc biệt phổ biến ở dân văn phòng khiến các cơ bắp quanh cột sống yếu đi, không còn khả năng nâng đỡ hiệu quả. Theo Hiệp hội Trị liệu Thần kinh cột sống Hoa Kỳ, nguy cơ đau lưng mãn tính tăng 30% ở những người ít vận động. Tác hại của nằm nhiều hay tác hại của ngồi nhiều chính là khiến cột sống dần bị “đóng băng” và giảm đi sức mạnh.
• Hút thuốc lá: Chất nicotine trong thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi mà còn làm giảm lưu lượng máu đến các đĩa đệm, khiến chúng bị thiếu dinh dưỡng và dễ bị thoái hóa. Hơn nữa, hút thuốc còn làm suy yếu xương, tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cột sống.
• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá mức gây áp lực lớn lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến viêm nhiễm và thoái hóa khớp, gây đau nhức và hạn chế vận động.
• Stress kéo dài: Khi căng thẳng kéo dài, cơ thể sẽ tự động căng cứng các cơ, đặc biệt là cơ lưng và cổ, gây ra đau nhức và khó chịu. Stress còn làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tổn thương và khó phục hồi sau chấn thương.

Lời khuyên giúp chăm sóc sức khỏe cho lưng

Để lưng của bạn luôn khỏe mạnh và dẻo dai, bạn cần thay đổi những thói quen xấu và xây dựng một lối sống lành mạnh. Cụ thể là:

• Hãy tập ngồi đúng tư thế, đứng dậy vận động thường xuyên sau mỗi 30 phút làm việc. Khi mang vác vật nặng, nên chia nhỏ trọng lượng và mang sát vào người. Trước khi tập luyện, hãy khởi động kỹ để làm nóng cơ thể và tránh chấn thương. Hạn chế đi giày cao gót, bỏ thuốc lá và kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên cột sống.
• Các bài tập tăng cường cơ lưng và cơ bụng như plank, squat, bridge... giúp nâng đỡ cột sống và giảm nguy cơ đau nhức. Yoga và Pilates là những lựa chọn tuyệt vời để cải thiện sự dẻo dai và linh hoạt của cột sống.
• Bổ sung đủ canxi và vitamin D từ sữa, hải sản, trứng... giúp xương chắc khỏe. Ăn nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho sụn khớp và đĩa đệm.
• Đừng chủ quan với những cơn đau lưng dai dẳng! Bạn hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đau lưng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hoặc viêm khớp.

Nhận thức được những thói quen xấu gây hại cho lưng là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe cột sống. Hãy thay đổi những thói quen này ngay từ hôm nay để có một cuộc sống khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng. Đầu tư vào một chiếc ghế làm việc phù hợp, đứng dậy vận động sau mỗi 30 phút làm việc, tập thể dục thường xuyên, và chú ý đến tư thế ngủ đúng là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để bạn giữ cho cột sống khỏe mạnh.