Giải đáp thắc mắc: Bệnh tả và tiêu chảy có giống nhau không?

Trên thực tế, bất kỳ ai trong chúng ta đều có nguy cơ mắc phải bệnh tả. Song không phải ai cũng thực sự hiểu rõ về căn bệnh này. Trước khi giải đáp thắc mắc bệnh tả và tiêu chảy có giống nhau không, hãy cùng Nhà Thuốc Long Châu điểm qua một vài thông tin về bệnh tả nhé.

Sơ lược về bệnh tả

Bệnh tả có tên khoa học là Cholera. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi phẩy khuẩn tả Vibrio cholerae và lây truyền theo đường tiêu hóa thông qua thức ăn và nước uống bị nhiễm khuẩn. Việc kiểm soát thiếu chặt chẽ có thể khiến bệnh tả bùng phát thành đại dịch tả. 

Theo thống kê, loài người đã phải trải qua 7 vụ đại dịch tả với hàng nghìn người tử vong trong vòng gần 200 năm. Với sự phát triển của y học, bệnh tả đã được kiểm soát và không bùng phát dịch nữa. Tuy nhiên, hiện nay bệnh tả vẫn xảy ra ở nhiều địa phương, nhất là ở các tỉnh ven biển.

Bệnh tả được chia làm nhiều thể, trong đó có thể kể đến như:

• Thể không triệu chứng: Người nhiễm phẩy khuẩn tả nhưng không có triệu chứng bệnh.
• Thể nhẹ: Các triệu chứng giống tiêu chảy thông thường.
• Thể điển hình: Bệnh diễn biến cấp tính với biểu hiện tiêu chảy liên tục ra nước và nôn mửa số lượng lớn.
• Thể tối cấp: Bệnh tả ở thể này diễn biến nhanh chóng, mỗi lần đi ngoài người bệnh mất rất nhiều nước, vô niệu. Sau vài giờ tiêu chảy, người bệnh rơi vào trạng thái suy kiệt, thậm chí có thể gây trụy mạch và dẫn đến tử vong.
• Bệnh tả ở trẻ em: Ở trẻ em, bệnh tả chủ yếu ở thể nhẹ. Đối với trẻ lớn, bệnh tả khiến trẻ bị tiêu chảy và nôn mửa giống người lớn. Trong một số trường hợp trẻ có kèm theo sốt nhẹ.
• Bệnh tả ở người già: Mặc dù đã được bù nước và điện giải đầy đủ nhưng bệnh tả ở người già thường rất nguy hiểm, gây mất nước nghiêm trọng và có thể dẫn đến biến chứng suy thận.

Cơ chế gây bệnh và diễn biến của bệnh tả

Cơ chế gây bệnh

Phẩy khuẩn tả là nguyên nhân gây bệnh tả ở người. Loại phẩy khuẩn này có dạng cong hình dấu phẩy, có khả năng di động nhanh và không sinh nha bào. Phẩy khuẩn tả tồn tại trong phân, đất ẩm, thực phẩm và nước. Khi đi vào cơ thể, phẩy khuẩn tả sẽ phóng thích độc tố vào ruột non. Độc tố này sẽ gắn vào niêm mạc ruột non và hoạt hóa enzym adenylcyclase khiến AMP vòng tăng, tăng tiết Cl- và nước, đồng thời giảm hấp thu Na+ gây tiêu chảy cấp.

Diễn biến của bệnh

Bệnh tả diễn biến rất nhanh và đặc trưng bởi các triệu chứng rõ ràng qua từng giai đoạn, cụ thể:

Giai đoạn ủ bệnh: Khi phẩy khuẩn tả xâm nhập vào cơ thể và phát triển, thời gian ủ bệnh sẽ kéo dài từ vài giờ đến vài ngày. Lúc này, người bệnh chưa có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

Giai đoạn khởi phát: Xuất hiện nhiều triệu chứng khởi phát như đầy bụng, sôi bụng, tiêu chảy… kéo dài.

Giai đoạn toàn phát: Các triệu chứng của bệnh tả ở giai đoạn này trầm trọng hơn, cụ thể:

• Tiêu chảy liên tục, đi ngoài nhiều lần với khối lượng lớn. Phân toàn nước, màu trắng đục như nước vo gạo, không có nhầy máu.
• Nôn nhiều. Ban đầu nôn ra thức ăn, sau nôn toàn nước.
• Cơ thể mệt mỏi, chuột rút…
• Mất nước nặng: Mạnh nhanh, huyết áp tụt, mắt trũng…

Giai đoạn hồi phục: Các triệu chứng giảm dần theo thời gian và tính trạng bệnh được cải thiện nếu người bệnh được điều trị kháng sinh, bù nước và bù điện giải tốt.

Bệnh tả và tiêu chảy có giống nhau không?

Bệnh tả và tiêu chảy có giống nhau không? Hay bệnh tả có phải là tiêu chảy không? Để làm sáng tỏ vấn đề này, bạn cần hiểu rõ về bệnh tả và tiêu chảy.

Về khái niệm, bệnh tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng từ 3 lần/ngày trở lên kèm theo một số triệu chứng như nôn, rối loạn điện giải và mất nước. Nếu không được điều trị kịp thời có thể đe dọa đến tính mạng. Trong khi đó, bệnh tả là một bệnh truyền nhiễm cấp tính tại ruột non với các triệu chứng điển hình như tiêu chảy cấp tính, đau bụng, nôn mửa và mất cân bằng nước, điện giải.

Về nguyên nhân, khác với bệnh tả, nguyên nhân gây bệnh tiêu chảy ngoài vi khuẩn còn có rất nhiều loại vi khuẩn và virus khác như Adenovirus, Rotavirus, E.coli, Shigella… hoặc do một số loại ký sinh vật như sán dây, Cryptosporidium, Giardia lamblia… Thêm vào đó, bệnh tả có khả năng bùng thành đại dịch còn tiêu chảy thì không.

Tuy 2 căn bệnh này không giống nhau, song các triệu chứng của 2 căn bệnh này lại có điểm tương đồng. Các nhà nghiên cứu y học cũng chỉ ra rằng: Giữa bệnh tả và bệnh tiêu chảy có sự liên hệ với nhau. Tiêu chảy là một trong những hệ quả của bệnh tả và bệnh tiêu chảy kéo dài bao gồm cả bệnh tả.

Các biện pháp phòng và điều trị bệnh tả

Bệnh tả nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra những hậu quả khó lường, việc không kiểm soát tốt có thể khiến bệnh lây lan rộng ra cộng đồng. 

Điều trị bệnh tả

Công tác điều trị bệnh tả cần đảm bảo 3 nguyên tắc: Cách ly người bệnh nhiễm phẩy khuẩn tả, bổ sung nước và điện giải nhanh chóng, sử dụng thuốc kháng sinh và thuốc điều trị triệu chứng cho người bệnh. Cụ thể:

• Cách ly người bệnh nhiễm phẩy khuẩn tả: Người nhiễm phẩy khuẩn tả cần được cách ly để hạn chế sự reo rắc mầm bệnh trong cộng đồng.
• Bù nước và điện giải cho người bệnh bằng đường uống và đường truyền tĩnh mạch (nếu cần): Mục đích nhằm bù lại lượng chất lỏng cũng như điện giải đã mất bằng cách uống oresol hoặc truyền tĩnh mạch dung dịch Nacl 0,9% hoặc Glucose 5%.
• Sử dụng thuốc kháng sinh: Trên thực tế, thuốc kháng sinh không cần thiết cho việc điều trị bệnh tả, song một số loại thuốc có thể hỗ trợ làm giảm triệu chứng. Một số loại kháng sinh có thể dùng như Doxycyclin, Chloramphenicol hay Azithromycin… Tuy nhiên, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Người mắc bệnh tả sau khi nhập viện, dựa trên các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ mất nước và tình trạng bệnh để đưa ra hướng điều trị phù hợp. Nếu điều trị tốt, sức khỏe của người bệnh sẽ nhanh chóng được cải thiện và hồi phục sau khoảng 1 tuần, sau đó người bệnh sẽ được ra viện và về nhà theo dõi thêm.

Các biện pháp phòng bệnh tả

Việc chủ động phòng bệnh tả là cách tối ưu nhất để không có ca bệnh. Để phòng tránh bệnh dịch tả hiệu quả, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:

• Cần phân biệt được bệnh tả và tiêu chảy có giống nhau không và hiểu biết các dấu hiệu liên quan.
• Rửa tay với xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Mỗi gia đình cần có 1 nhà tiêu hợp vệ sinh, tránh việc đi tiêu bừa bãi. Đối với những gia đình có người bị tiêu chảy cấp cần rắc vôi bột để khử trùng sau mỗi lần người bệnh đi vệ sinh.
• Ở những vùng đang xảy ra tình trạng dịch tả, cần phải hạn chế người ra vào.
• Thực hiện ăn chín uống sôi. Hạn chế ăn rau sống, ăn thực phẩm tái hoặc sống.
• Đảm bảo nguồn nước uống và nước sinh hoạt sạch sẽ.
• Khi phát hiện có người bị tiêu chảy cấp, phải báo ngay với cơ sở y tế gần nhất đề được thăm khám và điều trị kịp thời.
• Tuyên truyền, giáo dục sức khỏe, cung cấp các kiến thức về bệnh cho cộng đồng để mỗi người trong chúng ta đều biết cách phòng tránh nhằm đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình.

• Việc tiêm vắc xin mORCVAX là biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ mắc bệnh tả. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin mORCVAX nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng và hiệu quả cao. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn và dịch vụ tiêm chủng linh hoạt, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết mang đến sự an toàn và chăm sóc tận tình cho sức khỏe của bạn và gia đình.

Hy vọng với những chia sẻ trên đây của Nhà Thuốc Long Châu có thể giúp bạn đọc hiểu rõ hơn bệnh tả là gì, cơ chế gây bệnh, diễn biến của bệnh cũng như các biện pháp phòng và điều trị bệnh tả. Một điều quan trọng nhất đó là bạn đọc có thể giải đáp được thắc mắc: "Bệnh tả và tiêu chảy có giống nhau không?". Hãy truy cập trang web Nhà Thuốc hàng ngày để cập nhật những thông tin sức khỏe mới nhất bạn nhé.