Góc giải đáp: Kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm đến sức khỏe?

Sỏi thận là bệnh lý gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng như buồn nôn, nôn, đau lưng hoặc đau hai bên hố thận, tiểu ra máu… Tùy thuộc vào kích thước của sỏi thận mà mức độ xuất hiện triệu chứng cũng như độ nguy hiểm của nó sẽ khác nhau. Vậy kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm? Phương pháp điều trị như thế nào?

Sỏi thận là bệnh gì?

Trước khi tìm hiểu về vấn đề kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm, bạn đọc nên hiểu rõ về bệnh lý sỏi thận.

Sỏi thận là một hay nhiều khối rắn phát triển trong thận và có hình dạng bất thường. Sỏi thận được hình thành từ muối và các khoáng chất có trong nước tiểu bị cô đặc quá mức và tạo thành các tinh thể. Sau vài tuần hoặc vài tháng thì các tinh thể này có thể tích tụ trong các mô thận và phát triển thành sỏi thận.

Sỏi thận được phân thành nhiều loại, bao gồm:

• Sỏi thận oxalat: Loại sỏi này được hình thành từ canxi và oxalat trong nước tiểu kết hợp với nhau tạo thành tinh thể. Đây là loại sỏi thận phổ biến nhất trong bệnh sỏi thận. Các loại thức ăn có chứa hàm lượng oxalate cao như cà phê, chè, socola, sử dụng vitamin C kéo dài, nhiễm độc methoxyflurane hoặc barbituric, thiếu hụt vitamin B6 và pyridoxine… cũng có thể là các yếu tố dẫn đến sự rối loạn chuyển hóa acid oxalate và làm tăng nồng độ oxalate trong nước tiểu.
• Sỏi thận cystine: Loại sỏi này rất hiếm gặp, nó được phát triển khi có sự gia tăng cystine trong nước tiểu (>200mg).
• Sỏi axit uric: Loại sỏi này được hình thành khi nồng độ axit uric trong nước tiểu tăng cao (>600mg/l). Axit uric có thể kết hợp với canxi hoặc tự kết tinh để tạo thành sỏi thận. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này là do sự gia tăng purin - một chất có nhiều trong thịt đỏ, gặp trong bệnh u tủy hoặc bệnh gout và axit uric chính là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa chất purin trong cơ thể.
• Sỏi struvite: Loại sỏi này phát triển từ một loại khoáng chất có tên gọi là struvite, bao gồm các chất là magie, amoni và phosphate. Sỏi struvite được hình thành do sự nhiễm khuẩn đường tiết niệu và phổ biến ở phụ nữ hơn. Đây là loại sỏi có độ nguy hiểm cao hơn các loại sỏi thận khác và nó có thể phát triển khá lớn.

Liệu kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm?

Kích thước của sỏi thận rất đa dạng, có thể nhỏ bằng hạt cát, hạt đỗ hoặc có thể to bằng quả bóng chơi golf, thậm chí là kích thước của sỏi chiếm hết đài bể thận. Mức độ nguy hiểm của sỏi thận sẽ tùy thuộc vào kích thước và vị trí của sỏi. Một đơn vị sỏi đủ lớn có thể bị mắc kẹt trong niệu quản và gây ra tình trạng tắc nghẽn. Vậy kích thước của sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm?

Sỏi thận có kích thước nhỏ (<5mm)

Sỏi thận có kích thước nhỏ dưới 5mm không gây đau cho người bệnh, có thể di chuyển qua đường tiết niệu và được đào thải ra khỏi cơ thể thông qua đường nước tiểu. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên quá chủ quan với những viên sỏi thận có kích thước từ 3 - 5mm, bởi trong một số trường hợp chúng vẫn có thể gây đau khi di chuyển từ thận xuống niệu quản để thoát ra ngoài cơ thể.

Hầu hết những viên sỏi có kích thước nhỏ dưới 5mm đều có thể tự đào thải ra ngoài mà không cần dùng đến phương pháp tán sỏi, bằng cách uống nhiều nước hoăc sử dụng một số loại thuốc hỗ trợ. Sỏi thận dưới 3mm có thể tự đào thải ra khỏi cơ thể trong vòng 1 - 2 tuần, viên sỏi có kích thước lớn hơn 3mm cần khoảng 2 - 3 tuần để đào thải hoàn toàn ra ngoài. Đôi khi thời gian đào thải hoàn toàn sỏi thận có kích thước nhỏ sẽ kéo dài hơn bởi sự đặc thù của bệnh nhân, cụ thể là sỏi thận ở nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt. Và nếu sau 4 - 6 tuần mà sỏi vẫn chưa được đào thải hoàn toàn thì nên đến cơ sở y tế để thăm khám lại.

Sỏi thận với kích thước trung bình từ 5 - 20mm

Kích thước sỏi thận từ 5 - 20mm cần phải được xử lý càng sớm càng tốt, ngay cả khi chúng không gây đau hay bất kỳ triệu chứng nào cho người bệnh. Bởi viên sỏi có kích thước trung bình có thể tăng trưởng và phát triển nhanh chóng theo thời gian nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Sỏi thận có kích thước trên 10mm có thể bị mắc kẹt trong ống niệu quản - ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang, làm dòng chảy của nước tiểu bị ngăn chặn và gây ra một số triệu chứng như:

• Cơn đau quặn thận: Cơn đau xuất hiện đột ngột một cách tự nhiên hoặc sau khi vận động gắng sức với tính chất dữ dội, lăn lộn và không có tư thế giảm đau nào phù hợp. Cơn đau bắt đầu từ vùng mạn sườn thắt lưng, lan xuống dưới vùng bẹn và cơ quan sinh dục cùng bên. Thời gian cơn đau xuất hiện khoảng vài phút hoặc hơn, cơn đau giảm dần và đỡ nhanh hơn khi sử dụng thuốc giảm đau, giãn cơ kết hợp với nghỉ ngơi. 
• Tiểu ra máu có lẫn mủ.
• Buồn nôn và nôn.
• Tiểu khó, tiểu rắt, tiểu buốt, bí tiểu.
• Sốt cao kèm theo lạnh run.

Sỏi thận có kích thước trung bình có thể gây ra các vấn đề về thận như thận ứ nước, suy thận và nếu không được điều trị kịp thời có thể gây tổn thương lâu dài cho thận.

Phương pháp điều trị sỏi thận có kích thước trung bình bao gồm:

• Tán sỏi bằng ESWL ngoài cơ thể.
• Phẫu thuật nội soi niệu quản ngược dòng tán sỏi.
• Thực hiện mổ nội soi sau phúc mạc lấy sỏi.
• Mổ mở.
• Tán sỏi qua da.

Sỏi thận kích thước lớn trên 20mm

Liệu kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm? Sỏi thận với kích thước lớn trên 20mm là rất nguy hiểm và cần phải được xử lý ngay lập tức, trừ những trường hợp bệnh nhân có bệnh nền nặng thì tỷ lệ phẫu thuật thành công rất thấp. Sỏi có kích thước to sẽ gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng, thậm chí là gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Những viên sỏi này đôi khi sẽ phân nhánh và gây tổn thương cho đường tiết niệu, dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu.

Phương pháp điều trị sỏi thận trong trường hợp này bao gồm:

• Tán sỏi qua da.
• Mổ nội soi niệu quản ngược dòng.
• Mổ mở.

Biện pháp phòng ngừa sỏi thận

Sỏi thận tăng trưởng và phát triển đến kích thước lớn sẽ gây nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh, thậm chí là ảnh hưởng đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, việc ngăn ngừa hình thành sỏi mới và hạn chế sỏi lớn hơn là điều rất quan trọng, cụ thể:

• Uống tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày để làm loãng nước tiểu, có thể cho chanh tươi vào uống cùng cũng rất tốt.
• Đi tiểu thường xuyên hơn, tránh nhịn tiểu quá lâu nhằm loại bỏ sự tích tụ các chất dẫn đến hình thành sỏi thận.
• Hạn chế tiêu thụ muối và protein trong chế độ ăn uống hàng ngày.
• Hạn chế sử dụng các loại đồ uống có gas, nước ngọt hay đồ ngọt.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường vận động và kiểm soát cân nặng. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chứa nhiều chất oxalat.
• Thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ trong việc sử dụng thuốc nhằm ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận và giảm mức độ tạo tinh thể trong nước tiểu.

Như vậy, sỏi thận gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng gia tăng theo kích thước của sỏi. Việc phòng ngừa sự hình thành sỏi thận trong cơ thể và điều trị kịp thời khi phát hiện ra sỏi thận là điều rất quan trọng. Hy vọng qua bài viết trên của Nhà thuốc Long Châu, bạn đọc đã có câu trả lời cho thắc mắc kích thước sỏi thận bao nhiêu là nguy hiểm và nghiêm túc hơn trong việc điều trị bệnh sỏi thận.

Xem thêm:

• Sỏi thận có thể tự đào thải không? Cách đẩy sỏi thận ra ngoài hiệu quả
• Tan sỏi thận bao lâu thì quan hệ được? Cách chăm sóc bệnh nhân

 Vũ Ánh

Nguồn tham khảo: hellobacsi.com